“BAŞAR-” ve “BAŞARI” SÖZCÜĞÜ ÜZERİNDE DEĞERLENDİRMELER
Zengin bir söz varlığına sahip olan Türkçede, sözcükler çeşitli yollarla oluşturulur. Söz yapımında en sık başvurulan yollardan biri de ekleme (affixation) dir. Geniş bir yelpazeye sahip olan söz yapım yollarından bir diğeri ise ödünçlemedir. Diller birbirlerinden etkilenip sözcükleri ödünç alarak söz varlıklarını zenginleştirirler. Dolayısıyla Türkçe de zengin söz varlığıyla sözcüklerin bazılarını ödünç vererek diğer dillerin de zenginleşmesine katkıda bulunmuştur. Çalışmamızda ekleme yoluyla oluşturulan başar- ve başarı sözlükbirimlerinin gerek ekleri gerekse kökenleri hakkında bilgiler araştırmacıların görüşleriyle karşılaştırılmış, söz konusu sözlükbirimlerin hangi dillere ödünç verildiği ortaya konularak sözcüklerin sıklıklarıyla ilgili veriler sunulmuştur.
ASSESSMENTS ON THE WORDS “SUCCEED” AND “SUCCESS”
In Turkish, which has a rich vocabulary, words are formed in various ways. Affixation is one of the most common ways of making words. Borrowing is another way of making words, which has a wide range. Languages enrich their vocabulary by being influenced by each other and borrowing words. Therefore, Turkish has contributed to the enrichment of other languages by lending some words with its rich vocabulary. In our study, the information about both suffixes and origins of “succeed” and “success” lexemes createdd by affixation was compared with the opinions of the researchers, and data on the frequency of words were presented by revaling which languages these lexemes were borrowed from.
___
- Aksan, D. (2015). Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Banguoğlu, T. (2015). Türkçenin Grameri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Clauson, S.G. (1972). An etymological dictionary of pre-thirteenth- century Turkish. Oxford
- Çağbayır, Y. (2007). Ötüken Türkçe Sözlük. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
- Dilçin, C. (2009). Yeni Tarama Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Ergin, M. (2013). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Yayınevi.
- Eyüpoğlu, İ.Z. (1988). Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü. İstanbul: Sosyal Yayınlar.
- Göz, İ. (2019). Yazılı Türkçenin Kelime Sıklığı Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Gülensoy, T. (2007). Türkiye Türkçesindeki Türkçe Sözcüklerin Köken Bilgisi Sözlüğü. C.1., A-N, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Günay, D. (2007). Sözcükbilime Giriş. İstanbul: Multilingual Yayınları.
- https://www.nisanyansozluk.com/ (Erişim tarihi: 10.02.2022)
- Kaçalin, M.S. (2011). Nevâyî’nin Sözleri ve Çağatayca Tanıklar. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Karaağaç, G. (2021). Türkçe Verintiler Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Karadüz, E. (2004). Sözcük Sıklığı Çalışmalarının Önemi. V. Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildirileri I içinde (ss.1605).
- Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü (1991), C.1, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Korkmaz, Z. (2009). Türkiye Türkçesi Grameri Şekil Bilgisi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Kumanlı, M.S. (2021). TDK Türkçe Sözlük’te “hlk.” Etiketli Sözlükbirimlerin Söz Yapım Yollarının İncelenmesi: A maddebaşı Örneği. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Güz (35), 21-38.
- Ölker, G. (2011). Yazılı Türkçenin Kelime Sıklığı Sözlüğü (1945- 1960). Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
- Tietze, A. (2002). Tarihi ve Etimolojik Türkiye Türkçesi Lugatı. C.1., A-E, İstanbul: Simurg Yayınları.
- Türk Dil Kurumu. (2011). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Ünlü, S. (2013). Çağatay Türkçesi Sözlüğü. Konya: Eğitim Yayınevi.