Kırmızı ve Siyah romanı ile Mai ve Siyah romanlarında renkler üzerine bir inceleme

Bu makalede Fransız edebiyatında realizm akımının en önemli temsilcilerinden biri olan Stendhal’ın Kırmızı ve Siyah romanıyla, Halit Ziya’nın Mai ve Siyah romanı renkli dünyalarıyla ele alınmaktadır. Bilindiği gibi Türk yazarları Fransız edebiyatının seçkin eserlerinden etkilenmişlerdir. Bu etki çok uzun bir zaman devam etmiştir. Realizm akımının en önemli temsilcilerinden biri olan Stendhal da Türk romanının modernleşmesinde büyük katkıları olan Halit Ziya'yı etkilemiş yazarlardan biridir. Her iki romanda da sosyal meseleler ferdi ıstıraplardan daha çok önem taşımaktadır. 19. Yüzyılın ilk ve ikinci yarısının sosyal meselelerinin dikkat çektiği bu romanlarda her iki yazar da Julien Sorel ve Ahmet Cemil’in şahsında bir devir romanı inşa etmişe benzerler. Siyah her iki romanda da ortak tek renktir. Mai ve Siyah’ta hayal kırıklığını Kırmızı ve Siyah romanında ise ruhban sınıfını ve kiliseyi simgelemektedir. Bu çalışmada kullanılan yöntem Karşılaştırmalı edebiyat yöntemidir. Bu yöntemle her iki romanın benzerlikleri ve farklılıkları ortaya çıkacaktır. Ancak asıl önemli olan renklerin taşıdığı anlamın ve bu renklerle anlatılmak istenenlerin ortaya çıkarılmasıdır.

Anahtar Kelimeler:

Edebiyat, Renkler, Mai, Siyah, Kırmızı

PDF

___

Aytaç, G., (1997), Karşılastırmalı Edebiyat,Ankara: Gündoğan Yayınları.
Baysan, G. T. (2008), “Stendhal-Zola Bir İncelemenin Düşündürdükleri”, Littera Edebiyat Yazıları, C.23, S.2.
Gürpınar, H. R. (1920). Çok düşünüp az yazanlar. İkdam, 12 Ekim.
Uşaklıgil, H. Z. (2011), Mai ve Siyah, Haz., Enfel Doğan, İstanbul: Özgür Yayınları.
Per, M. (2012), “Renk Teorilerine Tarihsel Bir Bakış” Yedi: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, S.8.
Sözen, M., Tanyeli, U. (1992), Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Remzi Kitabevi.
Stevick, P. ( 2004), Roman Teorisi, “Roman, Gerçeğin Aynası”, Ankara.: Akçağ Yayınları.
Şen, M. (1990), “Stendhal ve Kırmızı ve Siyah-1”, S.Ü, Fen - Edebiyat Fakültesi, Edebiyat Dergisi.
Tarhan, D. E. ( 2020), “Goethe’de Renk Fenomeni”,Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, S.29.
Yuva, G. M. (2011), Modern Türk Edebiyatının Fransız Kaynakları, İstanbul: YKY.
Zariç, M. (2016), “Halit Ziya Uşaklıgil’in Mai ve Siyah Adlı Romanında Libido ve Destrudo”, Asoccongress, Uluslararası Sosyal Bilimler Sempozyumu, 13-15 Ekim, Elazığ, s.3261-3277.
http://www.resimkalemi.com/renk/7825-renk-ve-algi-psikolojisi.htm. (27.07.2022)
https://tr.wikipedia.org/wiki/Halid_Ziya (27.07.2022)
https://fr.wikipedia.org/wiki/Stendhal (27.07.2022)