Çukurova Yöresinde Kırsal Bir Bölgedeki Yetişkinlerin Ruh Sağlığı Durumu ve Etkileyen Faktörler

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Adana ili Karataş ilçe merkezindeki 18 yaş üzeri nüfusta ruhsal durumu ve etkileyen faktörleri araştırmaktır. Gereç ve Yöntem: Adana ili Karataş ilçe merkezi 18 yaş üzeri nüfus 6.580 olup, çalışmada örneklem büyüklüğü 363 olarak hesaplandı ve gerekli izinler alınarak, 28.03.2016-15.06.2016 tarihleri arasında sosyodemografik özellikler, sağlık durumu, sağlık hizmetlerine başvuru ve Kısa Semptom Envanteri sorularından oluşan 75 soruluk anket katılımcıların evlerine gidilip yüzyüze görüşme yöntemi ile uygulandı. Araştırmanın türü kesitseldir. Analizde SPSS 19.0 programı yardımıyla frekans analizleri, ki-kare testi ve lojistik regresyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan 363 kişinin %7,4’u geçmişte ruhsal hastalık geçirmiş, %6,3’ü ise halen ruhsal hastalık yaşamaktaydı. Katılımcıların %14,3’ü kendinde bir ruhsal hastalık bulunduğunu düşünmekteydi. %20,4’ü ruhsal sıkıntıları için bugüne kadar doktora başvurmuşken, %22,8’i tedavi almıştı. Ruhsal belirti düzeylerine bakıldığı zaman; her bir belirti için %22,6 ila %40,2 arasında kesim değerinin üzerinde kalan bir ortalama görülmekteydi. Katılımcıların sosyodemografik özellikleri ile ruhsal belirtileri arasında anlamlı ilişki bulundu. Sonuç: Ruhsal belirtiler sık görülmesine rağmen belirti yaşayanların sağlık hizmetinden yararlanmaları konusunda sıkıntılar mevcuttur. Ulusal ruh sağlığı politikası ruhsal sorunların ortaya çıkmasını önleyici, hastaların erken tanınması, sağaltımı ve özellikle toplum içinde esenlendirilmesini sağlayıp sürdürecek nitelikte olmalıdır.

Anahtar Kelimeler:

Ruh Sağlığı, Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma

Psychiatric Health Status and Affecting Factors of Adults in a Rural Area in Çukurova Region

Objective: Aim of this study is; investigating mental status of population aged 18 years and older in the Karatas district center of Adana province and determining the factors that affect.Material and Methods: Population of Adana province Karatas district over age of 18 was 6,580. Sample size of study was calculated as 363 and required legal permissions were obtained and between 03.28.2016-06.15.2016, 75 question questionnaire consisting of sociodemographic characteristics, health status, application to health services, and Brief Symptom Inventory questions was applied in participants' homes with face-to-face interview method. Type of study is cross-sectional. Frequency analysis, chi-square test and logistic regression analysis were used in SPSS 19.0 software.Results: 7.4% of 363 people who participated in the study had had a mental illness in the past and 6.3% still had a mental illness. 14.3% of participants thought that they had a mental illness in themselves. 20.4% had applied to a doctor for mental disturbance so far, and 22.8% had received treatment. When looked at mental symptom levels; an average over cut-off value of 22.6% to 40.2% for each symptom was observed. There was a significant relationship between sociodemographic characteristics of participants and psychological symptoms. Conclusion: Although psychiatric symptoms are common, people with symptoms have difficulty in benefiting from health care. National mental health policy should be of quality that prevents emergence of mental problems, early recognition of patients, treatment, and rehabilitation especially in society.

Keywords:

Mental Health, Benefiting From Health Services,

PDF

___

1. Ocaktan ME, Özdemir O, Akdur, R. Birinci Basamakta Ruh Sağlığı Hizmetleri. Kriz Dergisi 2004; 12.2:63-73.2. World Health Organization. Social determinants of mental health. World Health Organization, Geneve, 2004.3. Akvardar Y. Ruh Sağlığı. Ertem M, Çan M (Eds.). Türkiye Sağlık Raporu 2014. Trakya Üniversitesi Matbaası, 2014; 273-288.4. Derogatis LR. The Brief Symptom Inventory (BSI): Administration, scoring and procedures manual. Minneapolis, MN, National Computer System, 1993.5. Şahin NH, Durak Batıgün A, Uğurtaş S. Kısa Semptom Envanteri (KSE): Ergenler için kullanımının geçerlik, güvenilirlik ve faktör yapısı. Türk Psikiyatri Dergisi, 2002; 13.2:125-135.6. Blas E, Anand SK, eds. Equity, social determinants and public health programmes. World Health Organization, 2010.7. Güleç C. Toplum ruh sağlığı açısından psikiyatrik epidemiyoloji. Güler Ç.,Akın L (Eds.) Halk sağlığı temel bilgiler 3. Cilt. Genişletilmiş 2. Baskı. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Basımevi, 2012; 1822-1838.8. TC Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Türkiye Kronik Hastalıklar ve Risk Faktörleri Sıklığı Çalışması, Ankara, 2013.9. Adak N. Kadın ve sağlık. Sağlık ve Toplum Dergisi 2002; 12.3:15-21.10. Sadıkoğlu G. (2006) Aile Hekimliğinde kadınların ruh sağlığı. Bilgel N (Ed.). Aile Hekimliği. Bursa: Medikal Tıp Kitapevi, 571-81.11. Türkiye İstatistik Kurumu. TUİK Haber Bülteni, Yaşam Memnuniyeti Araştırması, 2014. Erişim: (www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=18629). Erişim Tarihi: 17.10.201712. Organisation for Economic Co-operation and Development. Sick on the job?: myths and realities about mental health and work. OECD Publishing, Paris, 2012.13. Heise L, Ellsberg M, Gottmoeller M. A global overview of gender-based violence. International Journal of Gynaecology and Obstetrics, 2002; 78.S1:5-14.14. Herken H, Ceylan ME. (2009) Genetik. Ceylan ME, Çetin M (Eds.). Şizofreni. İstanbul: İncekara, 319-353.15. Gümüş D, Herken H. (2007) Şizofreni Genetiği. Soygür H, Alptekin K, Atbaşoğlu EC, Herken H (Eds.). Şizofreni ve Diğer Psikotik Bozukluklar. Ankara: Tuna, 53-7116. Kayhan F. Bir üniversite hastanesinde yatarak tedavi gören hastalarda depresyon ve anksiyete bozukluklarının yaygınlığı. Uzmanlık Tezi, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Konya, 2011.17. Derogatis, LR, Melisaratos N. The Brief Symptom Inventory: An introductory report. Psychological Medicine, 1983; 13,595–605.18. Francis, VM, Rajan, P, Turner, N. British community norms for the Brief Symptom Inventory. British Journal of Clinical Psychology, 1990; 29,115–116.19. Gilbar O, Ben-zur H. Adult Israeli community norms for the brief symptom inventory (BSI). International Journal of Stress Management, 2002; 9.1:1-10.20. Dığrak E, Koçoglu D, Akın B. Kırsal Bir Bölgedeki Yetişkinlerde Ruhsal Sorunların Belirlenmesi. Journal of Psychiatric Nursing, 2014; 5.3:122-128.