Türkiye ve Seçilmiş Avrupa Birliği Ülkelerinde Asgari Yaşam Düzeyi: Gelir Vergisi Tarifeleri Özelinde Bir İnceleme

Gelir vergisi, bireylerin ödeme gücünü dikkate alan ve bu nedeniyle sübjektif özellik gösteren bir vergi türüdür. Vergi adaleti açısından, mali gücü referans alan söz konusu vergi, bireylerin şahsi özelliklerine göre değiştiğinden dolayı, farklı özelliklere sahip mükelleflerin farklı vergi yüklerine sahip olması vergi adaletinin en önemli göstergesi olarak ifade edilebilir. Bu bağlamda gelirin tanımı ile birlikte asgari yaşam düzeyinin belirlenmesi ise adil bir vergi sisteminin olmazsa olmazları arasında gösterilebilir. Vergi sistemindeki adaletin şüphesiz mükellef davranışlarını etkileyeceği ve sonuç olarak vergi kayıp-kaçağını azaltarak, istihdamı artıracağı yönündeki kuramsal yapı, ülkelerin asgari yaşam düzeylerinin belirlenmesi ve birbirleriyle kıyaslanması, çalışmanın odak noktasını oluşturmaktadır. Özellikle Türkiye’nin üyelik müzakerelerini sürdürdüğü Avrupa Birliği ve birlik ülkeleri karşısındaki durumunun analizi, çalışmanın özgün yanını oluşturmaktadır. Betimleyici yöntemin kullanılacağı çalışmada, rassal olarak seçilmiş birlik ülkeleri ile Türkiye’nin gelir vergisi sistemleri karşılaştırılarak, ülkelerin asgari yaşam düzeyine bakışları ve söz konusu ülkelerin asgari yaşam seviyeleri incelenecektir. 

Minimum Standard of Life in Turkey and Selected European Union Countries: An Examination About Income Tax Tariffs

Income tax is virtually depicted as a type of tax that considers individuals’ ability to pay and that has a subjective characteristic in this context. Due to the fact that aforementioned tax, which takes financial power as a reference in terms of justice of taxation, varies in compliance with personal particularizations of individuals, it may also be figured as the most important indicator of justice of taxation as taxpayers undertake different tax incidences. Identification of the point on which financial power is originated, or in other words, determination of income that will be included in tax assessment is an important matter of fact to receive worthy of notice. At this juncture, along with the definition of income, definition of minimum standard of living may also be shown as a must of an equitable tax system. The facts that justice in tax system will affect taxpayers’ behaviors without a doubt, consequently it will decrease the rates of tax losses – tax evasion and it will increase employment, organizational structure, definition of minimum living standards of the countries and their comparisons are the focal points of this study.  Especially, the analysis of condition of Turkey in the face of European Union and member states, with which Turkey maintains its membership negotiations, constitute the genuine side of the study. Within the scope of the study for which descriptive method will be used, income tax systems of selected member states and Turkey will be compared and contrasted, viewpoints of countries towards minimum standards of living and minimum standards of living belonging to the aforementioned countries will be analyzed.

___

  • Akdoğan, Abdurrahman. Gelir ve Kurumlar Vergilerinin Yasal Düzenlemelerin İşleyişleri Açısından İncelenmesi ve Değerlendirilmesi. Ankara: Gazi Üniversitesi Teknik ve Eğitim Fakültesi Matbaası, 1988.
  • Akdoğan, Abdurrahman. Kamu Maliyesi. Ankara: Gazi Kitabevi, 1997.
  • Akdoğan, Abdurrahman. Vergi Hukuku ve Türk Vergi Sistemi. Ankara: Gazi Kitabevi, 2006.
  • Aksoy, Şerafettin. Vergi Hukuku ve Türk Vergi Sistemi. İstanbul: Filiz Kitabevi, 1999.
  • Bastable, Charles. Public Finance. London: Macmillian Co., 1917.
  • Edizdoğan, Nihat. Kamu Maliyesi. Bursa: Ekin Kitabevi, 2000.
  • Eyüpgiller, Saygın. “Türk Gelir Vergisi Tarifelerinin Zaman İçindeki Gelişimi ve Bazı Tespitler”. Yaklaşım Dergisi. 3. (1993): 73-79.
  • Güran, Mehmet Cahit. “Vergilemede Adalet ve Gelir Vergisi Uygulaması”. Hacettepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi. 22, no 2 (2004): 243-265.
  • Kirmanoğlu, Hülya. “Türkiye’de Vergi Reformları, Siyasal İktidarlar ve İktisat Politikaları”. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi, Maliye Araştırma Merkezi Konferansları. (1994): 55-82.
  • Mill, John Stuart. Principles of Political Economy: With Some of Their Applications to Social Philosophy. London: Hackett Publishing Co., 2004.
  • Nadaroğlu, Halil. Kamu Maliyesi Teorisi. Ankara: Beta Basım Yayın ve Dağıtım, 2000.
  • OECD. Taxing Wages 2017. Paris: OECD Publishing, 2017. Doi: http://dx.doi.org/10.1787/tax_wages-2017-en (Erişim Tarihi: 10.02.2018).
  • Öncel, Mualla., Kumrulu, Ahmet., Çağan, Nami. Vergi Hukuku. Ankara: Turhan Kitabevi Yayınları, 2005.
  • Öner, Engin. Kamu Maliyesi I. Ankara: Maliye ve Gümrük Bakanlığı, Yayın No: 282, 1986.
  • Soydan, Billur Yaltı. “Vergi Adaleti Kuramında Soyuttan Somuta: Türk Anayasa Mahkemesi Kararlarını Eşitlik, Özgürlük ve Sosyal Devlet Kavramları ile Okumak”. Antalya: XIII. Türkiye Maliye Eğitimi Sempozyumu, 1997.
  • Türk, İsmail. Kamu Maliyesi. Ankara: Turhan Kitabevi,2002.
  • Uluatam, Özhan. Kamu Maliyesi. Ankara: İmaj Kitabevi, 2009.
  • Yereli, Ahmet Burçin, Ata, Ahmet Yılmaz. “Vergi Adaletine Ulaşma Yöntemleri Çerçevesinde Fayda İlkesinin Teorik Açıdan Değerlendirilmesi”. Maliye Dergisi 161. (2011): 21-32.