Sınır Dışı Kararlarının Yargısal Denetiminde İspat Sorunları

Yasadışı göç problemi, ülkemizde en yoğun tartışılan hukuki meselelerden biri haline gelmiştir. Bu meselenin sonuçlarından biri, yasadışı şekilde ülkeye giriş yapanların “sınır dışı” edilmesidir. Şüphesiz ki, “sınır dışı kararı” sadece yasadışı şekilde ülkeye giriş yapanlar bakımından değil, hukuka uygun olarak ülkeye giriş yapanlar bakımından da söz konusu olabilmektedir. Bir tarafı insan hakları diğer tarafı ise kamu düzeni gibi ihmali ve göz ardı edilmesi mümkün olmayan iki hukuki temele dayanan yasadışı göç olgusuyla, bu iki temeli de muhafaza ederek mücadeleyi mümkün kılacak bir yaklaşım, bunlardan birini üstün tutmak şeklindeki bir tercihten çok daha adil olacağına kuşku bulunmamaktadır. Bu çalışmada ilk olarak sınır dışı kararlarının niteliği idare hukuku bakımından değerlendirilecektir. Bu kapsamda sınır dışı kararlarının tedbir mi yaptırım mı olduğu sorusuna cevap verilecek ve geçmişte yapılan hükümet tasarrufu değerlendirmesinin günümüzde reddedildiği ifade edilecektir. İkinci olarak sınır dışı kararlarının yargısal denetimindeki en önemli ispat zorlukları olan; ilgililere isnat edilen fiilleri ispat edecek delilleri elde etme güçlüğü ve karara dayanak alınan bilgilerin delil niteliği ve ispat gücü idari mahkemelerin ve Anayasa Mahkemesinin kararları uyarınca değerlendirilecektir. Daha sonra, sınır dışı kararlarının denetiminde önemli bir delil niteliği taşıyan ceza soruşturma ve kovuşturmalarının idari davalardaki etkisi incelenecektir. Son olarak ise sınır dışı kararlarının yargısal denetiminde uygulanabilecek ispat standartları değerlendirilerek kanaatimizce mahkemelerce uygulanması gereken ispat standardı belirtilecektir.

Anahtar Kelimeler:

İdari Yargılama Hukuku, İspat Standardı, Sınır Dışı Kararları, Makul Şüphe Standardı, Makul Şüphenin Ötesinde Standardı

Issues of Proof in Judicial Review of Expulsion Decisions

The problem of illegal immigration has become one of the most intensely debated legal issues in Turkey. One of the consequences of this issue involves the expulsion of those who’ve entered the country illegally. Undoubtedly, expulsion decisions may be an issue not only for those who’ve enter the country illegally, but also for those who’ve entered the country legally. The phenomenon of illegal migration has two legal bases: human rights on one side and public order on the other, which cannot be neglected or ignored. An approach to dealing with this phenomenon that preserves both bases would undoubtedly be much fairer than a preference for one over the other. Secondly, the most important difficulties of proof in the judicial review of expulsion decisions, namely the difficulty of obtaining evidence to prove the acts alleged against the persons concerned and the evidentiary quality and strength of proof of the information on which the decision is based, will be evaluated in accordance with the decisions of administrative courts and the Constitutional Court. This study will first evaluate the nature of expulsion decisions in terms of administrative law. In this context, the study will answer the question of whether expulsion decisions are administrative measures or administrative sanctions. It will then indicate how the previous assumption of expulsion decisions being governmental acts is now rejected. Next, the study will analyze administrative proceedings with regard to the impact of the criminal investigations and prosecutions that constitute important evidence in the review of expulsion decisions. Lastly, the study will evaluate the standards of proof that may be applied in the judicial review of expulsion decisions and will state the standard of proof that this study believes courts should apply.

Keywords:

Administrative Justice Law, Standard of Proof, Expulsion Decisions, Reasonable Doubt, Beyond Reasonable Doubt,

PDF

___

Arslan Ç, ‘İstihbaratın Ceza Muhakemesi Hukukunda Kullanımı (2011) 3(22) 10-14.
Aybay R, ‘Bir İnsan Hakkı Sorunu Olarak Sınırdışı Edilme’ (2003) 2(2) Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 141-172.
Can B; Rekabet Hukukunda Kartellere İlişkin İspat Standardı (Rekabet Kurumu 2012).
Duran L, ‘Yabancıların Türkiye’den Sınırdışı Edilmesi’ (1980) 2(1) İnsan Hakları Yıllığı 3-33.
Ekşi N, ‘İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi’nin 6. Maddesinin Yabancıların Sınırdışı Edilmesine Uygulanıp Uygulanmayacağı Sorunu’ (2009) 29(1-2) Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni 119-140
Ergül E, ‘Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 8. Maddesi Açısından Yabancıların Sınırdışı Edilmesi’ (2015) (138) Danıştay Dergisi 9-31.
Giritli İ, Türkiyede ve Yabancı Memleketlerde Hükûmet Tasarrufları, (İstanbul Üniversitesi Yayınları, 1958)
Güner C, ‘Sınır Dışı Etme Kararı İle İlgili İdare Mahkemeleri Kararlarının Kesinliği’ (2017) 75(1) İÜHFM 85-114.
Kabaalioğlu H ve Ekşi N, ‘Yabancıların Türkiye’den Sınırdışı Edilmesi’ (2004) 24(1-2) Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni 503-522.
Kavsıracı O ve Demirbaş M, ‘İstihbarat Faaliyetlerinin Devlet Güvenliği Açısından İncelenmesi’ (2020) 2(1) Anadolu Strateji Dergisi 49-64.
Kaya C, ‘Anayasa Mahkemesi İçtihatları Çerçevesinde Mülteci ve Sığınmacıların Sınırdışı Edilmesi’, (2021) 6(1) Middle East Journal Of Refugee Studies 39-62.
Koçak M, ‘Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Çerçevesinde Yabancıların Türkiye’den Sınır Dışı Edilmesi’ (2011) Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
Sirmen K. Sedat, ‘Yabancıların Türkiye’den Sınırdışı Edilmesine İlişkin Temel Düzenlemeler ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Türkiye Hakkında Verdiği Örnek Kararlar’ (2009) 67(3) Ankara Barosu Dergisi 29-45.
Şen E, İstihbarat Raporlarının Delil Değeri’ Erişim tarihi 01 Ağustos 2022.
Yasin M, İdari Yargılama Usulünde İspat (1. Baskı, On İki Levha Yayıncılık 2015).
Yılmazoğlu EC, ‘Yabancıların Sınırdışı Edilmesinin Anayasa Mahkemesinde Yargısal Denetimi’ (2015) (5) Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi 905-928.
Yiğit NT, ‘Yabancıların Türkiye’den Sınır Dışı Edilmeleri’, (2018) Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).