Âşık Temel Türâbî’nin Şiirlerinin Anlam Çerçevesi Üzerine Bir İnceleme

Türk kültüründe önemli bir yere sahip olan Âşıklık geleneği, yüzyılların deneyimlerinden süzülerek biçimlenmiş, belirli kuralları olan, şiirin kalıcı ve etkileyici özelliğinden yararlanarak kuşaktan kuşağa aktarılan bir değerler bütünüdür. Bulunduğu toplumun sözcüsü konumunda olan âşık, sözlü gelenekte yaşatılan bütün değerlerle beslenerek âşıklık geleneğini devam ettirmektedir. Bu gelenek içinde yetişen âşıklardan biri de Âşık Temel Türâbî’dir. Gerek sanatı ve eserleri gerek edebi şahsiyetiyle 20. yüzyılın âşıklarından Âşık Temel Türâbî artık günümüzde gittikçe önemini yitirmeye başlayan bu geleneğe hizmet eden ve katkı sağlayan âşıklarımızdandır. Yaşayan âşıklardan biri olarak geleneğe katkılarını saptamak amacıyla dilbilimsel yöntemin şiir dili ile ilgili kurallarından yararlanılarak âşığın şiirlerinin anlam çerçevesi tespit edilmeye çalışılacaktır. Âşık Temel Türâbî’nin şiirleri göndergesel anlam, yan anlam, özel adlardan yararlanma, uzak çağrışımlar, eşadlı ve çok anlamlı ögelerden yararlanma ve kavram karşıtlığından yararlanma konularına göre inceleme yöntemine gidilecektir. İncelemeler sonucunda halkın ortak duygu ve düşüncelerini ifade eden tarzda şiirler yazan âşığımızın gelenek içindeki yeri ortaya konulacaktır

Anahtar Kelimeler:

Âşık Âşıklık geleneği Temel Türâbî Anlam çerçevesi

A Study of Minstrel Temel Türabi’s Poetry in Terms of Meaning Frame

The tradition of minstrelsy has an important place in Turkish culture. It has been refined through centuries and become a collection of values that passed from one generation to another through the poetry. Minstrel is a speaker of his society, he keeps the tradition alive by feeding from the values of the oral tradition. Minstrel Temel Türabi is one of those minstrels. With his art and his literary character Minstrel Temel Türabi contributes to the waning tradition in the 20th–21st centuries. In order to determine his contribution to the tradition as a living poet; the meaning frame of the poems of the poets will be determined through the linguistic method. Minstrel Temel Türabi’s Poetry will be studied according to the its use of semiological meanings, connotations, proper nouns, far associations, homonyms, polysemantics and contrasts. With this study, Minstrel Temel Türabi’s place, who expresses collective ideas and emotions of the people, in tradition will be revealed.

Keywords:

Minstrel The tradition of minstrelsy Temel Türabi The meaning frame,

PDF

___

Aksan, D. (2013). Şiir Dili ve Türk Şiir Dili. Ankara: Engin Yayınevi.
Aksan, D. (2005). Halk Şiirimizin Gücü. Ankara: Bilgi Yayınevi.
Aksan, D. (2007). Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Aksan, D. (2008). Türkçenin Gücü. Ankara: Bilgi Yayınevi.
Aksan, D. (2009). Anlambilim Konuları ve Türkçenin Anlambilimi. Ankara: Engin Yayınevi.
Alptekin, A.(2002). Begim Âşık Temel Türâbî. Bursa: Mir Ofset.
Ayyıldız, M. & Birgören, H. (2014). Edebiyat Bilgi ve Kuramları. Ankara: Akçağ Yayınları.
Çobanoğlu, Ö. (1999). Osmanlı Devleti'nde Türk Halk Kültürü'nün Değişim ve Dönüşüm
Dinamikleri. Yeni Türkiye Dergisi Osmanlı Özel Sayısı, C. 9, 51-71. Develioğlu, F, (2006). Osmanlıca Türkçe Ansiklopedik Lügat. Ankara: Aydın Kitabevi.
Günay, U. (2008). Türkiye’de Âşık Tarzı Şiir Geleneği ve Rüya Motifi. Ankara: Akçağ Yayınları.
Karadağ, M. (1998). Türk Halk Şiirinde Anlam Çerçevesi. Balıkesir: Balıkesir Akademi
Araştırmaları Dergisi Yayınları. Külekçi, N.(2011). Açıklamalar ve Örneklerle Edebî Sanatlar. Ankara: Akçağ Yayınları.
Mermer, A. & vd. (2015). Eski Türk Edebiyatına Giriş. Ankara: Akçağ Yayınları.
Özkan, M. & vd. (1992). Yaşayan Halk Ozanları Antolojisi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Saran, Ş. & Soysal, İ. (1998). Erzurumlu Âşık Temel Türâbî. Bursa: Tunalı Matbaası.
Taş, H. (2002). Bursa Folkloru. Bursa: Gaye Kitabevi.
Yardımcı, M. (2004). Başlangıçtan Günümüze Türk Halk Şiiri. İzmir: Ürün Yayınları.