DOĞAL HAKLAR VE JEREMY BENTHAM

İnsan haklarının tartışıldığı hemen tüm metinlerde pozitif hukukun, doğal haklar anlayışına dayandığı kabul edilmektedir. Doğal haklar, insanların doğuştan sahip oldukları devredilemez haklardır. Pozitif hukuk ise, doğal hakların geçerli olduğu toplumlardaki anarşi ya da düzensizlik durumuna son verme iddiasındadır. Buna göre doğal haklara bir takım sınırlandırılmalar getirilecek ve insan eliyle yeni haklar oluşturulacaktır.  Böylece düzenli bir toplum oluşturulacaktır. Çalışmamızda görüşlerini incelediğimiz Jeremy Bentham; doğal haklara karşı çıkmaktadır. Zira doğal hakları sınırlamak zordur. Bu sebeple pozitif hukukun temeli doğal haklar olmamalıdır. Bentham, insan hakları meselesinde önemli bir adım olan Fransız ihtilalinin de meseleyi tam olarak çözemediğini dile getirmektedir. Çalışmamızda Bentham’ın doğal haklara karşı çıkış nedenlerini ve yerine ikame etmeye çalıştığı ilkeler ele alınmaktadır.
Anahtar Kelimeler:

hukuk, haz

___

  • Arslan, A. (2008). İlkçağ Felsefe Tarihi 2, 2.Baskı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.Arslan, A. (2007). İlkçağ Felsefe Tarihi 3, 1.Baskı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.Barry, N,P. (2012). Modern Siyaset Teorisi, 3. Baskı, (Çev: M, Erdoğan ve Y, Şahin), Liberte, AnkaraBentham, J. (1998) A Fragment of Goverment, Cambrigde University Press, LondonBentham, J. (2005) Theory of Legislation, Elibron Classics, LondonCopleston,F. (1998). Hobbes&Locke, (Çev:A,Yardımlı), İdea, İstanbulCopleston,F. (1998). Berkeley&Hume, (Çev:A,Yardımlı), İdea, İstanbulÇavuşoğlu, A. (2011), Jeremy Bentham’ın Felsefesinde Moral-Hukuk İlişkisi (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ege ÜniversitesiDunn, J. (2008). Locke, (Çev:F,Dilber), Altın Kitaplar, İstanbulGüzel, C. (2005). “İnsan Hakları Düşüncesinin Gelişimi” İnsan Hakları, Ankara Barosu Yayınları, Ankara, 117-142Karahan, F. (2014) “Niçin Ahlaklı Olmalıyım Sorunu ve Tasavvuftan Mükemmel Bir Cevap: Hacı Bektaşi Veli Örneği,” Türk Kültürü ve Hacı Bektaşi Veli Araştırma Dergisi, Ankara, 189-210Nuttali, J. (1997). Ahlak Üzerine Tartışmalar, (Çev: A, Yılmaz), Ayrıntı, İstanbulRedhead, B. (2001). Siyasal Düşüncenin Temelleri, (Çev: H, Özdemir), Alfa, İstanbulSchofield, P. (2007) Utility&Democracy, Oxford Press, LondonTorun, Y. (2011). Siyaset Felsefesi Tarihinde Devlet, Orion, AnkaraZelyut, Solmaz. (2003). Dört Adalı, Paradigma, İstanbul