Fârâbî, İbn Sînâ ve İbn Rüşd’de Akıl

Akıl İslam düşünce geleneğinde geçmişten günümüze önemini korumuş, epistemoloji ve ontolojinin konusu olmuş, kelam, felsefe ve tasavvufun ortak kavramı olarak her zaman tartışılmış bir kavram olarak güncelliğini korumaktadır. İslam felsefesi özelinde bakıldığında özellikle Fârâbî akıl konusunda sudûr teorisi ekseninde epistemoloji ve ontolojiyi ile harmanlanmış bir şekilde aklı izah etmeye çalışmıştır. İbn Sînâ diğer konularda olduğu gibi akıl konusunda da Fârâbî felsefesini bir adım ileriye taşımış ve detaylandırmıştır. İbn Rüşd ise kendinden önceki felsefenin bir kısmını kabul ederek bir kısmını eleştiriye tabi tutarak farklı bir veçheden konuya odaklanmıştır. Kavramsal zeminde akıl ile ilgili açıklamalar Tanrı- âlem- insan ilişkileri konularında olduğu gibi gözle görülür açıklıkta olmadığı ve insanın anlam arayışında aklın oldukça önemli bir pozisyonda olması nedeniyle güncelliğini korumaktadır.
Anahtar Kelimeler:

Farabi, İbn Sina, İbn Rüşd

___

  • Davidson, Herbert A. Fârâbî, İbn Sînâ ve İbn Rüşd’de Akıl. çev. Erkan Kurt. İstanbul: Litera Yayıncılık, 2020.