Ceren ÖZBAŞARAN TAN, Neylan ZİYALAR, Faruk AŞICIOĞLU

Gazete Haberlerinde Terör Saldırıları: Cumhuriyet Gazetesi 1930-2009 Örneklemi

Bu çalışmada; Cumhuriyet Gazetesi’nin basılı versiyonlarında yer almış, 1930 ve 2009 seneleri arasında Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin sınırları içerisinde gerçekleşen terör saldırıları incelenmiş ve bu terör saldırılarının fail, mağdur, tür, yer gibi ortak noktaları saptanarak bir çok profil çıkartılmıştır. Daha sonra bu ortak noktalara sahip profiller; kendi içlerinde anlamlı olacak şekilde kodlanmış ve daha sonra bu belirlenen kodların bir araya getirilmesi sonucu kategoriler yapılmıştır. Bulguların istatistiksel analizleri için IBM SPSS 21.00 (Sosyal Bilimler için İstatistik Paket Programı) istatistik programı kullanılmıştır. Elde edilen veriler değerlendirilirken; Yüzde, Frekans, (Aritmetik) Ortalama ve Standart sapma gibi betimsel istatistikler ile çalışılmıştır. İçerik analizi yöntemi kullanılarak yapılan çalışma sonucunda; 43 tanesi manşetten verilmiş olmak üzere toplam 156 terör haberine ulaşılmıştır. Manşet haberlerinin ilki 1979 senesinde, manşet dışı verilen haberlerin ilki ise 1977 senesinde gazetede yer almıştır. Faaliyet gösterdiği belirlenen 22 terör örgütü / terörist grup saptanmıştır. Haberlerin %61.08’inde herhangi bir görsel kullanılmamış ve söylem açısından (doğrudan eylemi açıklayıcı, vahşet, infial yaratan, hedef gösteren gibi…) farklılıklar saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

cumhuriyet gazetesi, terör, saldırı, içerik analizi

Terrorist Attacks in Newspaper Reports: Cumhuriyet Newspaper 1930-2009 Sample

In this study; the terorist attacks occured in the Republic of Turkey between 1930-2009 are examined and the comman points were determined and the common points of these terrorist attacks such as perpetrators, victims, species, and places were determined and many profiles were created. Then the profiles with these common points are encoded so that they are meaningful in themselves, and the categories are made as a result of codes. For statistical analysis of the findings, the IBM SPSS 21.00 (statistical package program for the Social Sciences) statistical program was used. Descriptive statistics such as percentage, frequency, mean and standard deviation were used when evaluating the data.As a result of the study, which was conducted using content analysis method, a total of 156 terror reports were reached, 43 of them from headlines. The first headline news appeared in the newspaper in 1979, and the first one out of headline news appeared in the newspaper in 1977. 22 terrorist organizations / terrorist groups determined to be operating were identified. In 61.08% of the news, no visual was used and differences in terms of discourse (such as direct explanatory action, brutality, indignation, targeting…) are determined.

Keywords:

Cumhuriyet Newspaper, terror, attack, content analysis,

PDF

___

Akgün, B. (2006). Küresel terör: Mit mi? Gerçek mi?. Terörün Görüntüleri, Görüntülerin Terörü, Orhan Gökçe ve Uğur Demiray (ed.), Konya: Çizgi Kitabevi.
Alali O. A., (1994). Media coverage of terrorism: Methods of diffusion. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Andress, D. (2008). ‘La violence populaire durant la Révolution française: révolte, châtiment et escalade de la terreur d’État’, in M. Biard (ed.), Les politiques de la Terreur (1793-1794) Rennes: Presses Universitaires de Rennes, 69-80.
Ayhan, H. (2015). Terör kavramı, güvenlik konseyi ve genel kurul özelinde Birleşmiş Milletler‟in 2001 sonrası terör yaklaşımı. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 21, 117-146.
Berelson, B. ve Lazarsfeld, P. F. (1948). The analysis of communication content, Chicago: University of Chicago Press.
Çağlar, I., Akdemir, K. H., ve Erol, M. (2018). Türk medyasında terörün ele alınışı. İstanbul: SETA Yayınları.
Çekçeki, Ö. (2010). Terör – Medya Etkileşimi: 27 Nisan 2009 İstanbul Bostancı Operasyonu. Polis Akademisi Güvenlik Bilimleri Enstitüsü Uluslararası Güvenlik Anabilim Dalı.
Cho, J., Boyle, M. P., Keum, H., Shevy, M. D., vd. (2003). Media, terrorism, and emotionality: Emotional differences in media content and public reactions to the September 11th terrorist attacks. Journal of Broadcasting & Electronic Media, 47, 309-327.
Dedeoğlu, B. (2003). Terörizm üzerine karşılaştırmalar: Bermuda şeytanı. İstanbul: Boyut Kitapları, 439-474.
Eisenstein, E.L., (1991). La Révolution de l’imprimé dans l’Europe des premiers temps modernes, La Découverte, Paris.
Ergil, D., (1991). Terörizmin mantığı ve hedefi. A.Ü. S.B.F. Dergisi, 46(1-2), A.Ü. Basımevi.
Fine J. (2010). Political and philological origins of the term 'terrorism' from the ancient near east to our times. Middle Eastern Studies, 46(2), 271-288.
Fowler, R., (1991). Language in the news discourse and ideology in the press. Routledge, London.
Gabot T. (1987). La couvertur e du crime par la presse : un portrait fidèle ou déformé, Criminologie, 20(1), 79-98.
Geray Haluk (2014). Toplumsal araştırmalarda nicel ve nitel yöntemlere giriş. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
Gerbner, G. (1993). Violence et terreur dans les médias. Éditions UNESCO, n°102. (n.d.). Global Terrorism Database., 06.09.2019 tarihinde https://www.start.umd.edu/gtd/search/Results.aspx?chart=attack&search=turkey adresinden erişilmiştir.
Gueniffey, P. (2013). Chapitre 5 - Violence et Terreur dans la Révolution française. Dans. , P. Gueniffey, Histoires de la Révolution et de l'Empire Paris: Éditions Perrin, 157-197.
Hoffman, B. (1998). Inside terrorism. New York: Columbia University Press,.
Hoffman, B. (2003). Al Qaeda, trends in terrorism, and future potentialities:An assessment,” Studies in Conflict and Terrorism, 26, 6-18.
Kazan, H. (2016). Terör-medya ilişkisi ve medyada terör haberciliği. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 12(24), 109-146.
Krippendorff, K. (2004). Content analysis: An introdustion to its methodology, Sage Publications. USA. 2.
Krippendorff, K. (2013) Content analysis: An introduction to its methodology. (3rd ed). California, CA: Sage Publications.
Kutlu, R. (2010). Uluslararası terörizm ve 11 eylül sonrasında Türkiye’nin terörizmle mücadelesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
Laqueur, W. (1987). The Age of Terrorism, Boston: Little Brown and Company.
Mc Quail, D. (2013). Kitle iletişim araçlarının etkileri. Der. R. Kaya, K. Alemdar, Kitle İletişiminde Temel Yaklaşımlar, Ankara.
Mortensen, M. (2015). Conflictual media events, eyewitness images, and the Boston marathon bombing (2013). Journalism Practice, 9(4), 536-551.
Picard, R. G. (1993). Media portrayals of terrorism: Functions and meaning of news coverage, Ames: Iowa State University Press, 158.
Pooley, J. (2008). The new history of mass communication research. Chapter Two. İçinde The History of Media and Communication Research: Contested Memories, (Ed) D. Park, and J. Pooley, New York: Peter Lang, 43-69.
Marion, P. (1993). Petite médiatique de la peur, in Protée. Théories et pratiques sémiotiques, Printemps.
Schmid, A., Graaf, J., (1982). Violence as communication insurgent terrorism and the western news media. Sage Publications InCilt, London.
Şeker, M. (2009). Terör ve haber söylemi. İstanbul: Literatürk.
Terörle Mücadele Kanunu, (2014) http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.3713-20140211.pdf
Türkiye Barolar Birliği Proje Grubu (2006). Türkiye ve terörizm: Rapor, Birinci Baskı, Ankara: Türkiye Barolar Birliği Yayınları, 107. http://tbbyayinlari.barobirlik.org.tr/ViewBooks.aspx?t=v&YID=31
Türkiye'de 12 aktif terör örgütü var, (n.d) CNN Türk. https://www.cnnturk.com/2007/turkiye/12/24/turkiyede.12.aktif.teror.orgutu.var/413969.0/index.html adresinden erişilmiştir.
Wilkinson, P. (1997). The media and terrorism, terrorism and political violence, 9, Summer, London.