Fen bilgisi öğretmeni yetiştiren birimlerdeki sorunlar hakkında öğretim elemanlarının görüşleri ve çözüm önerileri

Bu çalışmanın amacı, Fen Bilgisi öğretmenlerinin yetiştirildiği lisans eğitim sürecindeki sorunları belirlemek ve bu sorunlara çözüm önerileri sunmaktır. Araştırma, durum çalışması ile yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubu, Türkiye’deki Fen Bilgisi Öğretmenliği lisans programlarında görev yapan 29 öğretim elemanından oluşmaktadır. Veriler, demografik bilgi formu ve açık uçlu sorulardan oluşan yapılandırılmış bir görüşme formuyla toplanmış ve içerik analizi metoduyla değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonucunda Türkiye’de etkili bir fen bilimleri öğretmeni yetişmesini engelleyen sorunlar, Fen Bilgisi Öğretmenliğine lisans öğrencisi kabul aşamasından kaynaklı problemler, Fen Bilgisi Öğretmenliği lisans programının içeriği ile ilişkili problemler ve Fen Bilgisi Öğretmenliği lisans eğitim sürecinden kaynaklı sorunlar şeklinde üç ana başlıkta özetlenmiştir. Çalışmada, bu problemlerin çözümü için öğrenci ve öğretmen seçme sisteminin kişisel ve mesleki becerileri de ölçmesi için yenilenmesi, Fen Bilgisi Öğretmenliği lisans programına ayrılan öğrenci sayılarının azaltılması, altyapı eksikliklerinin giderilmesi, öğretim üyelerinin niteliklerinin ve sayılarının artırılması, eğitim alanında çalışanların özlük haklarının iyileştirilmesi ve tüm paydaşların katılacağı çalıştaylar ile ortak görüş ve stratejiler belirlenmesi gibi öneriler sunulmuştur.

The views of academicians about problems in the science teacher education departments and their proposed solutions

The purpose of this study is to identify the views of academicians about the problemsin the undergraduate education process in which the Science teachers are educated,and to propose solutions to these problems. The study was designed as a case study.The working group of the research consisted of 29 instructors who work in the ScienceTeaching Undergraduate Programs in Turkey. The data were obtained via a structuredinterview form composed of demographic information and open ended questions. Thedata were analysed using content analysis method. As a result of the research, theproblems that affect Science teaching improvement in Turkey negatively aresummarized under three main headings: problems arising from the undergraduatestudent admission phase, problems related to the content of the undergraduateprogram, and issues related to the undergraduate education process. For solutions tothese problems, the study offers suggestions: student and teacher selection systemshould be changed to measure personal and professional skills, the number ofstudents should be decreased, infrastructure deficiencies should be corrected, qualityand quantity of the instructors should be increased, personal rights of the educationemployees should be improved, and common opinion and strategies should bedetermined through organizing workshops with the participation of all stakeholders.

PDF

___

Akpınar, E. & Ergin, Ö. (2005). Yapılandırmacı kuramda fen öğretmeninin rolü. İlköğretim Online Dergisi, 4(2), 55-64.
Akpınar, E., Yıldız, E. & Ergin, Ö. (2006). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 56-62.
Anılan, B. & Anılan, H. (2014). Fen bilgisi öğretmen adaylarının fen bilgisi öğretmenliğini seçme nedenleri ve gelecek beklentileri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(3), 51-64.
Ayık, A. & Ataş, Ö. (2014). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile öğretme motivasyonları arasındaki ilişki. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(1), 25-43. doi: 10.12973/jesr.2014.41.2
Babadoğan, C. & Boz, H. (2005). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi 40. yıl öğretmen yetiştirmede kalite sorunları çalıştayı. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınevi.
Bayrak, B. & Erden, A. M. (2007). Fen Bilgisi Öğretim Programi’nın değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 137-154.
Boz, Y. & Boz, N. (2008). Kimya ve matematik öğretmen adaylarının öğretmen olma nedenleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 137-144.
Bozdoğan, A. E., Aydın, D. & Yıldırım, K. (2007). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 83-97.
Breivik, P. S. (2005). 21st century learning and information literacy. Change: The Magazine of Higher Learning. 37(2), 21-27. doi: 10.3200/CHNG.37.2.21-27
Brigido, M., Couso, D., Gutierrez, C. & Mellado, V. (2013). The emotions about teaching and learning science: A study of prospective primary teachers in three Spanish Universities. Journal of Baltic Science Education, 12(3), 299-311.
Creswell, J. W., Hanson, W. E., Clarck Plano, V. L. & Morales, A.(2007). Qualitative research designs: Selection and implementation. The Counseling Psychologist, 35(2), 236-264. doi: 10.1177/0011000006287390
Çermik, H., Doğan, B. & Şahin, A. (2010). Sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğini tercih sebepleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 201-212.
Demir, S., Böyük, U. & Koç, A. (2011). Fen ve teknoloji dersi öğretmenlerinin laboratuvar şartları ve kullanımına ilişkin görüşleri ile teknolojik yenilikleri izleme eğilimleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 66-79.
Ersoy, Y. (2011). Fen/fizik öğretiminde bazı yetersizlikler-I: Öğretmen eğitimi ve yeterliliklerinden bir demet. Retrieved April 4, 2016, from: http://www.f2e2-ogretmen.com/dagarcigimiz/f2e2-71.pdf.
Günay, D. (2011). Türk yükseköğretiminin yeniden yapılandırılması bağlamında sorunlar, eğilimler, ilkeler ve öneriler-I. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1(3), 113-121. doi: 10.5961/jhes.2011.017
Hacıömeroğlu, G. & Şahin Taşkın, Ç. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğini tercih sebepleri. Retrieved May 5, 2015, from: http://www.eab.org.tr/eab/2009/pdf/323.pdf
Harman, G. & Çelikler, D. (2012). Eğitimde hazırbulunuşluğun önemi üzerine bir derleme çalışması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(3), 147-155.
Jerald, C. D. (2009). Defining a 21st century education. The Center for Public Education. Retrieved March 24, 2015, from: http://www.cfsd16.org/public//_century/pdf/Defining21stCenturyEducation_Jerald_ 2009.pdf
Kaptan, F. & Korkmaz, H. (2001). Fen eğitiminde proje tabanlı öğrenme yaklaşımı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 193-200.
Karadeniz Bayrak, B. (2014). Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlık düzeyleri ve eleştirel düşünme eğilimleri üzerine bir araştırma. The Journal of Academic Social Science Studies, 25, 439-456.
Kartal, T. & Taşdemir, A. (2012). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 73-96.
Kavcar, C. (2002). Cumhuriyet döneminde dal öğretmeni yetiştirme. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1-2), 1-14.
Kuru M. & Uzun, H. (2008). Türkiye’de öğretmen adaylarının seçiminde 1954 örneği. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), 207-232.
Meriç, G. & Tezcan, R. (2005). Fen bilgisi öğretmeni yetiştiren programlarının örnek ülkeler kapsamında değerlendirilmesi (Türkiye, Japonya, Amerika ve İngiltere örnekleri). Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(1), 62-82.
Miles, M.B. & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Thousand Oaks, CA: Sage.
Millar, R. (2004). The role of practical work in the teaching and learning of science. Retrieved March 29, 2014, from: http://informalscience.org/images/research/ Robin_Millar_Final_Paper.pdf
National Research Council. (1996). National science education standards. Washington, DC: National Academy Press.
Olson, S. & Loucks Horsley, S. (Eds.) (2000). Inquiry and the national science education standards: A guide for teaching and learning. Washington, DC: National Academy Press. Retrieved May 5, 2016, from: http://www.nap.edu/catalog/9596.html
Özoğlu, M. (2010). Türkiye’de öğretmen yetiştirme sisteminin sorunları. Seta Analiz, 17. Retrieved May 5, 2016, from: https://www.academia.edu/1358721/T%C3%BCrkiyede_%C3%96%C4%9Fretmen_ Yeti%C5%9Ftirme_Sisteminin_Sorunlar%C4%B1
Pellegrino, J. W. & Hilton M. L. (Eds.). (2012). Education for life and work: Developing transferable knowledge and skills in the 21st century. Washington, DC: National Academy Press.
Safran, M., Kan, A., Üstündağ, M. T., Birbudak, T. S. & Yıldırım, O. (2014). 2013 KPSS sonuçlarının öğretmen adaylarının mezun oldukları alanlara göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 39(171), 13-25.
Serin, O., Serin, U., Saracaloğlu, S. & Kesercioğlu, T. (2004). Fen grubu öğretmen adaylarının mesleğe yönelik tutumlarının karşılaştırılması. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 19, 121-136.
Şahin, İ. (2014). Öğretmen adaylarının nasıl yetiştirildiklerine ilişkin görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(1), 241-258.
Taş, M. Y. (2012). Demirci Eğitim Fakültesi sosyal bilgiler öğretmenliği adaylarının profili ve sosyal bilgiler öğretmenliğini tercih etme nedenlerinin değerlendirilmesi. Celâl Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 64-76.
Tataroğlu, B., Eret Orhan E. & Ok A. (2014). Öğretmenlik programlarını kimler tercih ediyor? Adayların giriş özellikleri ve öğretmenliğe yönelik tutumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(4), 75-92.
Tataroğlu, B., Özgen, K. & Alkan, H. (2011, April). Matematik öğretmen adaylarının öğretmenliği tercih nedenleri ve beklentileri. Paper presented at the 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications, Antalya, Türkiye.
Ünal, S., Çoştu, B. & Karataş, F. Ö. (2004). Türkiye’de fen bilimleri eğitimi alanındaki program geliştirme çalışmalarına genel bir bakış. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 183-202.
Üstüner, M. (2006). Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 45, 109-127.
Virta, A. (2002). Becoming a history teacher: observations on the beliefs and growth of student teachers. Teaching and Teacher Education, 18, 687-698. doi:10.1016/S0742-051X(02)00028-8
Yin, R.K. (2003). Case study research: Design and methods. California: Sage.
Yüksek Öğretim Kurulu. (2007). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. Retrieved May 5, 2015, from: http://www.yok.gov.tr/documents