Okulda disiplin: Okul yöneticilerinin disiplin ve disiplin problemleriyle ilgili görüşlerinin incelenmesi
Bu araştırma, okul yöneticilerinin disiplin ve disiplin problemlerine yönelik görüşlerini inceleyen olgubilim deseninde nitel bir çalışmadır. Araştırmaya, Adana ilinin Kozan ilçesindeki liselerde görev yapan 18 okul yöneticisi katılmıştır. Görüşme yoluyla toplanan veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre okul yöneticileri disiplini çoğunlukla sorumluluk, sistem ve düzen olarak tanımlamaktadır. Disiplinli bir okulda olması gereken özellikler ise herkesin görevlerini yerine getirmesi, akademik açıdan başarılı olma, eğitsel materyallerin eksiksiz olması, fiziksel açıdan temiz ve düzenli olma olarak tanımlanmıştır. Yöneticiler okullarında yaygın olan disiplin problemlerini akademik sorumlulukları yerine getirmeme, zarar verici madde kullanma ve kılık-kıyafet yönetmeliğine uymama olarak belirtmişlerdir. Yöneticilere göre disiplin problemleri daha çok öğrenci özellikleri ve ailelerinin tutumlarıyla ilişkilidir. Araştırma sonucunda okul yöneticilerinin disiplin problemlerini yönetmede rehberlik servisi, sınıf öğretmeni ve ailelerle işbirliğini harekete geçirdiği ayrıca öğrenciyle bire-bir görüşerek rehberlik yapmaya özen gösterdikleri görülmüştür. Yöneticilerin etkili disiplin için ailelerden okulun karar ve uygulamalarını desteklemelerini; personelden tutarlı davranmalarını; eğitim sisteminden ise disiplin yönetmeliğinin toplumsal şartlara göre güncellenmesini beklemektedir.
Discipline at the school: Examination of school administrators' views about discipline and disciplinary problems
This research is a phenomenology study which is one of the qualitative studies thatexamines the views of school administrators about discipline and disciplinaryproblems. 18 high school administrators participated to the research in Kozan district.Data collected by interview were analyzed by content analysis method. As a result ofthe study, school administrators defined the discipline as responsibility, system andorder. A disciplined school must have the following features: everyone fulfills theirduties, students should be academically successful, the educational materials arecomplete, and schools are clean and orderly. School administrators listed commondisciplinary problems as: unfulfilled academic responsibilities at high school, the use ofharmful substances, disobeying the dress code and violence. Administrators haveassociated discipline problems with student characteristics and the attitudes of theirfamilies. As a result of the research, it is seen that the school administrators promptguidance service, classroom teacher and family cooperation in the process ofmanaging the disciplinary problems, and they also take care to make interview andguidance work with the students. School administrators' expectations are that theparents should support the school's decisions and that the discipline regulation in theeducation system should be updated in accordance with the social conditions.
___
- Ağır, İ. (1991). Orta dereceli okullarda öğrencilerin işledikleri disiplin suçları. Unpublished master’s thesis,
Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Akar, N. (2006). Ortaöğretim kurumlarında karşılaşılan disiplin sorunları ve eğitim yöneticilerinin çözüm
yaklaşımları (Denizli ili örneği). Unpublished master’s thesis, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Denizli.
- Akpınar, B. & Özdaş, F. (2013). Lise disiplin sorunlarının cinsiyet değişkeni açısından incelenmesi. Dicle
Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 20-29.
- Akturan, U. & Esen, A. (2008). Fenomenoloji. In T. Baş & U. Akturan (Eds.), Nitel araştırma yöntemleri
(pp. 83-98). Ankara: Seçkin Yayınları.
- Atıcı, M. (2007). A small-scale study on student teachers’ perceptions of classroom management and
methods for dealing with misbehaviour. Emotional & Behavioural Difficulties, 12 (1), 15-27.
- Bayraktar, B. (2015). Ortaöğretim okullarında yaşanan disiplin vakaları ve okul müdürlerinin önleyici
uygulamaları (Rize ili örneği). Unpublished master’s thesis, Avrasya Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Trabzon.
- Burden,P. E. (1995). Classroom management and discipline, methods to facilitate cooperation and
instruction. USA: Longman Publishers.
- Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five traditions. California:
SAGE Publications, Inc.
- Çelik, İ. (2007). Mesleki teknik ortaöğretim kurumlarının tercih nedenleri ve yükseköğrenime hazırlama
açısından eğitici ve öğrenci görüşleri (İstanbul ili Kartal ilçesi örneği). Unpublished master’s thesis,
Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Çelik, S. & Ereskici, E. (2008). Meslek liselerindeki öğrencilerin disipline aykırı davranışta bulunma
nedenleri (Ankara ili örneği). Milli Eğitim, 177, 271-293.
- Çerçi, H. Y. (2009). Devlet okullarında görevli öğretmenlerin disiplin yaklaşımları. Unpublished master’s
thesis, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Çınkır, Ş. (2010). İlköğretim okulu müdürlerinin sorunları: Sorun kaynakları ve destek stratejileri.
İlköğretim Online, 9 (3), 1027-1036.
- Çimen, L. K. & Karaboğa, Y. (2015).Yönetici ve öğretmenlerin ortaöğretim okullarındaki disiplin
sorunlarına ilişkin görüşleri. International Journal of Science Culture and Sport, 3, 613-628.
- Çubukçu, Z. & Girmen, P. (2008).Öğretmenlerin sınıf yönetimi becerilerine ilişkin görüşleri. Türk Dünyası
Sosyal Bilimler Dergisi, 44, 123-142.
- Demirel, N. (2013). Yatılı ilköğretim bölge okullarının sorunları ve çözümlerine ilişkin yöneticilerin,
öğretmenlerin, öğrencilerin ve velilerin görüşleri: Bir durum çalışması. Unpublished master’s thesis,
Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
- Duran, O. C. (2011). Ortaöğretim okullarında okul yönetimine yansıyan disiplin sorunları ve okul
yöneticilerinin çözüm yaklaşımları. Unpublished master’sthesis, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Uşak.
- Gezer, H. (2015). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin işledikleri disiplin suçları ile aldıkları
disiplin cezalarının değerlendirilmesi. Unpublished master’sthesis, Çanakkale Onsekiz Mart
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
- Gümüşeli, A. İ. (2001). Çağdaş okul müdürlerinin liderlik alanları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi
Dergisi, 7 (28), 531-548.
- Güner, Ü. (2009). Meslek liselerinde görev yapan öğretmenlerin disiplin anlayışları ve disiplin
uygulamaları. Unpublished master’s thesis, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Hallaç, B. (2016). Özel orta öğretim kurumlarında disiplin ve ödül yönetmeliğinin öğretmen ve öğrenci
motivasyonuna etkisi: Bakırköy örneği. Unpublished master’s thesis, Beykent Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Hanhan, A. A. (2012). Onarıcı disiplin modeli’nin liselerde akran istismarı ve şiddeti üzerindeki etkilerinin
incelenmesi. Unpublished doctorate dissertation, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
İzmir.
- İlhan, Z. (2016). Öğretmenlerin kullandıkları disiplin stilleri ile yaratıcılığı destekleyen öğretmen
davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Unpublished master’s thesis, Niğde Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, Niğde.
- Kazu, H. (2007). Öğretmenlerin sınıfta istenmeyen davranışların önlenmesi ve değiştirilmesine yönelik
stratejileri uygulama durumları. Milli Eğitim, 175, 57-66.
- Keskinkılıç, K. (2007). Yönetim süreçleri. In K. Keskinkılıç (Ed.), Türk eğitim Sistemi ve okul yönetimi (pp.
75-125). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Koçer, N. A. T. (2014). İlkokul ve ortaokullarda okul müdüründen kaynaklanan sorun ve çatışmalar.
Unpublished master’s thesis, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Kulaksızoğlu, A. (1989). Ergen-aile çatışmaları ile annenin tutumları arasındaki ilişki ve ergenin
problemleri. M. U. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 1, 71-87.
- Louis, K. S.,Dretzke, B. &Wahlstrom, K. L. (2010). How does leadership affect student achievement?
Results from a national US survey. School Effectiveness and School Improvement, 21 (3), 315-336.
- Miles, M, B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. California:
SAGE Publications, Inc.
- MEB (2016). Ortaöğretim kurumları yönetmeliği. Retrieved March 10, 2016, from http://ogm.meb.gov.tr
- Ölçek, G. (2014). İlköğretim okullarında görev yapan müdürlerin teknoloji liderliği düzeylerine ilişkin okul
müdürü ve öğretmenlerinin görüşlerinin incelenmesi. Unpublished master’s thesis, Uşak Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
- Piwowar, V.,Thiel, F. & Ophardt, D. (2013). Training inservice teachers’ competencies in classroom
management. A quasi-experimental study with teachers of secondary schools. Teaching and Teacher
Education, 30, 1-12.
- Sackey, E., Amaniampong K. & Abrokwa, J. E. (2016). Analysis of the state of discipline in Kwanyarko
Senior High School in the Central Region of Ghana. Journal of Education andPractice, 7 (6), 124-139.
- Sadık, F. & İnal, U. (2011). Ortaöğretim kurumlarında karşılaşılan disiplin problemlerinin öğretmen
görüşlerine göre değerlendirilmesi (Adana ili örneği).Paper presented at the 20. National Conference
on Educational Science, Burdur, Turkey, September, 2011.
- Sarpkaya, P. (2005). Resmi liselerde disiplin sorunları ve ilgili grupların (öğretmen, öğrenci, yönetici, veli)
yaklaşımları: Aydın merkez ilçe örneği. Unpublished doctorate dissertation, Dokuz Eylül Üniversitesi,
Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
- Sezer, Ş. (2016). Okul müdürlerinin görev öncelikleri ve karar alma süreçlerini etkileyen faktörlere ilişkin
görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (3), 121-137.
- Silva, A.M.P.M., Negreiros, F. & Albano, R. M. (2017). Indiscipline at public school: Teachers' conceptions
on causes and intervention. International Journal of Research in Education andScience, 3 (1), 1-10.
- Siyez, D. M. (2009). Liselerde görev yapan öğretmenlerin istenmeyen öğrenci davranışlarına yönelik
algıları ve tepkileri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (25), 67-80.
- Sugai, G. & Horner, R. (2002). The evolution of discipline practices: School-wide positive behavior
supports. Child &Family Behavior Therapy, 24 (1-2), 23-50.
- Şişman, M. (2010). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Şişman, M. & Turan, S. (2004). Eğitim ve okul yönetimi. In Y. Özden (Ed.), Eğitim ve okul yöneticiliği el
kitabı (pp. 99-146). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Turan, S., Yıldırım, N. & Aydoğdu, E. (2012).Okul müdürlerinin kendi görevlerine ilişkin bakış açıları.
Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 2 (3), 63-76.
- Uluçay, M. R. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinin tanımlanan görevlerinin okul vizyonu oluşturmadaki
etki düzeyi. Unpublished master’s thesis, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
- Üstün &Ereş (2009). Disciplinary problems in secondary education: A sample of Amasya. Procedia Social
and Behavioral Sciences, 1, 1717–1725.
- Yalçın, M. (2011). İlköğretim okullarında okul müdürüne ilişkin metaforik algılar. Unpublished master’s
thesis, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yılmaz, F. & Babaoğlan, E. (2013). Sınıf öğretmenlerinin disiplini sağlamada kullandıkları ödül ve ceza
yöntemleri (Şırnak ili örneği). İlköğretim Online, 12 (1), 36-51.
- Yiğit, B. (2007). Sınıfta disiplin ve öğrenci davranışının yönetimi. In M. Şişman & S. Turan (Eds.), Sınıf
yönetimi (pp. 156-179). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Weishew, N. L. & Peng, S. S. (1993). Variables predicting students’ problem behaviours. Journal of
Educational Research, 87 (1), 5-17.