JOE SATRIANI’NİN “ASIK VEYSEL” ADLI ESERİNİN MÜZİKAL ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

Medeniyetler tarih boyunca pek çok konuda birbirleriyle etkileşim içinde olmuşlardır. Bu etkileşimlerden biri de müziksel etkileşimdir. Türk müziğinin Mozart ve Beethoven gibi büyük bestecilerden günümüz müzisyenlerine kadar pek çok müzisyeni etkilediği bilinmektedir. Son otuz yılın en önemli gitaristlerinden biri olan Joe Satriani de Anadolu ozanlık geleneğinin son temsilcilerinden biri olan Aşık Veysel’den aynı şekilde etkilenmiş ve kendi müzikal ifadesiyle Aşık Veysel’i anlatmaya çalışmıştır. Bu araştırmanın amacı, dünyaca ünlü gitarist Joe Satriani’nin, Aşık Veysel’in müziğinden etkilenerek bestelediği ASIK VEYSEL adlı eserinde söyleme ve çalım teknikleri bağlamında Veysel ile ilişkilendirilebilecek unsurların belirlenmesidir. Veysel’in müziğinden hareketle geleneksel Türk müziği öğelerinin Satriani tarafından modal müziğe nasıl uyarlandığını incelemektir. Araştırma betimsel araştırma yöntemlerinden tarama modeliyle yürütülmüştür. Satriani, Aşık Veysel için yazmış olduğu bu eserde, Türk Halk Müziğinde var olan birçok unsuru eserine uyarlamış, Veysel’in eserlerindeki makamların, modal müzikte hangi diziye karşılık geldiği ile ilgilenmiştir. Türk Halk müziğinin en önemli enstrümanı olan bağlamanın çalım tekniklerini elektrik gitarla yansıtmaya çalışmış, eser girişinde kullandığı ritim yapısını Türk halk müziğinde kullanılan ritimlerden seçmiştir. Eserin armonik unsurları olan akorları seçerken Türk müziğinin iki sesli icralarına benzer şekilde dörtlü aralıkları ve beşli akorları kullanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Joe Satriani, Aşık Veysel, Gitar, Makamsal Müzik, Modal Müzik

THE EXAMINATION OF MUSICAL CHARACTERISTICS OF THE JOE SATRIANI'S “ASIK VEYSEL”

Throughout history, civilizations were interacting with each other in many subjects. One of these interactions is interplay in music. It is known that Turkish music inspired many musicians, from great composers such as Mozart and Beethoven to contemporary musicians. Joe Satriani, one of the most important guitarists of the last thirty years, was likewise influenced by Aşık Veysel, who was one of the last representatives of the Anatolian bard tradition and tried to explain Aşık Veysel with his musical expression.This research aims to discover the elements that can be related to Veysel in the context of singing and playing techniques in work named by ASIK VEYSEL, which is composed by world-famous guitarist Joe Satriani, influenced by Aşık Veysel's music. From the music of Veysel, we explore how the elements of traditional Turkish music were adapted to the modal music by Satriani. The research conducted with a survey model of descriptive research methods. Satriani, in his work written for Aşık Veysel, adapted many elements that breathed in Turkish Folk Music, and interested in which sequences of the modal music corresponded to the tune of Veysel's creation. He attempted to reflect the playing techniques of baglama, which is the essential instrument of Turkish Folk Music, on the electric guitar. When selecting chords with harmonic elements of the work, he used quartet ranges and power chords in a similar way to the two-tone performances of Turkish music.

Keywords:

Joe Satriani, Aşık Veysel, Guitar, Maqam Music, Modal Music,

PDF

___

_________ (2013). Hazır mısınız? Joe Satriani geliyor! Milliyet. (Çevrimiçi sürüm). 8.10.2018 tarihinde http://www.milliyet.com.tr/hazir-misiniz--joe-satriani-pembenar-detay-kultursanat-1704930/ adresinden erişildi.
_________(2013). Joe Satriani Türkiye’ye Geliyor. 8.10.2018 tarihinde http://www.ellidokuz.com/haberler/kultur-sanat-haberleri/sinema-haberleri/joe-satriani-turkiye-ye-geliyor/11052 adresinden erişildi.
_________(Tarihsiz). Joe Satrani’s biography. 8.10.2018 tarihinde http://www.satriani.com/satch_frames/joes_bio.html adresinden erişildi.
Balkılıç, Ö. (2015). Temiz ve soylu türküler söyleyelim, Türkiye’de milli kimlik inşasında halk müziği. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
Budak, O. A. (2006). Türk müziğinin kökeni-gelişimi. Ankara: Phoenix.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. (15. Baskı). Ankara: Pegem.
Elçi, A. C. (2009). Yetiştiği ortam ve yetiştiren unsurlar ışığında müzik yönü ile aşık Veysel. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi. (51), s.189-210. 10.10.2018 tarihinde http://www.hbvdergisi.gazi.edu.tr/index.php/TKHBVD/article/view/1093/1082 adresinden alınmıştır.
Elhankızı, A. (2008). Müziğin temel kuramları. Konya: Eğitim akademi.
Emnalar, A. (1998). Türk halk müziği ve nazariyatı. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.
Eyuboğlu, S. (2001). Halk şiiri ve Aşık Veysel. Aşık Veysel hayatı ve bütün şiirleri içinde. İstanbul: İnkılap.
Gazimihal, M. R. (1961). Musiki sözlüğü. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Gerçek, İ. H. & Haşhaş, S. (2009). Türk müziğinde basit makamlar ve bu makamların bağlama sazında icrası. Erzurum: Bakanlar Medya.
Govan, G. (2002). Creative guitar 2. United Kingdom: Mpg Books.
Hacıev, P. (2005). Temel müzik teorisi. (2. Basım). (Destan, A., Çev.). İstanbul: Pan.
Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemi. (28. Basım). Ankara: Nobel Akademik.
Kınacı, M. (2012). Eski Yunan dünyasında müzik ve müzisyenler. Doğubatı Dergisi. 15(62), s.11-27.
Nayir, A. E. (2015). Importence of mode tetrachords in the tonal and modal music education. Procedia social and behavioral sciences 186, s.560-565.
Oğuzcan, Ü. Y. (2001). Aşık Veysel’in yaşam öyküsü. Aşık Veysel hayatı ve bütün şiirleri içinde. İstanbul: İnkılap.
Özgür, Ü. (2001). Antik Yunan Modlarından Ortaçağ (Kilise) Modlarına. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. (2), s.169-178. 11.10.2018 tarihinde http://gefad.gazi.edu.tr/article/view/5000078958/5000073175 adresinden alınmıştır.
Özgür, Ü. (2011). Müziksel İşitme Okuma Eğitimi ve Kuram II. Ankara: Gazi Kitabevi.
Özalp, N. (2000). Türk musikisi tarihi. (II. cilt). İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Özdemir, E. (2013). Aşık ve Ozan Kavramlarının Günümüz Türkiye’sinde Müzikal ve Edebi Yönden Tanımlanması. Akademik Bakış Dergisi. (34), s. 1-17. 10.10.2018 tarihinde https://www.academia.edu/22636562/ ÂŞIK_VE_OZAN_KAVRAMLARININ_GÜNÜMÜZ_TÜRKiYESiNDE_MÜZiKAL_VE_EDEBi_YÖNDEN_TANIMLANMASI adresinden alınmıştır.
Öztuna, Y. (2000). Türk musikisi kavram ve terimleri ansiklopedisi. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı.
Parlak, E. (2001). El ile bağlama çalma şelpe tekniği metodu 1. İstanbul: Ekin.
Punch, K. F. (2005). Sosyal araştırmalara giriş. Nicel ve nitel yaklaşımlar. (Bayrak, D.; Arslan, H. B. & Akyüz, Z., Çev.), Ankara: Siyasal Kitabevi.
Satriani, J. (2008). Professor Satchafunkilus and the Musterion of Rock. Milwaukee: Hal Leonard.
Sözer, V. (1996). Müzik ansiklopedik sözlük. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Sözer, V. (2005). Müzik ansiklopedik sözlük. (Geliştirilmiş ve Güncellenmiş 5. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
Stetina, T. (1987). Heavy metal lead guitar volume 2. Milwaukee: Hal Leonard Publishing Corporation.
Stetina, T. (1990a). Speed & trash metal guitar method. Milwaukee: Hal Leonard Publishing Corporation.
Stetina, T. (1990b). Speed mechanics for lead guitar. Milwaukee: Hal Leonard Publishing Corporation.
Tüfekçi, N. (1992). Aşıklarda müzik. Türk Halk Musikisinde Çeşitli Görüşler içinde, s.227-243. Ankara: Kültür Bakanlığı.