Zehra KESER ÖZMANTAR, Fadime YALÇIN ARSLAN

İngilizce öğretmen adaylarının Türk eğitim sistemine ilişkin metaforik algıları

Araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının eğitim sisteminin girdi, süreç ve çıktı boyutundaki temel kavramlarına ilişkin algılarının metafor yoluyla belirlenmesidir. Araştırmada olgubilim deseni kullanılmıştır. Çalışma grubunu, Gaziantep Üniversitesi Eğitim Fakültesi İngiliz Dili Eğitimi bölümü ile pedagojik formasyon sertifika programına kayıtlı Fen-Edebiyat Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı son sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Katılımcılardan eğitim sisteminin girdi, süreç ve çıktı boyutundaki öğretmen, öğrenci, veli, okul, okul müdürü, öğretim programı, öğretim materyali, öğretim ilke ve yöntemleri, ölçme-değerlendirme, etik, sınıf yönetimi, başarı ve mezun kavramlarına ilişkin tanımlamalar yapmaları istenmiştir. Veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Öğretmen adayları eğitim sisteminin 13 öğesine ilişkin toplam 528 metafor üretmişlerdir. Bu metaforlardan 269 tanesi olumlu, 109 tanesi olumsuz, 150 tanesi ise sistemin öğelerinin temel özellikleri ile ilgilidir. 34 fen-edebiyat fakültesi öğrencisi 338 farklı metafor üretirken; 18 eğitim fakültesi öğrencisi 190 metafor üretmiştir. Son sınıf öğrencisi öğretmen adaylarının öğretmen, öğrenci, veli, okul, okul müdürü, öğretim materyali, öğretim ilke ve yöntemleri, ölçme-değerlendirme etik ve başarı algıları her iki grup için benzerlik gösterirken PFSP öğrencilerin mezun kavramına ilişkin algıları daha olumlu, eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretim programı konusunda görüşleri olumsuz, sınıf yönetimine ilişkin görüşleri daha olumludur.

Metaphorical perceptions of prospective EFL teachers related to Turkish education system

This study aims to determine prospective teachers’ perceptions on the basic conceptsof the education system in terms of its inputs, processes and outputs throughmetaphors. Phenomenological analysis was used. The participants were seniorstudents from Gaziantep University, English Language Teaching (ELT) department andpedagogic formation program students from the English Language and Literature (ELL)department. The data were collected by asking about metaphorical perceptionsrelated to the concepts of student, parent, school, school principal, curriculum,teaching materials, principles and methods of teaching, assessment and evaluation,ethics, class management, success and graduate students. Content analysis wasemployed for analysis. Teacher candidates produced 528 valid metaphors related to 13concepts of education system. Out of these, 269 metaphors were positive, 109 werenegative and 150 were related to basic features of education system. While 34prospective teachers from ELL department produced 338 metaphors, 18 prospectiveteachers from ELT department produced 190 metaphors. The perceptions of teachercandidates in both groups were similar in terms of teacher, student, parent, schoolprincipal, teaching materials, ethics, and success. While ELL department studentsidentified the concepts of school and graduate more positively, ELT departmentstudents described curriculum and classroom management more positively.

PDF

___

Acar Güvendir, M. & Özer Özkan, Y. (2016). Öğretmen adaylarının ölçme ve değerlendirme dersine yönelik algılarının metaforlar yoluyla belirlenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 47, 91-105.
Akar, H. & Yıldırım, A. (2009). Change in teacher candidates' metaphorical images about classroom management in a social constructivist learning environment. Teaching in Higher Education, 14(4), 401-415.
Akoğlan Kozak, M. & Dalkıranoğlu, T. (2013). Mezun öğrencilerin kariyer algılamaları: Anadolu Üniversitesi örneği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), 41-52.
Akyüz, Y. (2001). Başlangıçtan 2001’e Türk eğitim tarihi. Genişletilmiş (8th ed.) İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım Ltd. Şti.
Altınkurt, Y. & Yılmaz, K. (2011). Öğretmen adaylarının öğretmenlerin mesleki etik dışı davranışlar ile ilgili görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(22), 113-128.
Atanur Baskan, G., Aydın, A. & Madden, T. (2006). Türkiye’deki öğretmen yetiştirme sistemine karşılaştırmalı bir bakış. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 35-42.
Aycan, Ş. (2015). Liselere öğretmen yetiştirmede geri adım: yüksek öğretmen okullarından pedagojik formasyon kurslarına. MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi 2(2), 61-72.
Aydoğdu, E. (2008). İlköğretim Okullarındaki öğrenci ve öğretmenlerin sahip oldukları okul algıları ile ideal okul algılarının metaforlar (mecazlar) yardımıyla analizi. Unpublished master’s thesis, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Aysu, B. (2007). Okulöncesi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine karşı tutumlarının incelenmesi. Unpublished master’s thesis, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Balcı, A. (1999). Okul ile ilgili mecazlar (metafor): seçilmiş dört okulda öğrencilerin, öğretmenlerin ve velilerin okul algıları. Unpublished doctorate dissertation, METU, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Bozlk, M. (2002). The college student as learner: insight gained through metaphor analysis. College Student Journal, 36, 142-151.
Cerit, Y. (2006). Öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin okul kavramıyla ilgili metaforlara ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6(3), 669-699.
Çocuk, H.E., Yokuş, G. & Tanrıseven, I. (2015). Pedagojik formasyon öğrencilerinin öğretmenliğe ilişkin özyeterlik ve metaforik algıları: Mersin üniversitesi örneği. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 12(32), 373-387.
Demircioğlu, E. & Özdemir, M. (2014). Pedagojik formasyon öğrencilerinin çok kültürlü eğitime yönelik tutumlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 15(1), 211-232.
Dinç, R. (2016). Öğretmen adaylarının bakış açısından öğretim elemanlarının sınıf içindeki etik dışı davranışları Unpublished master’s thesis, Mersin Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
Dündar, H. & Karaca, E.T. (2013). Formasyon öğrencilerinin ‘pedagojik formasyon programı’na ilişkin sahip oldukları metaforlar. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi. 30, 19-34.
Ekiz, D. & Koçyiğit, Z. (2013). Sınıf öğretmenlerinin “öğretmen” kavramına ilişkin metaforlarının tespit edilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(3), 439-458.
Elkatmış, M., Demirbaş, M. & Ertuğrul, N. (2013). Eğitim fakültesi öğrencileri ile formasyon eğitimi alan fen edebiyat fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik öz yeterlik inançları. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(3), 41-50.
Eraslan L. & Çakıcı D. (2011). Pedagojik formasyon programı öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 427-438.
Eren, A. & Tekinarslan, E. (2013). Prospective teachers’ metaphors: teacher, teaching, learning, instructional material and evaluation concepts. International Journal of Social Sciences & Education, 3(2), 435-445.
Gençoğlu, M. (2015). Öğretim elemanlarının akademik etik kapsamındaki davranışlarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri. Unpublished master’s thesis, Girne Amerikan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Girne.
Gross, M. A. & Hogler, R. (2005). What the shadow knows: exploring the hidden dimensions of the consumer metaphor in management education. Journal of Management Education, 29(1), 3-16.
Gültekin, M. (2013). İlköğretim öğretmen adaylarının eğitim programı kavramına yükledikleri metaforlar. Eğitim ve Bilim. 38(169), 126-141.
Günbayı, İ. (2011). Principals' perceptions on school management: a case study with metaphorical analysis. International Online Journal of Educational Sciences, 3(2), 541-561.
Gürbüz, S. & Şahin, F. (2014). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Harris, L.R., Harnett, J.A. & Brown, G.T.L. (2009). Drawing our student conceptions: using pupils' pictures to examine their conceptions of assessment. D.M. McInerney, G.T.L. Brown and G.A.D. Liem (Ed.) Student perspectives on assessment: what students can tell us about assessment for learning (pp. 321-330). Charlotte, NC: Information Age Publishing.
Hoffman, K.D. & Kretovics, M.A. (2004). Students as partial employees: a metaphor for the studentinstitution interaction. Innovative Higher Education, 29(2), 103-120.
Inbar, D.E. (1996). The free educational prison: metaphors and images. Educational Research, 38(1), 77- 92.
İlğan, A., Sevinç, Ö.S. & Arı, E. (2013).Pedagojik formasyon programı öğretmen adaylarının mesleki tutum ve çağdaş öğretmen algıları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), 175- 195.
İncik, E.Y. & Akay, C. (2014). Mersin üniversitesi eğitim fakültesi ve pedagojik formasyon öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleği yeterliklerine ilişkin görüşleri. Öğretmen Yetiştirme Politika ve Sorunları Uluslararası Sempozyumu IV-ISPITE2014, (pp. 75-77). Ankara, Türkiye: Hacettepe Üniversitesi.
Karaşahinoğlu, A. (2015). Öğrencilerin metaforik sınav algıları ile velilerin okula yönelik görüşleri arasındaki ilişki. Unpublished master’s thesis, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kart, M. (2016). Pedagojik formasyon öğrencileri ile eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmen kavramına ilişkin metaforik algıları. Unpublished master’s thesis, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Pamukkale.
Kartal, S. (2009). Tezsiz yüksek lisans programlarına devam eden öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 223– 239.
Kartal, T. & Afacan, Ö. (2012). Pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(24), 76-96.
Kasapoğlu, H. (2016). Öğretmen adaylarının Türk eğitim sistemine ilişkin algılarının metaforlar yoluyla analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 22(1), 59-80.
Katz, D. & Kahn, R. (1977). Örgütlerin toplumsal psikolojisi (Çev. Can, H., Bayar, Y.) Ankara: Todaie Yayınları.
Konan, N. & Yılmaz, S. (2016). Lise müdürlerinin okul müdürüne ilişkin metaforik algıları. In K. Beycioğlu, N. Özer, D. Koşar, İ. Şahin(Eds), Eğitim Yönetimi Araştırmaları (pp.340-352). Ankara: Pegem Akademi.
Lakoff, G. & Johnson, M. (1980). Metaphors we live by. Chicago: University of Chicago Press.
Ma, X. & Gao, X. (2017). Metaphors used by pre-service teachers of chinese as an international language. Journal of Education For Teaching, 43(1), 71-83.
Mahlios, M. & Maxson, M. (1998). Metaphors as structures for elementary and secondary preservice teachers thinking. International Journal of Educational Research, 29, 277-240.
Merriam, S. (2013). Qualitative reseach a guide to design and implementation. Jossey-Bass; 3 edition.
Mısırlı, Ö. (2016). Öğretmen adaylarının sosyal medyadaki etik davranışlara ilişkin görüşlerinin incelenmesi: Eskişehir ili örneği. Unpublished doctorate dissertation, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Oxford, R. L., Tomlinson, S., Barcelos, A., Harrington, C., Lavine, R. Z., Saleh, A. & Longhini, A. (1998). Clashing metaphors about classroom teachers: toward a systematic typology for the language teaching field. System, 26(1), 3-50.
Öğretmelik alanları, atama ve ders okutma esasları (2014, Mart). MEB Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı Tebliğler Dergisi. Retrieved August 13, 2017, from http://www.yok.gov.tr/documents/10279/156 01/Tebli%C4%9Fler+dergisi+2678_Mart_2014.pdf/8886a13b-70be-4094-95aa-6ef2765790e5.
Örten, D. & Erginer, E. (2016). Türkiye’de eğitimde program geliştirme alanındaki öncü akademisyenlerin eğitimde program geliştirmeye ilişkin metaforik algıları. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi. 6(11), 387-414.
Örücü, D. (2012). İlköğretim Sınıf Öğretmenlerinin Sınıfa ve Sınıf Yönetimine İlişkin Metaforik Bakışları: Karşılaştırmalı Bir Durum Çalışması. İlköğretim Online, 11(2), 342-352.
Örücü, D. (2014). Öğretmen adaylarının okul, okul yönetimi ve Türk eğitim sistemine yönelik metaforik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 20(3), 327-358.
Özdemir, S.M. (2012). Eğitim programı kavramına ilişkin öğretmen adaylarının metaforik algıları. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5(3), 369-393.
Özkan, H.H. (2012). Öğretmenlik formasyon programındaki öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının incelenmesi (SDÜ örneği). Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 29-48.
Pektaş, M. & Kıldan, A. O. (2009). Farklı branşlardaki öğretmen adaylarının “öğretmen” kavramı ile ilgili geliştirdikleri metaforların karşılaştırılması. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 271-287.
Polat, S. (2013). Pedagojik formasyon sertifika programı ve eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının incelenmesi. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi 4(2), 48-60.
Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının “öğretmen” kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155.
Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55(55), 459-496.
Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
Saban, A., Koçbeker, B. N. & Saban, A. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6(2), 461-522.
Safran, M., Kan, A., Üstündağ, M.T., Birbudak, T.S. & Yıldırım, O. (2014). 2013 KPSS sonuçlarının öğretmen adaylarının mezun oldukları alanlara göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 39(171), 13-25.
Sağlam, A. Ç. (2015). Pedagojik formasyon sertifikası programının etkililiğinin öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 63-72.
Sayın, S. (2005). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine karşı tutumları ve mesleki benlik saygılarının incelenmesi. Eğitim Araştırmaları, 5(19), 272-281.
Sezgin, F., Koşar, D., Koşar, S. & Er, E. (2014). Öğretmenlerin öğrenciye yönelik metaforlarının belirlenmesine ilişkin nitel bir araştırma Öğretmen Yetiştirme Politika ve Sorunları Uluslararası Sempozyumu IV-ISPITE2014, (pp. 90-92). Ankara, Türkiye: Hacettepe Üniversitesi.
Şimşek, H. (2005) Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans programına devam eden öğrencilerin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Elektronik Eğitim Fakültesi Dergisi 2(1), 1-26.
Taşdemir, M. & Taşdemir, F. (2016). Ölçme ve değerlendirme uygulamaları hakkında öğretmen adayı görüşlerinin metafor yoluyla analizi. Turkish Studies. 11(9), 775-802.
Tatar, N. & Murat, S. (2011). Öğretmen adaylarının “değerlendirmeye” yönelik algıları. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(4), 70-88.
Terzi, A.R. & Tezci E. (2007). Necatibey eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 52, 593-614.
Tompkins, P. & Lawley, J. (2002). The mind, metaphor and health. Positive Health, 78, 9-12.
Yalçın Arslan, F. & Cinkara, E. (2016). Examining EFL teacher candidates' conceptions language of english teachers through metaphors. University of Gaziantep Journal of Social Sciences, 15(4), 1095-1104.
Yalçın, M. & Erginer, A. (2014). İlköğretim okulu öğrencilerinin okul müdürü algılarına ilişkin yaptıkları çizimler. Eğitim ve Bilim, 39(171), 270-285.
Yalçın, M. (2011). İlköğretim okullarında okul müdürüne ilişkin metaforik algılar. Unpublished master’s thesis, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldırım, O. (2017). 2013 KPSSP-10 puanı KPSSP-121 testi’ne katılan yabancı dil alanlarından mezun öğretmen adaylarının sınav başarı durumlarının karşılaştırılması. Kastamonu Eğitim Dergisi 25(2), 1- 13.
YÖK. (1998). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. Ankara: YÖK.
Yüksel, S. (2004). Tezsiz yüksek lisans programının öğrencilerin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarına etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 355-379.
Yüksel, S. (2013). Öğretmen yetiştirmede hesap verebilirlik bağlamında KPSS sonuçlarının değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 404-420.