KOLEKTİF BELLEK BAĞLAMINDA JAPONCA ANA DİLİ DERS KİTAPLARI

Bu çalışmada, Japonca ana dili ders kitaplarının kolektif bellek bağlamında incelenmesi amaçlanmıştır. İncelemenin ana materyali olarak Sanseidō Yayınevi’ne ait ortaokul 1, 2 ve 3. sınıf Japonca ana dili ders kitapları kullanılmış, ders kitapları doküman analizi yöntemiyle incelenmiştir. Çalışmada ilk olarak Japonya’da İkinci Dünya Savaşı sonrası eğitim sisteminin nasıl şekillendiğine değinilmiş ve ders kitaplarının oluşum süreci incelenmiştir. Daha sonra; ders kitapları hazırlanırken esas alınan öğretim programı yönetmeliği, amaç ve hedefleri odağında analiz edilmiştir. Son olarak, Japonca ana dili ders kitaplarının içerik analizi yapılarak Japon toplumuna ait ortak unsurlar kolektif bellek bağlamında değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular ışığında, Japonya’da ders kitapları aracılığıyla oluşturulan kolektif belleğin; tarihî ve kültürel unsurlar odaklı, Japon millî bilincini geliştirerek “Japon olma” farkındalığını arttırmaya yönelik bir eğilim gösterdiği sonucu ortaya çıkmıştır. Ayrıca, bu çalışma ile Japonca ana dili ders kitaplarının eğitim alanında geçmişi hatırlatma, kültürü yaşatarak geleceğe aktarma ve kolektif belleğin oluşumuna katkı sunma bakımından işlevsel bir araç olduğu ortaya koyulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Japonca ana dili, Ders kitabı, Kolektif bellek

JAPANESE NATIONAL LANGUAGE TEKTBOOKS IN THE CONTEXT OF COLLECTIVE MEMORY

In this study, it is aimed to examine the Japanese national language textbooks in the context of collective memory. Secondary school 1st, 2nd and 3rd grade Japanese national language textbooks published by Sanseidō Publishing House were used as the main material of the study, and the textbooks were analyzed by document analysis method. First, it was mentioned how the education system was shaped after the World War 2 in Japan and the formation process of the textbooks was examined. Then, the curriculum was analyzed in the focus of its aims and objectives. Finally, the content of the Japanese national language textbooks was analyzed and the common elements of the Japanese society were evaluated in the context of collective memory. In the light of the findings, the collective memory created through textbooks in Japan; It has emerged that it tends to increase the awareness of "being Japanese" by developing the Japanese national consciousness focused on historical and cultural elements. In addition, Japanese national language textbooks; It has been demonstrated by this study that it is a functional tool in terms of remembering the past, transferring the culture to the future by keeping it alive, and contributing to the formation of the collective memory of the society.

Keywords:

Japanese national language, Textbook, Collective memory Japonca ana dili, Ders kitabı, Kolektif bellek,

PDF

___

Başaran, G. (2007). “Bellek Yönetimi ve Edebiyat: Türk Ulusal Kimliğinin İnşası ve Tarihi Romanlar”, Kültür ve İletişim, 10/2/20, 63-90.
Bayram, B. ve Elban, M. (2017). "Türkçe Ders Kitaplarında Milli Kimliğe İlişkin Unsurların İncelenmesi". Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 21, 19-27.
Budak, S. (2017). Psikoloji Sözlüğü. Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara.
Connerton, P. (2014). Toplumlar Nasıl Anımsar?, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Dunbar, Y. (2016). “Post-war Modem History Education, Politics, and Teachers' Lesson Plans in Japan : Focusing on Reports About Teaching War in the Journal Rekishi Chiri Kyōiku”, Journal of Elementary Education and Curriculum, 4, 41-52.
Fuwa, S. (2012). "Sensō no Kioku To Rekishi Kyōkasho", Kikan Jichi to Bunken, 48, 84-93.
Halbwachs, M. (2019). Kolektif Bellek, (Çev: Z. Karagöz), 2. Baskı, Pinhan Yayıncılık, İstanbul.
Harada, M. (2004). "Kokugo-ka Kyōkasho de Sensō o Dō Tsutaeru ka: Dentatsu Ishiki no Mondai o Tsūjite", Chūkyō Kokubungaku, 23, 100-113.
İçen, M. ve Tuncel, G. (2019). “Toplumsal Hafızanın Siyasal Alan Tarafından İnşa Sürecinin Sosyal Bilgiler/Tarih Ders Kitaplarına Yansımaları”, Turkish History Education Journal, 8/1, 60-81.
İlhan, M.E. (2018). Kültürel Bellek: Sözlü Kültürden Yazılı Kültüre Hatırlama, Doğu Batı Yayınları, Ankara.
Nakasu, M. vd. (2017). Gendai no kokugo 1, 2. Baskı, Sanseidō Shuppan, Tokyo.
Nakasu, M. vd. (2017). Gendai no kokugo 2, 2. Baskı, Sanseidō Shuppan, Tokyo.
Nakasu, M. vd. (2017). Gendai no kokugo 3, 2. Baskı, Sanseidō Shuppan, Tokyo.
Neyzi, L. (2020). Nasıl Hatırlıyoruz? Türkiye’de Bellek Çalışmaları, 3. Baskı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
Özşen, T. (2020). “Modern Japon Eğitim Sisteminin Tarihi Temelleri Üzerine Değerlendirme: Meiji’den Shôwa’ya 1868-1950 Arası Döneme Bakış”, Eğitimde Kuram ve Uygulama, 16/1, 36-52.
Öztürkmen, A. (2001/2002). “Sözlü Tarih: Yeni Bir Disiplinin Cazibesi”, Toplum ve Bilim Dergisi, 91, 115-121.
Topaçoğlu, H. (2021). “Japonya’da Tarih Eğitimi ve Toplumsal Bellek Sorunu”, Eğitimde Kuram ve Uygulama, 17/Özel Sayı 1, 10-18.
Varoğlu, G. (2021). “Ana Dil Olarak Japonca Eğitimine Genel Bir Bakış: İlkokul Japonca Dersi Öğretim Programı ve İlkokul 1. Sınıf Japonca Ders Kitabı İncelemesi”, Eğitimde Kuram ve Uygulama, 17/Özel Sayı 1, 60-73.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, 12. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
e- Gov Hōrei Kensaku” (07.05.2022) (https://elaws.e-gov.go.jp/document?lawid=321CONSTITUTION).
Gakushū shidō yōryō (05.05.2022) https://www.mext.go.jp/content/1413522_002.pdf
Kyōiku kihon-hō (01.05.2022) https://www.mext.go.jp/b_menu/kihon/about/mext_00003.html