Üniversite Öğrencileri Temel İhtiyaçlar Ölçeği' nin (ÜÖTİÖ) Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Bu çalışmanın amacı, Üniversite Öğrencileri Temel İhtiyaçlar Ölçeğinin (ÜÖTİÖ) geçerlik ve güvenirliğini incelemektir. Çalışma kapsamındaki veriler, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesinin farklı bölümlerinde öğrenim gören toplam 671 öğrenciden elde edilmiştir. Ölçeğin kapsam geçerliğinin değerlendirilmesinin ardından, ölçeğin yapı geçerliğinin incelenmesinde açımlayıcı faktör analizi tekniği kullanılmış ve ölçüt bağıntılı geçerlik çerçevesinde ÜÖTİÖnün çeşitli ölçeklerle korelasyon değerleri incelenmiştir. Ölçeğin güvenirliğinin değerlendirilmesinde ise, Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısından, madde-toplam korelasyon değerinden ve test-tekrar test korelasyon değerinden yararlanılmıştır. Analiz sonuçları ölçeğin toplam varyansın % 47.99 unu açıklayan, öz-değeri 1.69 ile 7.33 arasında değişen beş faktörlü bir yapıya sahip olduğunu göstermiştir. Ek olarak, sonuçlar ÜÖTİÖ nün kabul edilebilir iç tutarlık ve test-tekrar test güvenirliğine sahip olduğunu göstermektedir. Alt ölçeklerin iç tutarlık katsayıları .76 ile .84; iki hafta ara ile yapılan test tekrar test korelasyon katsayıları .77 ile .85 arasında değişmektedir. ÜÖTİÖnin alt ölçekleri beklenen yönde Stres Belirtileri Ölçeği ile olumsuz; Benlik Saygısı, Sosyal Bağlılık ve Psikolojik İyi Olma ölçümleriyle olumlu yönde korelasyon göstermektedir. Sonuç olarak, bulgular ÜÖTİÖnün üniversite öğrencilerinin temel ihtiyaçlarının karşılanma düzeyini değerlendirmede geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olarak kabul edilebileceğini göstermektedir.

Developing University Students Basic Needs Scale (USBNS): Validity and Reliability Study

Abstract The aim of this study to examine the validity and reliability of the University Students Basic Needs Scale (USBNS). In this study, data was gathered from 671 students attending Faculty of Education in Pamukkale University. After the investigation of content validity of the scale, explanatory factor analysis was used for construct validity, and correlations with different scales was investigated for criterion-related validity. For reliability study, Cronbach s Coefficient Alpha, item-total correlations and test-retest correlations were calculated. Analysis show that the scale explains 47.99 (%) of the variance with five-factor, and eigenvalues of the factors differ from 1.69 to 7.33. Analysis also show that USBNS has enough internal reliability and test-retest reliability. Cronbach s Coefficient Alpha of subscales differ from .76 to .84, and two weeks test- retest correlations differ from .77 to .85. Expectedly, subscales have negative correlations with Stres Self- Assessment Checklist, and have positive correlations with Self-Esteem Scale, Social Connectedness Scale and Scales of Psychological Well-Being. As a conclusion, it can be said that USBNS is a valid and reliable scale for assessing the fulfillment level of basic needs among university students.

___

  • Akın, A. (2008). Psikolojik iyi olma ölçekleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 8, (3), 721-750. Brown, T. ve Swenson, S. (2005). Identifying BASIC needs: The contextual needs assessment. International Journal of Reality Therapy, 24, (2), 7-10. Burns, K. M., Vance, D., Szadokierski, I. ve Stockwell, C. (2006). Student needs survey: A psychometrically sound measure of the five basic needs. International Journal of Reality Therapy, 25, (2), 4-8. Çeçen, R. A. (2008) Üniversite öğrencilerinde yaşam doyumunu yordamada bireysel bütünlük (tutarlılık) duygusu, aile bütünlük duygusu ve benlik saygısı. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 4, (1), 19-30. Diener, E., Diener, M. ve Diener, C. (1995). Factors predicting the subjective well-being of nations. Journal of Personality and Social Psychology, 69, 851-864. Diener, E., Sapyta, J. J., ve Suh, E. (1998). Subjective well-being is essential to well-being, Pscyhological Inquiry, 9, (1), 33-37. Durak-Batıgün, A. ve Şahin, H. N. (2006). İş stresi ve sağlık psikolojisi araştırmaları için iki ölçek: A tipi kişilik ve iş doyumu. Türk Psikiyatri Dergisi, 17, (1), 32-45. Durak-Batıgün, A., Hisli-Şahin, N. ve Karslı-Demirel, E. (2011). Bedensel hastalıkları olan bireylerde stres, kendilik algısı, kişilerarası tarz ve öfke ilişkisi. Türk Psikiyatri Dergisi, 22, (4), 245-254. Duru, E. (2007). Sosyal bağlılık ölçeği’ nin Türk kültürüne uyarlanması. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 26, 85-94. Eşici, H. (2007). İlköğretim yedinci sınıf öğrencilerinin temel ihtiyaçlarının karşılanma düzeyi ile zorbacı davranışları arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Frey, L. M. ve Wilhite, K. (2005). Our five basic needs: Application for understanding the function of behavior. Intervention in School and Clinic, 40, (3), 156-160. Glasser, W. (2001). Choice theory in the classroom. New York: Harper Publishers. Glasser, W. (2005). Kişisel özgürlüğün psikolojisi: Seçim teorisi. (Çev: M. İzmirli). İstanbul: Hayat Yayıncılık. Glasser, W. ve Glasser, C. (2000). Getting together and staying together: Solving the mystery of marriage. New York: Quill. Harvey, V. S. ve Retter, K. (1995). The development of the basic needs survey. Journal of Reality Therapy, 15, 76-80. Huffstetler, C. B., Mirns, H. S. ve Thompson, L. C. (2004). Getting together and staying together: Testing the compabilitiy of the need-strength profile and the basic needs inventory. International Journal of Reality Therapy, 23, (2), 4-8. King, L. A. ve Napa, C. K. (1998). What makes a good life? Journal of Personality and Social Psychology, 75, 156-165. Lafond, B. A. G. (1999). Glasser’s reality therapy approach to relationships: Validation of a choice theory basic needs scale. Doctoral Dissertation, St. Mary’s University, San Antonio, Texas. Litwack, L. (2007). Basic needs: A retrospective. International Journal of Reality Therapy, 26, 2. Murray, A. S. (2004). Cross-cultural reliability and validity of the revised conflict tactics scales: A study of university student dating couples in 17 nations. Cross-Cultural Research, 38 (4), 407-432 Peterson, A.V. (2008). Pete’s pathogram: Pathway to success. US: Action Printing. Türkdoğan, T. (2010). Üniversite öğrencilerinde temel ihtiyaçların karşılanma düzeyinin öznel iyi oluş düzeyini yordamadaki rolü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli. Yalçın, A. F. (2007). Başarı kimliği geliştirme programının etkililiği. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.