ERMENİSTAN DIŞ POLİTİKASI VE KONSTRÜKTİVİZM: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

1991 yılında Soğuk Savaş'ın ardından kurulan genç Ermenistan Devleti'nin, Türkiye ile normal bir ilişki kurması bu güne kadar mümkün olamamıştır. Bunun en temel nedenlerinden biri Ermeniler ve Türkler arasında var olan ortak geçmiştir ve geçmişten günümüze gelen bir takım sorunlardır. Jeopolitik konumu olarak kapalı bir havzada olan Ermenistan'ın Türkiye ile iyi ilişkiler kurması kendi çıkarına olmasına rağmen, gerçekte durum tam tersi gelişmiştir. Özellikle Ermenistan'ın dış politikasını Türkiye ile tarihi yaşanmışlıklar şekillendirmiş ve diasporanın etkinliğinin de katkılarıyla Türk düşmanlığı üzerine bir kimlik inşası ile dış politikalarını kurgulamışlardır. Ermenistan'ın bu kimlik endeksli dış politikası ise uluslararası ilişkiler teorilerinden konstrüktivist yaklaşıma önemli bir örnek olay olmaktadır. Bu makalede, Ermenistan'ın dış politikasının temel bazı özelliklerinin konstrüktivist yaklaşıma iyi bir örnek oluşturduğu gösterilmektedir.

ARMENIAN FOREIGN POLICY AND CONSTRUCTIVISM: THE CASE OF TURKEY

Althuough Turkey has confirmed the new Republic of Armenia very soon after the latter optained independence in 1991, they haven't able to establish relations normally until today. One of the most fundamental reason is stuation are the shared history of Turks and Armenians and some existing ıssues from historical event sare extensions to this day between Armanians and Turks. Republic of Armanian has to establish good relations with Turkey, because is own interest islocated ın a closedbasin as a geopolitical position. But Armenia's foreign policy has been shaped by historicale xperiences of Turkey. Especially Her has invented forein policy that created identity built on Turkish enmity with the contribution of the diaspora activities. Armenia's foreign policy, which is dependt upon Her own identity, represents a very important case study for constructivist approach in international relations theory. In this article it is showing that some basic characteristics of Armenia's foreignpolicy is a good example of constructivist approach.

___

  • Akça, B. (2003), "1915 Ermeni Tehciri ve Mondros Müterakesin'den Sonra Kurulan Osmanlı Hükümetlerinin Olaya Bakışı", Dünden Bu güne Türk-Ermeni İlişkileri, (Ed: İ. Bal, ve M. Çufalı ), Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
  • Akgönül, S. (2002). Fransa Ermeni Toplumu ve Türkiye: Propaganda ve Lobicilik. Ermeni Araştırmaları http://www.eraren.org/index.php?Lisan=tr&Page=DergiIcerik&IcerikNo=304.(10.10. 2013). Dergisi, 5.
  • Aslanlı, A. (2005). Türkiye-Ermenistan Sınırları Açılmalı Mı?.Ermeni sorunu İddialar- Gerçekler. http://www.ermenisorunu.gen.tr/turkce/makaleler/makale59.html.(15.12.2013).
  • Ataöv, T. (2008). Ermeni Diasporası: Kuzey Amerika.Türksolu.http://www.turksolu.com.tr/184/ataov184.htm. (20.12.2013).
  • Başlamış, C.(2006)."Ermenistan'da Harekete Geçti". Milliyet, 07 Ekim.
  • Başyurt, E. (2001). "Ermenistan'ın İkilemi".Zaman, 22 Şubat.
  • Bozkuş, Y. ve Palabıyık, M. S. (2009), "Türkiye-Ermenistan İlişkileri(1918-2009)",Ermeni Sorunu: Temel Bilgi ve Belgeler,(Ed: Ömer Engin Lütem), Terazi Yayıncılık, Ankara.
  • Burak, D. M. (2005)."Lozan'da Ermeni Meselesi Tartışmaları", Atatürk Araştırma Dergisi, 62,545-569.
  • Cabbarlı, H. (2001). Rusya'da Ermeni Diasporası: Oluşumu ve Faaliyetleri. Ermeni Araştırmaları http://www.eraren.org/index.php?Lisan=tr&Page=DergiIcerik&IcerikNo=253. Dergisi, 3.
  • Dokuz Soru ve Cevapta Ermeni Sorunu (1989), http://www.zafersen.com/ermeni_meselesi_dis_politika_enstitusu.htm.
  • Ermenistan- Türkiye Siyasim İlişkileri (2013). http://www.mfa.gov.tr/turkiye-ermenistan- siyasi-iliskileri.tr.mfa. Ermenistan'ın Yol Haritası http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/58154/Ermenistan_da__Yol_Haritasi__krizi.html #. Krizi (2009).
  • Görgülü, A. (2008). Türkiye-Ermenistan İlişkileri: Bir Kısır Döngü (Dış Politika Analizi Serisi 8), TESEV Yayınları, İstanbul.
  • Günay, N."Amerikan Misyonerlerine Anadolu Halkının Tepkisi ve Bunun Osmanlı- Amerikanİlişkilerine Etkileri", Gazi Akademik Bakış Dergisi, 2, 107-119.
  • Halaçoğlu, Y. (2001), Ermeni Tehciri ve Gerçekler, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
  • http://tr.wikipedia.org/wiki/Ermeniler.
  • http://tr.wikipedia.org/wiki/Ermenistan.
  • http://tr.wikipedia.org/wiki/Levon_Ter-Petrosyan.
  • http://tr.wikipedia.org/wiki/Serj_Sarkisyan.
  • Kantarcı, Ş. (2001).Ermeni Lobisi: ABD' de Ermeni Diasporasının Oluşması ve Lobi Faaliyetleri. 1.http://www.eraren.org/index.php?Lisan=tr&Page=DergiIcerik&SayiNo=24. (01.03.2014). Ermeni Araştırmaları Dergisi,
  • Kantarcı, Ş.(2003),"Tarihi Boyutuyla Ermeni Sorunu: Başlangıçtan Lozan'a", Ermeni Sorunu El Kitabı(Genişletilmiş İkinci Baskı),(Ed:Ş. Kantarcı, K. Kasım, İ. Kaya, S. Laçiner, Ö. E. Lütem ), Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara.
  • Kantarcı, Ş. (2009). Sarkisyan'dan "Futbol Diplomasisi"ne Darbe: Türkiye-Ermenistan İlişkilerinde Merkezi.http://www.turksam.org/tr/a1738.html. (12.02.2015). Gelişmeler, Dış Politika araştırmaları
  • Karabağ Sorununun Çözüm Sürecinde Yeni Bir Aşama Başladı (2013, 23 Kasım).http://www.haberler.com/yukari-karabag-sorunu-5342642-haberi/.
  • Kasım, K. (2003). "Ermeni Sorununun Uluslararası İlişkiler Boyutu",Ermeni Sorunu El Kitabı(Genişletilmiş İkinci Baskı), (Ed: Ş. Kantarcı, K. Kasım, İ. Kaya, S. Laçiner, Ö. E. Lütem), Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara.
  • Kasım, K.(2009a),Soğuk Savaş Sonrası Kafkasya, USAK Yayınları, Ankara.
  • Kasım, K. (2009b). Ermeni Lobisi ve Karşılıklı Beklentiler Kıskacında Türk-Amerikan İlişkileri. http://www.usak.org.tr/kose_yazilari_det.php?id=47&cat=323#.UrXqI_vpImg. USAK,
  • Laçiner, S. (2002).Ermenistan Dış Politikası ve Belirleyici Temel Faktörler 1991-2002. Ermeni Araştırmaları 5.http://www.eraren.org/index.php?Lisan=tr&Page=DergiIcerik&SayiNo=19. (15.02.2015). Dergisi,
  • Laçiner, S. (2003)."Ermeni İddiaları ve Terör",Ermeni Sorunu El Kitabı (Genişletilmiş İkinci Baskı), (Ed: Ş. Kantarcı, K. Kasım, İ.Kaya, S. Laçiner, Ö. E. Lütem),Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara.
  • Laçiner, S. (2005).Türkler ve Ermeniler: Bir uluslararası ilişkiler çalışması (2. Baskı.), USAK Yayınları, Ankara.
  • Laçiner, S. (2008),Ermeni Sorunu, Diaspora ve Türk dış politikası: Ermeni iddiaları Türkiye'nin dünya ile ilişkilerini nasıl etkiliyor?,USAK Yayınları, Ankara.
  • Lıbarıdıan, J. G. (2005),Ermenilerin Devletleşme Sınavı (2.Baskı),(Çev: Alma Taşlıca),İletişim Yayınları, İstanbul.
  • Lütem, E.Ö. (2003). "Lozan'dan Günümüze Ermeni Sorun", Ermeni Sorunu El Kitabı (Genişletilmiş İkinci Baskı), (Ed: Ş. Kantarcı, K. Kasım, İ. Kaya, S. Laçiner, Ö. E. Lütem), Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara.
  • Memiş, E. (2005). "Ermenilerin Kökeni ve Geçmişten Günümüze Türk-Ermen İlişkileri",Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1,1-11.
  • Oran, B. (Ed.) (2002). Türk Dış Politikası, Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular Belgeler Yorumlar(6.Baskı), İletişim Yayınları, İstanbul.
  • Öke, M. K. (1991), Ermeni Sorunu 1914-1923: Devletin Dış Politika Araç ve Alternatifleri Üzerine Bir İnceleme, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
  • Özev, M. H. (2013), "Eleştirel Teori Olarak Konstrüktivizm", (Ed: H. Çomak ve C. Sancaktar), Uluslararası İlişkilerde Teorik Tartışmalar, Beta Yayınları, İstanbul.
  • Reus-Smith, C. (2014), "Konstrüktivizm", Uluslararası İlişkiler Teorileri(Çev: M. Ağcan ve A. Aslan), (Ed: A. Linklater ve S. Burchill), Küre Yayınları, İstanbul.
  • Saray, M. (2005),Ermenistan ve Türkiye-Ermeni İlişkileri (Genişletilmiş İkinci Baskı),Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara.
  • Şahin, M. (2014), "Sosyal İnşaacılık Yaklaşımı", Uluslararası İlişkiler Teorileri Temel Kavramlar ( Ed: M. Şahin ve O. Şen). Kripto Yayınları, Ankara.
  • Şahin, R. (1983), "Tarih Boyunca Türk Devletlerinin Ermeni Politikaları", Türk Tarihinde Ermeniler Sempozyumunda Sunulan Bildiri, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları,
  • Taşkıran, C.(2003), " Dünden Bugüne Ermeni Meselesi Sempozyumu", Selçuk Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi, 113-125. Taşpınar, Ö. (2013, 16 Aralık). Ermenistan ile yeni dönem.http://www.sabah.com.tr/yazarlar/taspinar/2013/12/16/ermenistan-ile-yeni- donem.
  • TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ, 19. Dönem 4. Cilt 41. Birleşim - Sayfa 405
  • Wendt, A. (2010), SocialTheory of International Politics, Cambridge UniverstyPress, Cambridge.
  • Wendt, A. (2013), " Ortak Kimlik Oluşumu ve Uluslararası Devlet", Uluslararası İlişkilerde AnahtarMetinler, (Çev: E. Erşen),(Ed: E. Diri), Uluslararası İlişkiler Kütüphanesi, İstanbul.
  • Zeynal, A. (2011, 06 Nisan). Rus-Ermeni ilişkilerinde Ermeni diasporası - 3, http://www.1news.com.tr/yazarlar/20110420013029144.html.