OKUL YÖNETİCİSİNİN YETERLİKLERİ ÖLÇEĞİ GELİŞTİRME ÇALIŞMASI

Bu çalışmanın amacı okul yöneticileri için yönetici yeterlikleri düzeylerini değerlendirmeye yönelik bir ölçek geliştirmektir. Ölçek geliştirme ilkeleri doğrultusunda literatür tarama, madde havuzu oluşturma, uzman görüşü alma ve ölçek formu oluşturma aşamaları takip edilmiştir. Okul yöneticilerinin yöneticilik görevlerini yürütürken sahip olması gereken yeterlikler konusunda literatür taraması yapılmıştır. Okul yöneticileri için Katz’ın (1978) etkili yöneticilikte üç temel yeterlik alanı olan teknik yeterlikler, insancıl yeterlikler ve kavramsal yeterlikler ile günümüzde yaşanan değişimlerle sahip olması gereken teknolojik yeterlikleri de kapsayan dört yeterlik alanı belirlenmiştir. Bu dört boyuta göre madde havuzu oluşturulmuştur. Oluşturulan madde havuzundan alan uzmanlarının incelemeleri ve 50 okul yöneticisinin görüşleri doğrultusunda yapılan değerlendirmeler sonucunda 65 maddelik taslak ölçek formu hazırlanmıştır. Taslak ölçek formu, 2015-2016 eğitim öğretim yılında okul yöneticisi olarak görev yapan 256 katılımcıya uygulanarak elde edilen veriler analiz edilmiştir. Madde analizleri, açımlayıcı faktör analizi (AFA) ve güvenirlik analizleri yapılmıştır. Ölçeğin; KMO (Kaiser- Meyer- Olkin Measure of Sampling Adequacy) değeri 0.914, Bartlett Testi 5,315ve Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısı 0, 970 olarak bulunmuştur. Çalışma sonucunda okul yöneticilerinin yeterliklerini değerlendirmede kullanılmak üzere, belirtilen dört boyutta 50 maddeden oluşan, geçerli ve güvenilir bir ölçek olarak “Okul Yöneticisinin Yeterlikleri Ölçeği” geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Okul Yöneticisi, Yönetici Yeterlikleri, Ölçek Geliştirme

The Study of School Administrators’ Competencies Scale Development

Keywords:

School Administrators, Managerial Competencies, Scale Development,

PDF

___

Acar Güvendir, M. ve Özer Özkan, Y. (2015). Türkiye’deki eğitim alanında yayımlanan bilimsel dergilerde ölçek geliştirme ve uyarlama konulu makalelerin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:14, Sayı:52 (ss.023-033). Açıkalın, A. (2016). Toplumsal, kurumsal ve teknik yönleriyle okul yöneticiliği. Ankara: Önder Matbaacılık.
Açıkgöz, K.(1994) Eğitimde Etkili Yönetici Davranışları. Kanyılmaz Matbaası. 1.Baskı İzmir.
Aksüt, M. (1997). Eğitim yöneticisinin yeterlikleri: Özel eğitim okulu müdürlerinin yeterliklerine ilişkin bir araştırma (Yayımlanmamış doktora tezi).Ankara Üniversitesi, Ankara.
Arslan, H. (2002). Okul müdürlüğünü geliştirme programı. 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticileri Yetiştirilmesi Sempozyumu.191, s. 83-92. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
Arslan, H. (2013). Okul işletmesinin yönetimi. Ruhi Sarpkaya (Ed.), Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi Anı Yayıncılık, Ankara.
Arslanargun, E. ve Bozkurt, S. (2012). Okul Müdürlerinin Okul Yönetiminde Karşılaştığı Sorunlar. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 11 (2), s. 349-368.
Başar, H. (2000). Eğitim denetçisi (5. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık
Başaran, İ. E. (1992). Yönetimde insan ilişkileri. Ankara: Gül Yayınevi.
Bursalıoğlu, Z. (1981). Eğitim yöneticisinin yeterlikleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları, No:93, Ankara.
Bursalıoğlu, Z. (1991). Eğitimde yenileşme ve demokratik liderlik, Ankara Üniversitesi, Eğitim bilimleri Fakültesi Dergisi, Ankara, Cilt:24, Sayı:2, s.669-674.
Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi, Ankara.
Emre, Ü. (2006). Okul müdürlerinin göstermekte oldukları yeterlikler. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi).Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
ISTE (2009). NETS for administrators-2009. http://www.iste.org/standards/iste-standards/standards-for-administratorsadresinden 18.10.2015 tarihinde edinilmiştir.
Karakoç, F. Y. ve Dönmez, L. (2014). Ölçek geliştirme çalışmalarında temel ilkeler. Tıp Eğitimi Dünyası, sayı:40 (ss. 39-49).
Katz, R.L. (1974). Skills of an efefectieve to administrator.
Kaya, Y. (1979). Eğitim yönetimi. Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları, No: 184. Ankara.
Kayıkçı, K. (2001).Yönetici yetiştirme sorunu, Milli Eğitim Dergisi, Sayı:150.
Sarpkaya, R. (1997). Milli Eğitim Bakanlığındaki kurum yöneticilerinin atamalarının çağdaş işgören yönetimi ilkelerine göre değerlendirilmesi. Eğitim ve Yaşam Dergisi, 2 (6).
Sergiovanni, T.J. ve R.J. Starratt (1988) Supervision: human perspectives, McGraw Hill Book Company, New York.
Sevinç, N. (2017). Okul yöneticilerinin yönetsel deneyimlerinin yöneticilerin yeterlikleri ve entelektüel liderliği üzerindeki etkisi,(Yayımlanmamış doktora tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
Töremen, F. ve Kolay, F. (2003). İlköğretim okul yöneticilerinin sahip olmasıo gereken yeterlikler. Milli Eğitim Dergisi, Güz (160).
Uslu, B. (2013). Eğitim yönetimi alanındaki akademisyenlerin okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin görüşleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi (37), s. 172-188.
Warren, R. (1980). A comparatıve analysıs of the perceıved human, technıcal and conceptual competencıes of selected elementary school prıncıpals, communıty school dırectors, human servıce agency dırectors and human servıce agency project admınıstrators (Unpublished doctoral dissertation). The University Of Connecticut.
Yurdagül, H. (2005). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.