TOPLUMSAL CİNSİYET, KÜLTÜR VE ŞİDDETİN İNFERTİLİTE İLE İLİŞKİSİ
İnfertilite, çiftlerde korunmasız düzenli cinsel ilişkiye
rağmen en az 12 ay boyunca gebelik oluşmamasıdır.
İnfertilite, ülkemizde verimsizlik anlamına gelen kısırlık
olarak adlandırılmakta ve kusur veya eksiklik olarak
kabul görmektedir. Kültürler, üremeleri için çiftler üzerinde çok fazla toplumsal baskı oluşturmaktadır. Gebe
kalmadaki başarısızlığın sağlık sorunları, düşük benlik
saygısı, yas tutmaya benzer bir his, depresyon, suçluluk
ve hayal kırıklığı ile ilişkili olduğu bilinmektedir. Çok
fazla bebek isteği olan çift yetersizlik hisleri ve suçluluk
duygusu ile yıpranırken; aynı zamanda aile, arkadaş ve
yakın çevresi tarafından baskıya maruz kalır. Bu baskı
bazen en istenmeyen sonuçlardan biri olan şiddetle
sonuçlanabilir. İnfertilite tanısı alınmasından itibaren
kişinin ve çevresinin tepkisi yaşanılan bölgenin kültürü
ve toplumsal cinsiyet kavramlarından etkilenir
THE RELATIONSHIP BETWEEN SOCIAL GENDER, CULTURE AND VIOLENCE WITH INFERTILITY
Infertility is the inability to conceive after twelve
months of regular sexual intercourse without contraception. In our country infertility is called sterility
which means lack of productivity, and is accepted as a
defect or deficiency. Cultures form too much social pressure on couples for their reproduction. The failure to
conceive is known to be associated with health problems, low self-esteem, a feeling similar to mourning,
depression, guilt and disappointment. While the couple
who have a big desire for a child face psychological exhaustion with feelings of inadequacy and guilt, they are
also exposed to pressure by their family, friends and
their immediate surroundings. This pressure can sometimes result in violence which is one of the most undesirable consequences. With the diagnosis of infertility,
the reaction of the person and people around him/her
start to get affected by the culture and social gender
concepts of the region.
___
- 1. Cousineau TM, Domar AD. Psychological impact of
infertility. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol 2007; 21:293-308.
2. Bates D. 21. Yüzyılda Kültürel Antropoloji. İstanbul
Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2009.
3. Goldman MB, Missmer SA, Barbieri RL. İnfertility:
Woman and Health. Goldman M.B, Hatch MC (eds).
Academic Press, California 2000; pp196-215.
4. Cousineau TM, Domar AD. Psychological impact of
infertility. Best Practice & Research Clinical
Obstetrics and Gynaecology 2007; 21:293-308.
5. Topdemir-Koçyiğit, O. İnfertilite ve sosyo-kültürel
etkileri. İnsanbil Dergisi 2012; 1:27-38.
6. Hatcher RA, Kowal D, Guest F, et al. İnfertilite. İçinde Ayşe Akın Dervişoğlu (Çev.Ed.), Kontraseptif
Yöntemler. Uluslararası Basım. Demircioğlu Matbaacılık, Ankara; 1990; ss139-165.
7. Asan N. GATA Üremeye Yardımcı Teknikler Merkezine Başvuran Çiftlerin, Ivf-Et Tedavisini Bırakma
Nedenleri. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kadın Hastalıkları ve Doğum Hemşireliği Bilim Dalı. Yüksek
Lisans Tezi, Ankara: Gülhane Askeri Tıp Akademisi,
Ankara 2001.
8. Bayram GO, Beji NK. İnfertilitenin psikososyal etkileri açısından cinsiyet farklılıkları var mıdır?
Androloji Bülteni 2011; 44:51-53.
9. Domar AD, Kelly AL. Conquering Infertility: Dr.
Alice Domar’s Mind/Body Guide to Enhancing
Fertility and Coping with Infertility. Penguin
Books, NewYork 2004.
10. Türkçapar F, Vardereli K, Türkçapar MH. İnfertilite
ve Psikolojik Boyutları. İçinde M.N. Çiçek (Ed.).
Temel Üreme Endokrinolojisi ve İnfertilite. Ankara:
Palme Yayıncılık; 2008; ss339-344.
11. Draye MA. Emotional Aspects of Infertility. İçinde
D. Lemcke, J. Pattison, L.A. Marshall, D.S. Cowley
(Eds.), Current Care of Women Diagnosis &
Treatment. McGraw-Hill: Lance Medical Books;
2004; pp572-576.
12. Terzioğlu F, Taşkın L. Kadının toplumsal cinsiyet
rolünün liderlik davranışlarına ve hemşirelik
mesleğine yansımaları. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2012;2:62-67
13. Kaya Ş, Uysal V. Günümüzde dindarlık ve toplumsal
cinsiyet rolü algıları üzerine bir araştırma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2015;8:646-
662.
14. Atkinson R, Atkinson R, Smith E, Bem D, NolenHoeksema S. Psikolojiye Giriş. Arkadaş Yayıncılık,
Ankara 2012
15. Öztürk Ö, Üniversite Mezunu Kadınların İşsizlik
Süreçlerinin Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi,
Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
Ankara 2015.
16. Oğuz HD, İnfertilite Tedavisi Gören Kadınlarda
İnfertilitenin Ruh Sağlığına, Evlilik İlişkileri ve Cinsel Yaşama Etkileri, Uzmanlık Tezi, Bakırköy Prof.
Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları
Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul 2004
17. Cousineau TM, Domar AD. Psychological impact of
infertility. Best Practice & Research Clinical
Obstetrics and Gynaecology 2007; 21:293-308.
18. Teskereci G. İnfertilite Tedavisi Gören Çiftlerde
Yaşam Tarzının, Yaşam Kalitesine Etkisi. Akdeniz
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Antalya 2010.
19. Tennen H, Affleck G, Mendola R. Causal
explanations for infertility: Their relation to
control appraisals and psychological adjustment.
In Stanton, AL (ed.), Infertility: Perspectives from
Stress and Coping Research, Plenum Series on
Stress and Coping, Plenum Press, New York 1991.
20. Gonzalez L. İnfertility As a Transformational
Process: A framework for psychotherapeutic
support of infertile women. Issues in Mental Health
Nursing, 2000; 21:619-633.
21. Conrad R, Schilling G, Langenbuch M, Haidl G,
Liedtke R. Erkek infertilitesinde aleksitimi Hum
Reprod 2001;16:587-592
22. Ak G. İnfertil Çiflerin Depresyon Durumları Ve Başa
Çıkma Yollarının İncelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, İzmir 2001.
23. Örnek SV. Türk Halkbilimi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları; 2000.
24. Kırca N, Pasinlioğlu T. İnfertilite tedavisinde karşılaşılan psikososyal sorunlar. psikiyatride güncel
yaklaşımlar. Current Approaches in Psychiatry
2013; 2:162-178.
25. Dilek N. Yardımcı Üreme Tekniği İle Tedavi Olan
Çiftlerin Emosyonel Tepkilerinin Belirlenmesi.
Haliç Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul,
2009.
26. Yanıkkerem E, Kavlak O, Sevil Ü. İnfertil çiftlerin
yaşadıkları sorunlar ve hemşirelik yaklaşımı. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi
2008; 11:112-121.
27. Yoldemir T. Stres ve Fertilite. İçinde M. Nedim Çiçek (Ed.), Temel Üreme Endokrinolojisi ve
İnfertilite. Ankara: Palme Yayıncılık; 2008:393-
412.
28. Onat BG. İnfertilitenin Yaşam Kalitesi ve Evlilik
Uyumu Üzerine Etkisi. İstanbul Üniversitesi, Sağlık
Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul, 2009.
29. Gürbüz Ş. İnfertil Çiftlerde Evlilik Uyumu ve
Depresif Durumun İn Vitro Fertilizasyon-Embriyo
Transferi (IVF-ET) Sonuçlarına Etkisi. Marmara
Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek
Lisans Tezi, İstanbul, 2007.
30. Akdeniz F, Gönül AS. Kadınlarda üreme olayları ile
depresyon ilişkisi. Klinik Psikiyatri Derg 2004;
2:70-74.
31. Yurtçu BG. İnfertilite Tedavisi İçin Başvuran Çiftlerde Kadının Maruz Kaldığı Şiddetin Belirlenmesi
ve Depresyonla İlişkisinin Değerlendirilmesi, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi, Adana,2018
32. Yildizhan R, Adali E, Kolusari A, Kurdoglu M, Yıldızhan B, Sahin G. Domestic violence against infertile
women in a Turkish setting. Int J Gynaecol Obstet
2009; 104:110-112.
33. Pasi AL, Hanchate MS, Pasha MA. Infertility and
domestic violence: cause, consequence and
management in Indian scenario. Biomedical
Research 2011; 22:255-258.
34. Weinger S. Infertile Cameroonian women: Social
marginalization and coping strategies. Qualitative
Social Work 2009; 8:45-64.
35. Bhatti F, Jeffery R. Girls’ schooling and transition to
marriage and motherhood: Exploring the pathways
to young women’s reproductive agency in Pakistan. Comp Edu 2012; 48:149-66.
36. Upkong D, Orji E. Mental health of infertile women
in Nigeria. Turk Psikiyatri Derg 2006; 17:259-265.
37. Akyuz A, Seven M, Şahiner G, Bakır B. Studying the
effect of infertility on marital violence in Turkish
women. Int J Fertil Steril 2013; 6:286-293.