Kalkınma Politikaları Göçe Engel Olabilir mi? Karaman Ermenek İlçe Örneği

Bu araştırmanın gayesi kalkınmada öncelikli yer olarak geçen Karaman’ın Ermenek ilçesinde barajın yapılması ile birlikte ortaya çıkan bir değişim ve dönüşüm sürecini köy, kasaba ve şehir üçgeninde ortaya koymaktır. Mikrodan makroya kalkınma süreci anlatan bu çalışma baraj yapılan ilçeyi, ilçeye bağlı su altında kalan ve zorunlu göçe tabi tutulan köy halkını ve Konya şehrinde yaşayan Ermeneklileri kapsamaktadır. Son yıllarda Türkiye’de enerji ihtiyacı nedeniyle kalkınmada barajlar öncelikli politika içindedir. Bu anlamda Türkiye’de bir enerji kaynağı olan suyun ne şekilde değerlendirildiği, kullanıldığı ve yapılan barajların nasıl bir katkısı olduğu tartışılmaktadır. İlçede, coğrafi koşullar nedeniyle sanayileşmenin olmaması, tarım alanlarının kısıtlı ve engebeli olması istihdam imkanlarını kısıtlamaktadır. İş ve istihdamı geliştirmek, göçü engellemek için Ermenek’in sosyo-ekonomik gelişimini desteklemek adına baraj inşa edildi. Kalkınma eksenli bakıldığında bölge halkı sürdürülebilir bir kazanç elde edemezken, ülke genelinde enerji alanında kazanç elde edilmiştir. Bu kapsamda örneklemimizi oluşturan bölge ve bölge insanının barajla birlikte nasıl bir değişim sürecinden geçtiği değerlendirilmiş, kalkınma politikasının göçe engel olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

kalkınma politikaları, göç, toplumsal değişim, baraj

Can Development Policies Prevent Migration? The Case of Ermenek Sub Province of Karaman

The purpose of this study is explain the social transformation experienced in Ermenek sub province of Karaman following the construction of a hydroelectric dam. This attempt is being made on the basis of a triangle formed by the village, town, and city. Using a perspective encompassing micro and macro levels of social transformation, this study is conducted with village communities who were subjected to compulsory migration as their villages submerged in the dam lake and those who migrated from Ermenek to the city of Konya. In recent years, dams have an important place in developmental projects of Turkey due to the increased need for energy. In this context, the ways in which water is used as energy resource, as well as the social impact of the dams built is discussed. Due to geographical conditions, industrialization is low and agricultural lands scarce, hence the low employment opportunities. In order to prevent work and employment motivated migration from the sub province,a dam has been built in Ermenek to support socio-economic development. In terms of developmental principles, the dam fails to provide a sustainable source of income for village communities, while the electricity produced is vital for the country. Consequently, my research on the region and its current and former inhabitants reveal that the dam as a developmental project has failed to prevent emigration from Ermenek.

Keywords:

Developmental Projects, Emigration, Social Transformation, Dam,

PDF

___

Akşit, B. (1966). Türkiye’de az gelişmiş kapitalizm ve köylere girişi. Ankara: ODTÜ Öğrenci Birliği Yayınları
Bakırcı, M. (2007). Türkiye’de kırsal kalkınma: Kavramlar- politikalar-uygulamalar. Ankara: Nobel Yayınları.
Baudrillard, J. ( 1998). Üretimin aynası (Çev. O. Adanır). İzmir: Dokuz Eylül Yayınları
Boran, B. S. (1945). Toplumsal yapı araştırmaları, Ankara: Ankara Üniversitesi Dil Tarih- Coğrafya Fakültesi Yayınları, Sosyoloji Serisi: 3.
Ekiz, İ. (2013). Kalkınma politikası olarak barajlar ve toplumsal değişim - Karaman-Ermenek örneği, II. Türkiye Lisansüstü Çalışmalar Kongresi, Bursa.
Ferry, L. (2000). Ekolojik yeni düzen. (Çev: T. Ilgaz). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Foster, J. B. (2001). Marx’ın ekolojisi: Materyalizm ve doğa (Çev: E. Özkaya). Ankara: Epos Yayınları
Geray, C. (2011). Dünden bugüne kırsal gelişme politikaları. Ankara: Phoenix Yayınevi
Güçbilmez, E. (1972). Yenimahalle Ve Kayadibi karşılaştırmalı bir köy araştırması. Sevinç Matbaası, Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları no:327
Gülçubuk, B. ve Yıldırak, N. (1994, Kasım): Tarım kesiminde işsizliğin boyutları ve çözüm yolları I.Ulusal Sosyoloji Kongresinde sunulan bildiri, Dünyada Ve Türkiye’de Güncel Sosyolojik Gelişmeler, Ankara: Sosyoloji Derneği Yayınları III.
Gouverneur, J. (1997).Kapitalist ekonominin temelleri: Çağdaş kapitalizmin Marksist ekonomik tahliline giriş (Çev. F. Başkay). Ankara: İmge Kitabevi.
Harvey, D. (2012). Sermaye muamması: Kapitalizmin krizleri (Çev. S. Savran). İstanbul: Sel Yayıncılık.
Ildırar, M. (2004). Bölgesel kalkınma ve gelişme stratejileri. Adana: Nobel Yayınları.
Karpat, K. (2010). Türk demokrasi tarihi: Sosyal, kültürel, ekonomik temeller, İstanbul: Timaş Yayınları.
Kartal, F. (2009). Suyun metalaşması, suya erişim hakkı ve sosyal adalet.TMMOB Su Politikaları Kongresinde sunulmuş bildiri, 20.03.2013 tarihinde http://www.tmmob.org.tr/yayınlar/kitap_goster.php?kodu= 186 adresinden erişilmiştir.
Keyder, Ç ve Yenal, Z, (2013). Bildiğimiz tarımın sonu, küresel iktidar ve köylülük. İstanbul: İletişim Yayınları.
Polat, M. H. (2012). Küreselleşen kalkınma: Bir eleştiri, İstanbul: Açılım Yayınları.
Özensel, E. (2013 Ocak-Haziran) Taşranın yetim çocuğu: Kır. Sosyoloji Divanı, Dosya: Taşra Fragmanları. Konya: Çizgi Yayınevi.
Öztürk, Ş. (2014). Yeni köy sosyolojisi tartışmaları: Küreselden yerele tarım politikaları ve yoksulluk. Doğu Kitabevi: İstanbul.
Yılmaz, G. (2009). Suyun metalaşması: Kıtlığın Nedeni kıtlığa çare olabilir mi? İstanbul: Sosyal Araştırmalar Vakfı.
MEVKA [Mevlana Kalkınma Ajansı]. (2011). 2023 vizyon stratejileri Ermenek ilçe faaliyetleri raporu ve sonuçları, 21.02.2013 tarihinde www.mevka.org.tr adresinden erişildi.
Özbağdatlı, N. (2012,).Modern tufan: Barajlar.Doğa Derneği, 13.01.2014 tarihinde http://www.dogadernegi.org/modern-tufan-barajlar.aspx adresinden erişildi.
Gazete İlanı İle Davalı Arıyorlar (Temmuz 31,2010). Sabah Gazetesi.26.01.2014 tarihine http://www.sabah.com.tr/Yasam/2010/07/31/gazete_ilani_ile_davali_ariyorlar, adresinden erişildi.
Su altında kalacak köylerini terk etmiyorlar (Mart 27,2009). Hürriyet Gazetesi. 26.01.2014 tarihinde http://arama.hurriyet.com.tr/arsivnews.aspx?id=11302646 adresinden erişildi.