BİR YAHUDİ TANRIÇASI OLARAK AŞERA
Tarihçilerin bir kısmına göre Yahudilik tarihte bilinen en eski monoteist dindir. Bu nedenle de kendisinden sonra ortaya çıkan Hıristiyanlık ve İslam'a kaynaklık ettiği düşünülür. Fakat Tevrat evrensel ve mutlak hakim bir tek tanrı anlayışını çok net ortaya koymaz. Tevrat'ta Yahve, kendisinin sadece İsrailoğullarının tanrısı olduğunu söyler. Hem Tanah'taki tanrı düşüncesinin gelişimi, hem zaman zaman İsrailoğulların başka tanrı ya da tanrıçalara tapınmaları Yahudilikteki Tanrı fikrini tartışmalı hale getirmiştir. Bu anlamda Aşerah ismi Tanah'ta geçen antik bir Kenan tanrıçasıdır Bu yazıda Tanah'ta kırk yerde ismi zikredilen ve arkeolojik kazılar sonucundaortaya çıkarılan yazıtlarda ismi Yahve ile beraber geçen Aşera'yı inceleyerekYahudilikteki Tanrıça inancının varlığını ele alacağız. İlk önce Aşera'nınanlamı ve tarihsel gelişimine yer verip sonra Tanah'ta Aşera'dan nasılbahsedildiği ve son olarak da arkeolojik çalışmalarda aşera ile ilgili bulgularayer verilecektir.
Asherah as a Jewish Goddess
According to some historians, Judaism is the oldest known monotheist religion in history. For this reason, it is thought that Christianity and Islam have developed out of itself. However, the Torah has not revealed the concept of a universal and absolute dominant one God. In the Torah, Yahweh says that he is the only god of Israel. Both the development of concept of God in Tanah and the adoration to the occasional other gods or goddesses of the Israelites have made controversial the idea of God in Judaism. weh and in the inscriptions found that after the archaeological excavations. First of all, it will include the significance and historical development of the Asherah, then how Asherah has been mentioned in the Tanah, and finally, findings related to the Asherah in archaeological studies.
___
- Alıcı, Mustafa, Evrimci Politeizm Devrimci Monoteizm, İstanbul: Rağbet Yayınları, 2013.
- Baring, Anne & Casford, Jules, The Myth of the Goddess, Evolution of an Images, London: Arkana-Penguin Books, 1993.
- Binger, Tilde, Asherah: Goddesses in Ugarit, Israel and the Old Testament, England: Sheffield Academic Press, 1997.
- Day, John, "Asherah in the Hebrew Bible and Northwest Semitic Literature", Journal Of Biblical Literature, vol. 105, No. 3, 1986, ss. 385-406.
- Dever, William G., "Asherah, Consort of Yahweh? New Evidence from Kuntillet Ajrud", Bulletin of the American Schools of Oriental Research, No. 255, 1984, ss. 21-37.
- Eliade, Mircea, Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi, cilt 1, Ali Berktay (çev.), İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2009.
- Emerton, J. A., "Yahweh and His Asherah": The Goddess or Her Symbol?, Vetus Testamentum, vol. 49, 1999, ss. 315-337.
- Freedman, David Noel, "Yahweh of Samaria and His Asherah", The Biblical Archaeologist, vol. 50, No. 4, 1987, ss. 241-249.
- Freud, Sigmund, "Moses and Monotheism", The Origin of Religion, London: Penguin Books, 1990.
- Fulco, William J., "Athirat", The Encyclopedia of Religion, c. 1, New York: Macmillian Publishing Company, 1987.
- Hadley, Judith M., "The Khirbet el-Qom Inscription", Vetus Testamentum, vol. 37, 1987, ss. 50-62.
- Mendenhall, George E., Antik İsrail'in İnancı ve Tarihi -Kitab-ı Mukaddes Bağlamında Bir Giriş, Mia Pelin Özdoğru (çev.), İstanbul: İnsan Yayınları, 2016.
- Öztürk, Nermin, "Yahudilikte Tanrıçalar ve Kutsalın Feminen Boyutları", Bütün Yönleriyle Yahudilik, 18-19 Şubat 2012 (Uluslararası Sempozyum) Dinler Tarihi Araştırmaları-VIII, 2012, ss. 383-396.
- Patai, Raphael, The Hebrew Goddess, Michigan: Wayne State University Press, 1990.
- , "The Goddess Asherah", Journal of Near Eastern Studies, vol. 24, No. 1/2, 1965, ss. 37-52.
- Pettazzoni, Raffaele, "Tektanrıcılığın Oluşumu", Tanrı'ya Dair, derleyen ve çev.: Fuat Aydın, İstanbul: İz Yayıncılık, 2002.
- Scham, Sandra," The Lost Goddess of Israel", Archaelogy, Mart/April 2005, ss. 36- 40.
- Ward, William Hayes, "The Asherah", The American Journal of Semitic Languages and Literatures, Vol. 19, No. 1, 1902, ss. 33-44.
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 1986
- Yayıncı: ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ
Sayıdaki Diğer Makaleler
VEZİRKÖPRÜ YÖRESİNDE BULUNAN 17-18.YÜZYIL OSMANLI MEZAR TAŞLARI
AHMET ÇAKIR, EYÜP NEFES, RECEP GÜN, YILMAZ CAN
BİR YAHUDİ TANRIÇASI OLARAK AŞERA
İSLAM FIKHINA GÖRE KADINLARIN ÂDET VE LOHUSALIK GÜNLERİNDE MESCİTLERE GİRİŞ SORUNU