Hakan SARI, Burhanettin KARAKOÇ, Emine Seçil KARAMUKLU

Rehberlik araştırma merkezlerinde (RAM) kaynaştırma tanısı almış öğrencilerin belirlenmesine yönelik öğretmen görüşlerinin incelenmesi

Bu çalışma ile amaçlanan, sınıfında kaynaştırma öğrencisi bulunan öğretmenlerin, öğrencilerin tanılanmasında Rehberlik Araştırma Merkezlerinin öğrencilerin tanılanması sürecine ilişkin görüşlerinin ortaya çıkarılmasıdır. Bu araştırma, Sivas il merkezinde yer alan ilkokullar bünyesinde sınıfında kaynaştırma öğrencisi olan toplam 20 sınıf öğretmeni ile yapılmıştır. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan durum çalışması (case study) modelinde tasarlanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler içerik analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda; RAM’larda yapılan tanılamanın objektif kriterlere göre yapılmadığı ailelerin sürece müdahale ettiği, sınıf öğretmenlerinin tanılama konusunda RAM’larda çalışan görevli personellerle yüz yüze görüşemediği, okul rehberlik servisi yardımıyla veya telefon/mail ile iletişim kurmaya çalıştıkları, okul rehberlik servisinin öğrencinin RAM’a yönlendirme adımında önemli bir etken olduğu ve RAM’ların tanı alan öğrenciyi uygun okullara yönlendirmede okullarla iş birliği içerisinde olması gerektiği bulgularına ulaşılmıştır. Genel olarak, RAM’larda görevli personelin tanılama ve yerleştirme yaparken okul yöneticileri ve öğretmenlerle iş birliği kurmasının ve öğrenci tanılamasını yaparken sınıf rehber öğretmeninin görüşlerinin alınmasının bir gereklilik olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Özel eğitim, kaynaştırma, rehberlik ve araştırma merkezleri (RAM), eğitsel değerlendirme, tanılama

Examination of teachers' opinions on the identification of students diagnosed with inclusion in guidance research centers (RAM)

The aim of this study is to reveal the opinions of the teachers who have inclusive students in their class, about the process of diagnosing students by Guidance Research Centers in diagnosing students. This research was carried out with a total of 20 primary school teachers who are inclusion students in their classes in primary schools located in the city center of Sivas. The research was designed in the case study model, which is one of the qualitative research methods. The data obtained in the research were analyzed by content analysis technique. As a result of the research; It is stated that the diagnosis made in RAMs is not made according to objective criteria, classroom teachers cannot meet face-to-face with the personnel working in the RAMs, they try to communicate with the help of the school guidance service or by phone/mail, and the school guidance service is an important factor in the step of directing the student to the RAM. and it was found that the RAMs should cooperate with the schools in directing the diagnosed student to the appropriate schools. In general, it has been concluded that it is a necessity for the staff working in RAMs to cooperate with school administrators and teachers while making diagnosis and placement, and to take the opinions of the classroom guidance teacher while diagnosing students.

Keywords:

Special education, inclusion, guidance and research centers (RAM), educational evaluation, diagnosis,

PDF

___

Aksoy, V., & Şafak, P. (2020). 573 Sayılı KHK’dan günümüze özel eğitimde eğitsel tanılama ve değerlendirme: Neredeyiz, nereye gitmeliyiz? Turkish Journal of Special Education Research and Practice, 2(1), 47-67.
Avcıoğlu, H. (2012). Rehberlik ve Araştırma Merkez (RAM) müdürlerinin tanılama, yerleştirme-izleme, Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı (BEP) geliştirme ve kaynaştırma uygulamasında karşılaşılan sorunlara ilişkin algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 2009-2031.
Ateş, T. (2018). Eğitsel mesleki ve kişisel rehberlik alanlarında yapılan faaliyetlerin incelenmesi. RAM kaynaklarına dayalı bir çalışma. Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Trabzon.
Aydoğdu, A., Akalın, A., Polat, B., İrice, N. & Akpınar, M. (2016). Okulöncesi öğretmenlerinin özel gereksinimli çocukların tanılanması konusundaki görüşlerinin incelenmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(4), 13-21.
Bozkurt, F. (2009). Zihinsel yetersiz tanısı alan çocukların tanılama süreçlerinin betimlenmesi (Doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Cavkaytar, A. (2000). Zihin engellilerin eğitim amaçları. Anadolu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1). Eskişehir.
Ceyhan, E., Akdoğan, R., & Bozkurt, F. (2013). Destek özel eğitim hizmetlerinin verimliliğinin araştırılması projesi (DESÖP). Ankara: Provizyon Prodüksiyon.
Cook, R. E., & Armbruster, V. B. (1983). Adapting early childhood curricula: Suggestion for meeting special needs. The C. V. Masloy Company, 257-305.
Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches (2. Baskı). USA: SAGE Publications.
Çakmak, Z. (2017). Rehberlik ve araştırma merkezi personelinin öğrenme güçlüğü olan bireylerin değerlendirilme süreçlerine ilişkin görüşleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Çepni, S. (2012). Introduction to research and Project work. Celepler Printing, Trabzon, Turkey.
Çiftçi-Çiçek, M. (2015). Özel gereksinimli bireyin eğitsel tanılama sürecinde; Ram’da yönlendirme, yerleştirme ve izleme çalışmalarına yönelik çalışanların görüşlerinin belirlenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
Çuhadar, S. (2014). Özel eğitim süreci. S. Vuran, (Ed.), Özel eğitim içinde (3-30). Ankara: Maya Akademi.
Çuhadar, S. (2017). Sınıf öğretmenlerinin eğitsel değerlendirme sürecine ilişkin görüşleri. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 526-549.
Karaman İlinde Bir Araştırma. Uluslararası Karamanoğlu Mehmetbey Eğitim Araştırmaları Dergisi. 1(2).
Eripek, S. (2005). Zihin Engelliler. Eripek, S. (Ed.), Özel eğitim. (37-52). Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları. Yayın No:561. Eskişehir.
Golafshani, N. (2003). Understanding reliability and validity in qualitative research. The qualitative report, 8(4), 597-606.
Gürsel, O. (2013). Özel eğitimde değerlendirme. İ.H. Diken, (Ed.), Özel eğitime gereksinimi olan öğrenciler ve özel eğitim içinde (31-58). Ankara: Pegem.
Işıkdoğan-Uğurlu, N., & Kayhan, N. (2018). Sınıf öğretmenlerinin özel gereksinimli öğrencilerin eğitsel değerlendirme süreçlerine yönelik görüşlerinin incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.10(29), 626-669.
Karasu, N. (2014). Guidance and research centers of Turkey: From the perspective of parents. European Journal of Special Needs Education, 29(3), 358-369.
Kargın, T. (2007). Eğitsel Değerlendirme ve Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Hazırlama Süreci. Özel Eğitim Dergisi. 8(1), 1-17.
Kırbıyık, M. E. (2011). Özel eğitim değerlendirme kurulunda görevli rehber öğretmenlerin eğitsel değerlendirme ve tanılama sürecine ilişkin görüşleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uşak Üniversitesi, Uşak.
Kuş, E. (2003). Nicel-Nitel Araştırma Teknikleri (1. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
Lange, S. M., & Thompson, B. (2006). Early identification and interventions for children at risk for learning disabilities. International Journal of Special Education, 21(3), 108-119.
Maraklı, Ö. (2016). Rehberlik ve araştırma merkezlerinde çalışan özel eğitim öğretmenlerinin eğitsel değerlendirme ve yerleştirmeye bağlı olarak kullanılan modül programlarının uygulanması hakkındaki görüşlerinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
MEB.(2006).Özeleğitimhizmetleriyönetmeliği.https://orgm.meb.gov.tr/alt_sayfalar/mevzuat/Ozel_Egitim_Hizmetleri_Yonetmeligi_son.pdf adresinden 17.04.2022 tarihinde erişim sağlanmıştır.
MEB Tebliğler Dergisi. (2008). Rehberlik ve araştırma merkezi açma yönergesi.https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015,10/08101631_rehberlikvearatrmamerkeziamaynergesi.pdf 26.04.2022 tarihinde erişim sağlanmıştır.
MEB.(2012).https://orgm.meb.gov.tr/alt_sayfalar/mevzuat/Ozel_Egitim_Hizmetleri_Yonetmeligi_son.pdf adresinden 12.04.2022 tarihinde erişim sağlanmıştır.
MEB. (2017). Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliği. (2017). T.C. Resmi Gazete, 1-112. 10 Kasım 2017.
MEB.(2018). Rehberlik ve araştırma merkezi kılavuzu. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_01/17234231_ram_kilavuzu_2018.pdf adresinden 28.04.2022 tarihinde erişim sağlanmıştır.
MEB. (2018). Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. 30471 Sayılı, 07 Temmuz 2018 Tarihli Resmi Gazete, 2018, Ankara.
Öğülmüş, K. (2021). Türkiye’de özel öğrenme güçlüğü olan bireylerin tanılama sürecinin Rehberlik Araştırma Merkezi perspektifinden incelenmesi. OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 18 (Eğitim Bilimleri Özel Sayısı), 4176-4204.
Özgüler, E. B. (2003). Rehberlik ve araştırma merkezi müdürlerinin karşılaştıkları yönetsel stres kaynakları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Patton, M. Q. (2002). Qualitative Research and Evoluation Methods, 3rd Edition. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Şahbaz, Ü., & Kalay, G. (2010). Okulöncesi eğitimi öğretmen adaylarının kaynaştırmaya ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, 116-135.
Şahin, C., & Pehlivan, G. (2006). Kırşehir rehberlik ve araştırma merkezi özel eğitim bölümünde incelenen öğrencilerin çeşitli değişkenlere göre nitelikleri. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 175-189.
Şimşek, H., & Yıldırım, A. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Taylor, A. E. B. (2014). Diagnostic assesment of learning disabilities in childhood: Bridging the gap between research and practice. Springer Science & Business Media.
Tiryakioğlu, Ö., & Avcıoğlu, H. (2013). Rehberlik ve araştırma merkezi müdürlerinin özel eğitim bölümünün sorunlarını algılamaları. Turkish International Journal of Special Education and Guidance & Cunselling (TIJSEG), 2(1), 13-29.
Yanık, Ş. (2016). İşitme yetersizliği olan ilkokul öğrencilerinin kaynaştırma ortamlarına yönlendirme ve yerleştirme süreçlerinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. 2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (11 baskı: 1999-2018).
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (9.Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, Y. (2016). Rehberlik ve araştırma merkezlerinde tanı, değerlendirme ve izleme süreçlerinin incelenmesi: işitme kayıplı çocuklar örneği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Yurtsever, Ş. (2013). Eğitsel tanılama ve değerlendirme sürecinde görev alan rehberlik ve araştırma merkezi personelinin karşılaştığı sorunların belirlenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Özel Eğitim Anabilim Dalı, İstanbul.
Williams, A. (2013). A teacher’s perspective of dyscalculia: Who counts? An interdisciplinary overview. Australian Journal of Learning Difficulties, 18(1), 1-16.