Bu makale 1915’in ikinci yarısında Ermeni nüfusununçoğunluğunun Osmanlı İmparatorluğu’nun doğu vilayetlerindentaşınmasına dayanak oluşturması açısından ayaklanma ve ‘askerimecburiyet’ sorunlarını incelemektedir. Makale askeri tarihte emsaloluşturan ve paralellik taşıyan örnekleri irdelemekte ve hem cephede hemde cephe gerisinde Osmanlı hükümeti tarafından 1914’ün sonlarından1915 Nisan ayında sivil Ermeni nüfusunun yer değiştirmesi kararınınalınmasını hızlandıran Van ayaklanmasına kadar savaşın izlediği seyriincelemektedir

This article focuses on the questions of insurgency and‘military necessity’ as a reason for moving the bulk of the Armenianpopulation from the eastern provinces of the Ottoman Empire in thesecond half of 1915. It looks at precedent and parallel cases of‘relocations’ in military history and follows the course of the war as itwas fought by the Ottoman government from late 1914, on the battle frontand behind the lines, until the Van uprising of April, 1915, precipitatedthe decision to ‘relocate’ the Armenian civilian population