OSMANLI MODERNLEŞME DÖNEMİNDEN CUMHURİYETE: “TOPLUMSAL DÖNÜŞÜM SÜREÇLERİNDE, DEVLETİN MÜZİĞE MÜDAHALESİ”

Osmanlı Modernleşme dönemi; II. Mahmut’ la birlikte müzikte Batıya açılma ile başlayan, II. Abdülhamit dönemine kadar devam eden bir süreçtir. Bu dönemde yapılan müzikte modernleşme çabaları, “Batının gerisinde kalmamak” fikriyle ortaya atılmıştır. Daha sonrasında Cumhuriyet döneminde yapılan çeşitli modernleşme adımlarında ise farklı süreçlerde de olsa benzer biçimde devlet eliyle müziğe müdahaleler meydana gelmiştir.Araştırmanın amacı; yüzyıla yayılan bu kültürel değişim ve dönüşüm süresinde gerçekleştirilen müzik reformlarını; Osmanlı Dönemi müzik yaklaşımlarını; sanat siyaset ve modernleşme ilişkisi ile Cumhuriyet Dönemi ulus devlet sürecinde müzik reformlarını ve gerçekleştirilen müzik politikalarını; Mustafa Kemal Atatürk'ün Türk Müziğine yaklaşımını ve 1924-1950 yılları arası yapılan müzik reformlarını, devletçi geleneğe bağlı olarak Türk Müziğinin değişimini, Orta Asya'dan Anadolu'ya Halk Müziğinin özelliklerini ve dönüşümünü; betimlemek, olumlu ve olumsuz sonuçlarıyla ortaya koyabilmektir. Yapılan bu araştırma; modernleşme hareketleri ile birlikte; farklı ideolojiler tarafından, çeşitli politik amaçlar doğrultusunda genelde sanata, özel de ise müziğe müdahale ettiği dönemleri, her dönemde gerçekleşen müdahalelerin amaçlarını ve niteliklerini, yapılan yeniliklerin halkta meydana getirdiği etkileri, kültürel dönüşümün ilk evresinden son evresine kadar farklı dönemlerde Türk Müziğinin yapısal özelliklerini ve Türk Müziğindeki değişimi, açıklamak, olumlu ve olumsuz sonuçlarıyla birlikte ortaya koyabilmek noktasında önem taşımaktadır. Araştırma tarama modelinde yapılacak olup, var olan durum betimlenmeye çalışılacaktır.

FROM THE OTTOMAN MODERNIZATION PERIOD TO THE REPUBLIC: “STATE INTERFERENCE IN MUSIC SOCIAL TRANSFORMATION PROCESSES”

Ottoman Modernization period; II. Mahmud II, who began with the opening of the West in music, Mahmud II; It is a process that continues until the period of Abdülhamit. The modernization efforts of music made during this period were put forward with the idea of not lagging behind the West. Then, in various modernization steps carried out in the Republican period, interventions were made in the same way as the state.The objective of this study is to describe the music reforms carried out within this period of cultural change and transformation, which spread to the century; the musical approaches in the Ottoman Period; the relation among art, politics and modernization; the music reforms and music politics carried out in the nation-state process of the Republic Period, Mustafa Kemal Atatürk’s approach to Turkish music and the music reforms made between 1924-1950; the change in Turkish music in connection with the statist tradition, the features  and transformation of folk music from the Middle Asia to Anatolia, and to be able to reveal these points with their positive and negative consequences. This study performed is important in terms of explaining the interferences in art in general and music in private by different ideologies along with modernization movements in line with various political purposes, the purposes and qualifications of interferences occurred in each period, the impacts of innovations made on public, structural features of Turkish music from the first stage of cultural transformation to the last in different periods and the change in Turkish music, and to be able to reveal these points with their positive and negative consequences. The study will be performed in screening model and the current situation will try to be described. 

___

  • Ak, Ahmet Ş (2002). Türk Musikisi Tarihi. (Dördüncü Basım). Ankara: Akçağ.
  • Balkılıç, Ö. (2009). Cumhuriyet, Halk Ve Müzik: Türkiye’de Müzik Reformu 1922 1952.(Birinci Basım). Ankara: Tan.
  • Çetinkaya, Y. (1999). Müzik Yazıları. (Birinci Basım). İstanbul: Kaknüs.
  • Durgun, Ş. (2005). Türkiye’ de Devletçi Gelenek Ve Müzik. (Birinci Basım). Ankara: Alter.
  • Ergül, N. (2009). Osmanlı Modernleşmesi Ve II. Meşrutiyet Dönemi Batılılaşma Tartışmaları. (Yüksek Lisans Tezi). Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü/ Sosyal Bilimler Enstitüsü. Gebze.
  • Güdek, B. (2014). Cumhuriyet Dönemi Müzik Alanında Yabancı Uzman Raporları. Tarih Okulu Dergisi. Sayı: 17. 629-659.
  • Kaya, E. E. (2012). Türk Müzik İnkılabına Bir “Hazırlık Evresi” Olarak 1826- 1920 Dönemi. Turkish Studies. Cilt 7/1. s.1451-1460.
  • Özkaya, S. (2000), Sanatta Deha ve Yaratıcılık.(Birinci Basım). İstanbul: Pan.
  • Say, A. (2010). Müzik Tarihi. (Yedinci Basım). Ankara: Müzik Ansiklopedisi.
  • Uluskan, S. B. (2010). Atatürk'ün Sosyal ve Kültürel Politikaları. Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi.