Hasan Çetin EKERBİÇER, Şeyda TOK, Nida ERDOĞAN, Meltem Pınar KARABEL, Elif KÖSE, Fulya AKTAN KİBAR, Muhlise DEMİRBAŞ, Mustafa Baran İNCİ, Nazan BEDİR

Sakarya’nın Taraklı İlçesindeki Erişkinlerde Akılcı İlaç Kullanımı ile İlgili Bazı Bilgi ve Tutumlarının İncelenmesi

Amaç Akılcı ilaç kullanımı kişilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine göre uygun ilacı, uygun süre ve dozda, en düşük fiyata ve kolaycasağlayabilmeleri olarak tanımlanmaktadır. Araştırma, Sakarya’nın Taraklı ilçesindeki 18 yaş üzeri kişilerin akılcı ilaç kullanımına ilişkinalışkanlıklarının incelenmesi amacıyla planlanmıştır.( Sakarya Tıp Dergisi 2018, 8(1):80-89 )Gereç veYöntemlerÇalışma 13-15 Mayıs 2016’da Sakarya’nın merkeze uzak bir ilçesinde yapılan tanımlayıcı tipte bir araştırmadır. Araştırmada kümelemeyöntemi ile seçilen örneklemin tamamına ulaşılmış olup 419 kişi analize dahil edilmiştir. Anketler yüz-yüze görüşme tekniği ile toplanmıştır.Anket formu sosyodemografik özellikler ve akılcı ilaç kullanımına yönelik bilgi ve tutumların değerlendirildiği 24 sorudan oluşmaktadır.Bulgular Araştırmaya katılanların yaş ortalaması 56,57 ±15,6 SS(Standart Sapma)’dır. Evlerinde kullanılmamış ya da yarım kalmış ilaç kutusu olmayan230 kişi(%54,9), 1-5 adet yarım ya da kullanılmamış ilaç kutusu olan 148 kişi (%35,3), 5’den fazla yarım ya da kullanılmamış ilaç kutusuolan 41 kişi(%9,8) olduğu tespit edilmiştir.Evdeki ilaçları tekrar kullanırken %62,8’i son kullanma tarihinin geçmemiş olmasına, %59,4’ü hastalığa uygunluğuna , %16,9’u ambalajınınbozulmamış olmasına dikkat etmektedir. Araştırmaya katılanların %78,7’si ilaçları nerede saklaması gerektiğine dikkat ederken, %12’sibazen dikkat etmekte, %8,4’ü hiç dikkat etmemektedir. Hastalık durumunda araştırmaya katılanların %87,6’sı hekime danıştığını belirtmiştir.Yaş arttıkça ilacın nerede saklanması gerektiğine dikkat etme azalmaktadır (p=0,002). Yaş arttıkça ve öğrenim durumu azaldıkça sonkullanma tarihine bakma yüzdesi giderek anlamlı bir şekilde azalmaktadır (p

Investigation of Some Knowledge and Attitudes Related to Rational Drug Use Among Adults in Taraklı, Sakarya

Objective Rational drug use is defined as the the ability to provide easily the low cost drug with the appropriate time for the clinical findings of individual. The research was planned to examine the habits of rational drug use by people over 18 years in Sakarya’s Taraklı district. ( Sakarya Med J 2018, 8(1):80-89 ). Materials and Methods The study is a descriptive type survey conducted on May 13-15, 2016 in a distal county of Sakarya. In the study, the sample selected with the clustering method was reached and 419 people were included in the analysis. Surveys were collected by face-to-face interview technique. The questionnaire consists of 24 questions that assess sociodemographic characteristics and knowledge and attitudes about rational drug use. Results The average age of the participants was 56,57 ± 15,6SD (Standart Deviation). 230 people (54.9%) were found who were not used or unused drug boxes in their homes, 148 people (35.3%) who had 1-5 half or unused, 41 people who had more than 5 half or unused drug boxes people (9.8%). When reusing medicines at home, 62.8% pay attention to the fact that the expiration date has not passed, 59.4% remark to approve the disease, and 16.9% look to the packaging. Whereas 78.7% of the participants noted that where to keep the drugs, 12% sometimes pay attention and 8.4% pay no attention. In the case of illness, 87.6% of those who participated in the study stated that they consulted the doctor. As the age increases, it becomes less noticeable where the medication should be stored(p = 0.002). As age increases and learning status decreases, the percentage of looking at the expiration date decreases significantly (p

PDF

___

World Health Organization (WHO). “Effective Public Education” in promoting rational drug use. WHO Programme on Essential Drugs and International Network for the Rational Use of Drugs, Eğitim Programı, Nairobi, (1987).
World Health Organization (WHO). Promoting rational use of medicines: core components. WHO Policy Perspectives on Medicines no5. WHO/EDM/2002.3.Geneva, WHO, 2002.
http://www.titck.gov.tr/Ilac/AkilciIlacKullanimi, Erişim tarihi: 01.02.2018
Yılmaz M, İltuş Kırbıyıkoğlu F, Ariç Z, Kurşun B. Bir Diş Hekimliği Fakültesi Hastanesi’ne Başvuran Bireylerin Akılcı İlaç Kullanımlarının Belirlenmesi. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2014; 2:39-47.
Gökalp O, Mollaoğlu H. Uygunsuz ilaç Kullanımı. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2003; 10:17-20.
İstanbul‘‘Akılcı İlaç Kullanımı ve Farkındalık’’Sempozyumu Kitapçığı 19 Kasım 2014, syf 6
http://www.ieis.org.tr/ieis/assets/media/Raporlar/TR_Sektor_raporu_ 2016.pdfTürkiye İlaç Sektörü 2016, İlaç Endüstrisis İşverenler Sendikası Mayıs 2017
Aksoy M, Alkan A, İşli F, Sağlık Bakanlığı’nın Akılcı İlaç Kullanımını Yaygınlaştırma Faaliyetleri, Türkiye Akılcı İlaç Kullanımı Bülteni 2015;2:3- 17.http://www.akilciilac.gov.tr/wp-content/uploads/ 2015/09/aikbltn- 12-i.pdf.
http://www.tuik.gov.tr/HbGetirHTML.do?id=27587, Erişim tarihi: 01.02.2018
Nayir T, Okyay RA, Yeşilyurt H, Akbaba M, Nazlıcan E, Açık Y, Akkuş Hİ, Assessment of rational use of drugs and self-medication in Turkey: A pilot study from Elazığ and its suburbs, Pak. J. Pharm. Sci. 2016;29:1429-35.
Yapıcı G, Balıkçı S, Uğur Ö, Birinci basamak sağlık kuruluşuna başvuranların ilaç kullanımı konusundaki tutum ve davranışları, Dice Tıp Dergisi, 2011;38(4):458-465.
Ghimire S, Nepal S, Bhandari S, Nepal P, Palaian S, A prospective surveillance of drug prescribing and dispensing in a teaching hospital in Western Nepal, J Pak Med Assoc, 2009;59:726-31
Aravamuthan A et al, Assessment of current prescribing practices using World Health Organization core drug use and complementary indicators in selected rural community pharmacies in Southern India, Journal of Pharmaceutical Policy and Practice (2017) 10:1, DOI 10.1186/ s40545-016-0074-6
Dogan M,Mutlu LC, Yılmaz İ, Bilir B, Are treatment guides and rational drug use policies adequately exploited in combating respiratory system diseases?, Journal of Infection and Public health 2016; 9: 42-51
Akıcı A, Mollahaliloğlu S, Özgülcü Ş, Dönertaş B, Alkan A, Birinci Basamak Sağlık Merkezlerine ve Devlet Hastanelerine Başvuran Hastaların Aldıkları Sağlık Hizmetinin Akılcı İlaç Kullanımı Açısından Değerlendirilmesi, Yıl: 2015 Cilt: 6 Sayı: 1 / e-ISSN 2148-550X
Göçgeldi E, Uçar M, Açıkel C, Türker T, Hasde M ve Ataç A, Evlerde Artık İlaç Bulunma Sıklığı ve İlişkili Faktörlerin Araştırılması [Investigation of Frequency of Leftover Drugs at Home and Related Factors] TAF Prev Med Bull 2009; 8:113-118.
Bian C, Xu Shuman, Wang H, Li N, Wu J, A study on the Application of the Information- Motivation- Behavioral Skills (IMB) Model on Rational Drug Us Behavior among Second-Level Hspital Outpatients in Anhui, China, Plos One, DOI:10.1371/journal.pone.0135782, 2015
Ekenler Ş, Koçoğlu D, Bireylerin Akılcı İlaç Kullanımıyla İlgili Bilgi ve Uygulamaları, Hacettepe Üniversitesi Hemşireklik Fakültesi Dergisi 2016; 3: 44-55.
Gülhan R, Yaşlılarda Akılcı İlaç Kullanımı, 2013; 29: 99-105 | DOI: 10.5222/otd.supp2.2013.099