EVLİLİK UYUMUNUN DOĞUM SONRASI DEPRESYON BELİRTİLERİNE ETKİSİ: ÇOK DEĞİŞKENLİ BİR ANALİZ

Bu çalışmanın amacı, kadınların evlilik uyumunun doğum sonrası depresyonla (DSD) ilişkisini çok değişkenli olarak incelemektir. Bu bir kesitsel araştırmadır. Bu araştırma, Yozgat il merkezindeki birinci basamak sağlık kuruluşlarına ve Devlet Hastanesi çocuk polikliniğine başvuran bir yaşından küçük bebeği olan evli kadınlar üzerinde yapılmıştır. Veriler, görüşmeci aracılığıyla Edinburgh Doğum Sonrası Depresyon Ölçeği (EDSDÖ), Evlilik Uyum Ölçeği (EUÖ) ve demografik verileri içeren anket formu uygulanarak toplanmıştır. Araştırmaya, verileri tam olan 236 kadın alınmıştır. EDSDÖ puanı 13 ve yukarı olanlar DSD kabul edilmiştir. Verilerin analizinde, binary lojistik regresyon kullanılmıştır. Araştırmaya katılanların %28’inin öğrenim durumu ilkokul veya daha alt düzeyde iken, yaş ortalaması 26.9±5.3 olup, yaş aralığı 18-45’dir. Araştırmaya katılanların %19.1’inde DSD belirtileri saptanmıştır. EDSDÖ puan ortalaması 7.5±5.0, EUÖ puan ortalaması 113.2±25.9’dur. EUÖ puanı arttıkça EDSDÖ puanı düşmektedir (r= -0.52, p<0.001). DSD görülme sıklığı, evlilik uyumu düşük olanlarda (%53.1) yüksek olanlara göre (%12.8) dört kat daha yüksektir. EUÖ puanı (OR:0.965, %95GA:0.951-0.979), kadının yaşı (OR:0.850, %95GA:0.738-0.979) ve öğrenim düzeyi (OR:0.636, %95GA:0.428-0.947) arttıkça DSD riski azalırken, eşin öğrenim düzeyi (OR:1.498, %95GA:1.029- 2.180) arttıkça DSD riski artmaktadır. Eşin yaşı, evlilik süresi, kadının çalışma durumu, ekonomik durum algısı, gebelik öncesinde depresyon geçirme, isteyerek gebe kalma, doğum biçimi ve gebelik süresi ile DSD arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkili bulunmamıştır. Kadınların doğum sonrasında depresyon belirtileri yaşamaları ile algıladıkları evlilik uyumu arasında bir ilişki olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Evli kadınlar, evlilik uyumu, doğum sonu depresyon

The Effect of Marital Adjustment to Symptoms of Postpartum Depression: A Multivariate Analysis

The aim of this cross-sectional study was to examine with multivariate analysis the relationship between marital adjustment and postpartum depression (PPD). This research was performed among married mothers with an infant who had applied to the primary health care center or pediatric outpatient clinic in Yozgat province. The subjects were asked to fulfill Edinburgh Postnatal Depression Scale (EPDS), Locke-Wallace Marital Adjustment Test (LWMAT). Demographic data were collected via interviewers. The study included 236 women. Those with EPDS scores of 13 and above were diagnosed as PPD. Binary logistic regression was used in data analysis. Of the subjects, 28% had primary school education or lower, the mean age was 26.9±5.3 years with age range of 18 to 45 years old. PPD symptoms were detected in 19.1% of the subjects. Mean EPDS score was 7.5 ± 5.0 points, and mean LWMAT score was 113.2 ± 25.9 points. The LWMAT score increased as EPDS score decreased (r = -0.52, p <0.001). PPD prevalence was four times higher in subjects with high marital adjustment than those with low marital adjustment. LWMAT score (OR: 0.965, 95% confidence interval (CI): 0.951-0.979), maternal age (OR: 0.850, 95%CI: 0.738-0.979), and education level increased (OR: 1.498, 95%CI: 1.029-2.180) while the risk of PPD decreased, but husband’s education levels increased (OR: 1.498, 95%CI: 1.029-2.180) as the risk of PPD increased. There was no statistically significant relationship between PPD and husband's age, duration of marriage, women's employment status, economic status perception, history of depression before pregnancy, will to conceive, mode of delivery, and duration of pregnancy. It was found that poorer marital adjustment was significantly related to postpartum depression. Poorer marital adjustment could also decrease the amount of help and support between spouses.

Keywords:

Currently married, marital relationship, postpartum depression,

PDF

___

1. Jones I, Cantwell R, Group NW. The classification of perinatal mood disorders-suggestions for DSMV and ICD11. Arch Womens Ment Health 2010;13 (1):33-6.
2. O'hara MW, Swain AM. Rates and risk of postpartum depression-a meta-analysis. Int Rev Psychiatr 1996;8(1):37-54.
3. Gavin NI, Gaynes BN, Lohr KN, et al. Perinatal depression: A systematic review of prevalence and incidence. Obstetrics & Gynecology 2005;106 (5):1071-1083.
4. O'Hara MW, McCabe JE. Postpartum depression: Current status and future directions. Annu Rev Clin Psychol 2013;9:379-407.
5. Hoertel N, López S, Peyre H, et al. Are symptom features of depression during pregnancy, the postpartum period and outside the peripartum period distinct? Results from a nationally representative sample using item response theory (IRT). Depress Anxiety 2015;32(2):129-140.
6. Sharma V, Mazmanian D. The DSM-5 peripartum specifier: Prospects and pitfalls. Arch Womens Ment Health 2014;17(2):171-173.
7. Kırpınar İ, Tepeli İÖ, Gözüm S, ve ark. Erzurum il merkezinde doğum sonrası depresyonlarının sıklık ve yaygınlığı ile DSM-IV tanısal dağılımı: İleriye dönük bir çalışma. Anadolu Psikiyatri Derg 2012;13:16-23.
8. Özkan H, Üst ZD, Gündoğdu G, ve ark. Erken postpartum dönemde emzirme ve depresyon arasındaki ilişki. Şişli Etfal Tıp Bülteni 2014;48(2):125- 132.
9. Sünter A, Güz H, Canbaz S, ve ark. Samsun il merkezinde doğum sonrası depresyonu prevalansı ve risk faktörleri (Postpartum depression in Turkey: Prevalence and related factors). J Turk Soc Obstet Gynecol 2006;3:26-31.
10. Çeber T, Pektaş İ, Dikici İ. İzmir ili Bornova ilçesinde doğum yapmış kadınların doğum sonrası depresyon durumları ve bu durumu etkileyen etmenlerin incelenmesi. VIII Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, 23-28 Eylül; 2002; Diyarbakır, s.858.
11. Erbay D. Yarı kentsel bir bolgede postpartum depresyon prevalansı ve risk faktorleri. VIII Ulusal Halk Sağlığı Kongresi; 23-28 Eylül 2002; Diyarbakır, s.862.
12. Glasser S, Levinson D, Bina R, et al. Primary care physicians’ attitudes toward postpartum depression is it part of their job? J Prim Care Community Health 2016;7(1):24-29.
13. Beck CT. Predictors of postpartum depression: An update. Nurs Res 2001;50(5):275-285.
14. Robertson E, Grace S, Wallington T, et al. Antenatal risk factors for postpartum depression: A synthesis of recent literature. Gen Hosp Psychiatry 2004;26(4):289-295.
15. Kuscu M, Akman I, Karabekiroglu A, et al. Early adverse emotional response to childbirth in Turkey: The impact of maternal attachment styles and family support. J Psychosom Obstet Gynecol 2008;29(1):33-38.
16. Cox JL, Holden JM, Sagovsky R. Detection of postnatal depression. Development of the 10-item Edinburgh postnatal depression scale. Br J Psychiatry 1987;150(6):782-786.
17. Aydin N, Inandi T, Yigit A, et al. Validation of the Turkish version of the Edinburgh postnatal depression scale among women within their first postpartum year. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 2004;39(6):483-486.
18. Engindeniz A, Küey L, Kültür S. Edinburgh doğum sonrası depresyon ölçeği Türkçe formu geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Bahar Sempozyumları 1996;1:51-52.
19. Locke HJ, Wallace KM. Short marital-adjustment and prediction tests: Their reliability and validity. Marriage Fam Living 1959:251-255.
20. Tutarel-Kışlak Ş. Evlilik Uyum Ölçeği adaptasyon çalışması. 3P Dergisi 1999;7(1):50-57.
21. Meyers LS, Gamst G, Guarino A. Applied multivariate research: Design and interpretation: Sage 2006. pp.107-255.
22. Ozdemir S, Marakoglu K, Civi S. Risk of postpartum depression and affecting factors in Konya Center. TAF Prev Med Bull 2008;7(5):391.
23. Bugdayci R, Sasmaz CT, Tezcan H, et al. A crosssectional prevalence study of depression at various times after delivery in Mersin province in Turkey. J Womens Health 2004;13(1):63-68.
24. Ocaktan ME, Caliskan D, Oncu B, et al. Antepartum and postpartum depression in a primary health care center area. Journal of Ankara University Faculty of Medicine 2006;59:151-157.
25. Ayvaz S, Hocaoğlu Ç, Tiryaki A, et al. Trabzon il merkezinde doğum sonrası depresyon sıklığı ve gebelikteki ilişkili demografik risk etmenleri. Turk Psikiyatri Derg 2006;17(4):243-251.
26. Bina R, Harrington D. The Edinburgh postnatal depression scale: Screening tool for postpartum anxiety as well? Findings from a confirmatory factor analysis of the hebrew version. Matern Child Health J 2015:1-11.
27. Vasa R, Eldeirawi K, Kuriakose VG, et al. Postpartum depression in mothers of infants in neonatal intensive care unit: Risk factors and management strategies. Am J Perinatol 2014;31(5):425-434.
28. O’Hara MW. Postpartum depression: Causes and consequences: Springer-Verlag 2013. pp 121-168.
29. Robinson G, Stewart D. Postpartum Disorders. In: Stotland N, Stewart D, editors. Psychological Aspects of Women’s Health Care. Washington (DC): American Psychiatric Press Inc 2001. pp 117-139.
30. Ak M. Doğum sonrası ilk altı ayda maternal depresyon sıklığı ve etkileyen faktörler. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2010;7(2):39.