Hemşirelik Öğrencilerinin Ahlaki Duyarlılıklarının İncelenmesi / The Moral Sensibility of Nursing Students

Amaç: Araştırma, hemşirelik öğrencilerinin ahlaki duyarlılıklarının belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Yöntem: Araştırmanın evrenini 2015–2016 Eğitim-Öğretim Yılı Bahar Dönemi’nde Adıyaman Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü’nde her sınıfın temel meslek derslerine kayıtlı 322 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmacı tarafından bilgilendirildikten sonra kendi isteği ile araştırmaya katılmayı kabul eden ve Ahlaki Duyarlılık Anketini tam olarak dolduran 281 öğrenci araştırma kapsamına dahil edilmiştir. Araştırmada veriler Tanıtıcı Özellikler Formu ve Ahlaki Duyarlılık Anketi kullanılarak toplanmıştır. Verilerin istatistiksel analizinde Mann-Whitney U testi, Kruskal-Wallis testi, ortalama, minumum, maksimum ve yüzdelik hesaplarından yararlanılmıştır. Bulgular: Araştırmadan elde edilen bulgulara göre hemşirelik öğrencilerin anket puan ortalamalarının 124.20 ± 31.40 olduğu saptanmıştır. Ayrıca araştırmada elde edilen sonuçlara göre, ahlaki duyarlılık anketi ile öğrencilerin sınıfları, sosyo-ekonomik düzeyleri, hemşirelik bölümünden memnuniyetleri, etik dersi alma ve etikle ilgili yayın takip etme durumları, etik ikilem yaşama durumları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır. Sonuç: Hemşirelik öğrencilerinin ahlaki duyarlılığının artırılması ve dolayısıyla etik sorunları tanıma ve çözümünün sağlanabilmesi için, mezuniyet öncesi ve sonrası etiğe ilişkin eğitim programlarının düzenlenmesi önemlidir.

Anahtar Kelimeler:

Ahlaki Duyarlılık, Hemşirelik Eğitimi

The Moral Sensibility of Nursing Students

Purpose:This study is carried out as a descriptive study to determine the Moral Sensibility of nursing students. Method:The population of study consist 264 nursing students who enrolled in vocational courses during the spring semester at Adiyaman University School of Health Sciences Nursing Department. The study was carried out with 281 nursing students who were informed by researcher voluntarily participated and completely filled the Moral Sensibility Scale. Data was collected by Demographical Characterics Form and Moral Sensibility Scale. Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis, Median and Percentages were used for analysis. Results: According to findings from study, the average scores of the students were found 124.20 ± 31.40. Students' class, socio-,economic status, satisfaction from nursing department, taking of etic lesson and following of publications related etics have statistical significance between Moral Sensibility Scale. Conclusion: In order to increase the level of moral sensibility of nurses and thus to recognize and solve ethical problems, it is suggested to plan undergraduate and postgraduate education programs.

Keywords:

Moral Sensibility, Nurse Education,

PDF

___

1. Özcan M, Akpınar A, Ergin AB. Personal and professional values grading among midwifery students. Nurs Ethics, 2012; 19:3 399–407.
2. Aydın İp. Yönetsel mesleki ve örgütsel etik. Ankara: Pegem Yayıncılık 2012.
3. Babadağ, K. Hemşirelikte etik. Hemşirelikte Etik Bülteni, 1991; 19:5 5-9.
4. Redman BK, Fry S. Nurses’ ethical conflicts: what ıs really known about them, Nursing Ethics, 2000; 7:4 360-366.
5. Kim YS, Park JW, Son YJ. A Longitudinal Study on the Development of Moral Judgement in Korean Nursing Students. Nursing Ethics, 2004; 11:3 254-265.
6. Halstead J. Taylor MJ. Learning and teaching about values: a review of recent research. Cambridge Journal of Education, 2000; 30:2 169-202.
7. Akbaş O. Değer eğitimi akınlarına genel bir bakış. Değerler Eğitimi Dergisi, 2008; 6:16 9-25.
8. Lickona T. Educating for character (How our schools can teach respect and resposibility). New York: Bantam Books 1992.
9. Kirschenbaum, H. 100 ways to enhance values and morality in schools and youth settings. Massachusetts: Allyn&Bacon Company 1995.
10. Dewey, J. Okulda ahlak eğitimi. (çev: A.Ferhan Oğuzkan). 1959, www.dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/496/5860.pdf
11. İz FB, Özsoy SA. Kohlberg’in bilişsel ahlak gelişimi kuramına göre hemşire öğrencilerin ahlaki yargı yeteneklerinin belirlenmesi. [Yayınlanmamış doktora tezi] İzmir: Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü 2009.
12. Sanchez, TR. Heroes, Values, and Transcending Time: Using Trade Books to Teach Values. 1998, www.eric.ed.gov , ERİC Document No: ED 426 923.
13. Çiftçi N. Almanya ve Türkiye’deki lise öğrencilerinin ahlaki yargı yeteneklerinin karşılaştırılması.[Yayınlanmamış doktora tezi] İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 2001.
14. Çırak KG. Üniversite öğrencilerinin ahlaki yargı yetenekleri ve ahlaki yargı yetenekleri ile kendini gerçekleştirme düzeylerinin karşılaştırılması. [Yüksek lisans tezi] Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 2006.
15. Rushton CH, Scanlon,C. When values conflict with obligations: safeguards for nurses, Pediatric Nursing, 1995; 21 260-268.
16. Katsuhara Y. What moral requirements cause ethical dilemmas among nurse executives. Academy of Nursing Science, 2005; 23:3 1-10.
17. Keskin G,Yıldırım GÖ. Hemşirelerin Kişisel Değerlerinin ve İş Doyumlarının İncelenmesi, Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2006; 22:1 119-133.
18. Nathaniel KA. Moral Reckogning in nursing, Western Journal of Nursing Research, 2006; 28:4 419-438.
19. Tosun H. Sağlık bakım uygulamalarında deneyimlenen etik ikilemlere karşı hekim ve hemşirelerin etik duyarlılıklarının belirlenmesi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi] İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü 2005.
20. Eraydın Ş, Albayrak K. Hemşirelik öğrencilerinin kişisel değerleri ve etik duyarlılıklarının incelenmesi (2015). 15.Ulusal Hemşirelik Öğrencisi Kongresi.
21. Selçuk TK, Demir C. Hemşirelik bölümü öğrencilerinin etik duyarlılık düzeyi ve etkileyen etmenler (2015). 15.Ulusal Hemşirelik Öğrencisi Kongresi.
22. Lutzen K, Evertson M, Nordin C. Moral sensitivity in psychıatrıc practice. Nursing Ethics, 1997; 52 76-81.
23. Pekcan HS. Yalova ili ve çevresinde görev yapan hekimlerin ve hemşirelerin etik duyarlılıkları. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi] İstanbul:Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü 2007.
24. Dikmen Y. Yoğun bakım hemşirelerinde etik duyarlılığın incelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 2013; 2:1 1-7.
25. Tazegün A. Çocuk hemşirelerinin etik duyarlılık düzeyleri ve etkileyen faktörler. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi] Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü 2013.
26. Gül Ş, Duru G, Kahraman B, Büken N. Etik dersi alan ve almayan hemşirelik öğrencilerinin etik karar verebilme düzeylerinin incelenmesi. Hemar-G, 2013; 1 23-31.
27. Başak T, Uzun Ş, Arslan F. Yoğun bakım hemşirelerinin etik duyarlılıklarının incelenmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 52 76-81.
28. Haigh C, Johnson M. Attitudes and values of nurse educators. An international survey. International Journal of Nursing Education Scholarship, 2007;4:1 520-533.
29. Görgülü RS, Dinç L. Ethics in Turkish nursing education programs. Nursing Ethics, 2007; 14:6 741-52.