KAMUDA ÇALIŞAN HEKİMLERE TABİP ODALARINCA DİSİPLİN CEZASI VERİLMESİ SORUNU

Danıştay, uzun yıllardır istikrarlı bir biçimde dile getirdiği “Kamu kesiminde görev yapan hekimlere Tabip Odaları ve Türk Tabipleri Birliği Onur Kurulu tarafından disiplin cezası verilemeyeceği” şeklindeki görüşünü, son yıllarda değiştirmiştir. Kamuda çalışan hekimlere; hem kendi disiplin amirleri tarafından, hem de Tabip Odaları ve Türk Tabipleri Birliği Onur Kurulu tarafından disiplin cezası verilebilmesi “mükerrerlik açısından” tereddütlere yol açmaktadır. Evrensel bir hukuk ilkesi olan, aynı fiilden dolayı mükerrer cezalandırılmama “ne bis in idem” ilkesinin ihlal edildiği gerekçesiyle bu durum tartışma konusu olmaktadır. Türk Tabipleri Birliği Disiplin Yönetmeliği’nin 5. maddesinde “geçici olarak meslekten alıkoyma” yaptırımı, müstakil bir disiplin cezası olarak öngörülmüşken, kamuda çalışan hekimler için 663 sayılı KHK’nın 23/6-e maddesine göre “meslekten geçici veya sürekli men” yaptırımı bir disiplin cezası olarak öngörülmeyip, ayrı bir idari yaptırım olarak düzenlenmiştir. Çalışmamızda konuyla ilgili mahkeme kararlarına da atıfta bulunularak, Tabip Odaları ve Türk Tabipleri Birliği Onur Kurulu tarafından hangi kapsam da kamuda çalışan hekimlere disiplin cezası verilebileceği, bu hususun “ne bis in idem” ilkesini ihlal edip etmediği, kamuda çalışan hekimlerin “kamusal görevlerinden” kaynaklanan fiilleri ihlal etmeleri durumunda alacakları disiplin cezaları ile “mesleki etik ilkeleri” ihlal etmelerinden dolayı Tabip Odaları ve Türk Tabipleri Birliği Onur Kurulu tarafından kendilerine verilebilecek disiplin cezalarının nitelik farklılıkları ve bu konuda ortaya çıkan sıkıntılar ile çözüm önerilerine yer verilmiştir.

The Problem of Disciplinary Punishment by Medical Chambers to Public Servant Doctors

In recent years, the Council of State has changed its view that “Physicians working in the public sector cannot be disciplined by the Medical Chambers”, which has been consistently expressed for many years. The fact that physicians working in the public sector can be disciplined both by their own disciplinary superiors and by the Medical Chambers causes hesitations in terms of “duplicity”. This situation is a matter of discussion on the grounds that the principle of not being punished repeatedly “ne bis in idem” for the same act, which is a universal legal principle, is violated. While the “temporary dismissal from profession” sanction is stipulated as an independent disciplinary punishment in the 5th article of the Turkish Medical Association’s Disciplinary Regulation, the “temporary or permanent disqualification from the profession” sanction according to Article 23/6- e of the Decree No. 663 for physicians working in the public sector. It is not envisaged as a disciplinary penalty, but is regulated as a separate administrative sanction. In our study, references are made to court decisions on the subject. It has been discussed to what extent physicians working in the public sector can be punished by the Honour Board of the Turkish Medical Chambers and the Turkish Medical Association. It has been evaluated whether this issue violates the “ne bis in idem” principle and disciplinary penalties to be taken by physicians working in the public sector in case of violating acts arising from their “public duties”. Differences in the nature of the of the disciplinary punishments that can be given to them by the Medical Chambers and the Honour Board of the Turkish Medical Association due to the violation of the “professional ethical principles” by the public physicians, have been emphasized. The problems that have arisen in this regard and the solution suggestions are given.

___

  • ANAYASA MAHKEMESİ (1991). T: 04.04.1991, E.1990/12, K.1991/7, Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisi, Sayı: 27/1, ss. 239-240.
  • ANAYASA MAHKEMESİ (1996). T: 23.10.1996, E.1996/48, K.1996/41, Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisi, Sayı: 33/1, ss. 181-182.
  • ANAYASA MAHKEMESİ (2010). T: 01.04.2010. E.2008/114, K.2010/53. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2010/07/20100706-3.htm (Erişim Tarihi: 03.01.2022).
  • ASLAN, M. Yasin (2019). “İdari Yaptırımlar”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı:85, ss. 173-188.
  • BOZ, Selman Sacit (2017). “Memur Disiplin Hukukuna Hâkim Olan İlkeler”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:25, Sayı:2, ss.15-41.
  • DALKILIÇ, Evren Evrim (2016). “Kamu Avukatlarının Türk İdare Hukuku Açısından Dikkate Alınması Gereken Sorunları”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı:124, ss. 305-322.
  • DANIŞTAY 5. DAİRESİ (1995). T: 15.11.1995, E.1993/689, K.1995/3549. https:// www.lexpera.com.tr/ictihat/danistay/e-1993-689-k-1995-3549-t-15-11-1995. (Erişim Tarihi: 03.01.2022)
  • DANIŞTAY 8. DAİRESİ (2000). T: 25.09.2000, E.2000/2537, K.2000/5508, https://karararama.danistay.gov.tr/getDokuman?id=17749500&arananKelime=8.%20Daire (Erişim Tarihi: 03.01.2022)
  • DANIŞTAY 8. DAİRESİ (2002a). T: 20.03.2002, E.2000/4960, K.2002/1659, https://karararama.danistay.gov.tr/getDokuman?id=17749500&arananKelime=8.%20Daire (Erişim Tarihi: 03.01.2022)
  • DANIŞTAY 8. DAİRESİ (2002b). T: 07.10.2002, E.2001/4095, K.2002/4554, https://www.hukukturk.com/danistay-kararlari?EsasNo1=2001&EsasNo2=4095&Merci=4561 (Erişim Tarihi: 03.01.2022)
  • DANIŞTAY 8. DAİRESİ (2003). T: 08.04.2003, E.2002/4297, K. 2003/1635. https://www.hukukturk.com/danistay-kararlari?EsasNo1=2002&EsasNo2=4297&Merci=4561 (Erişim Tarihi: 03.01.2022)
  • DANIŞTAY 10. DAİRESİ (1998). T: 05.04.1988, E.1987/487, K.1988/576, Danıştay Dergisi, Sayı:1989/72-73, ss. 657-660.
  • DANIŞTAY 10. DAİRESİ (2009). T: 08.05.2009, E.2009/4550, K.2009/3725, https://karararama.danistay.gov.tr/getDokuman?id=18391700&arananKelime=10.%20Daire (Erişim Tarihi: 03.01.2022)
  • DANIŞTAY 12. DAİRESİ (2005). T: 18.11.2005, E.2002/2424, K.2005/4113. https://karararama.danistay.gov.tr/getDokuman?id=17302100&arananKelime=12.%20Daire (Erişim Tarihi: 03.01.2022)
  • DANIŞTAY 12. DAİRESİ (2011). T: 23.03.2011, E.2008/857, K.2011/1319, https:// www.lexpera.com.tr/ictihat/danistay/e-2008-857-k-2011-1319-t-23-3-2011 (Erişim Tarihi: 03.01.2022)
  • DANIŞTAY 12. DAİRESİ (2016). T: 02.02.2016, E.2012/9082, K.2016/408, https://karararama.danistay.gov.tr/getDokuman?id=183282900&arananKelime=12.%20Daire (Erişim Tarihi: 03.01.2022)
  • DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU (2007a). T: 29.11.2007, E.2004/611, K.2007/2412, Danıştay Dergisi, Yıl: 2008-38, Sayı:118, ss. 57-59.
  • DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU (2007b). T:29.11.2007, E.2004/762, K.2007/2427, https://www.kararara.com/danistay/iddk/danistay7802.htm (Erişim Tarihi: 03.01.2022)
  • DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU (2010). T: 11.03.2010, E.2006/2042, K.2010/448, https://www.lexpera.com.tr/ictihat/danistay/e2006-2042-k-2010-448-t-11-03-2010 (Erişim Tarihi: 03.01.2022)
  • DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU (2020). T: 26.10.2020, E. 2019/1679, K.2020/178. https://karararama.danistay.gov.tr/getDokuman?id=640029400&arananKelime=%C4%B0dare%20Dava%20Daireleri%20Kurulu (Erişim Tarihi: 03.01.2022)
  • ERSOY, Yüksel (2004). “Tıbbî Hatanın Hukukî ve Cezaî Sonuçları”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı: 53, ss. 161-190.
  • ERSOY, Verda ve Mustafa Güler (2006). Disiplin Soruşturması ve Kovuşturmasında Yöntem, Türk Tabipleri Birliği Yayını, Ankara.
  • GÜNDAY, Metin (2015). İdare Hukuku, İmaj Yayınevi, 10. Baskı, Ankara.
  • HUKUK ANSİKLOPEDİSİ (2022). “Hukuk Ansiklopedisi” https://hukukbook. com/non-bis-in-idem, (Erişim Tarihi: 03.01.2022)
  • HAKERİ, Hakan (2019). Tıp Hukuku, Seçkin Yayıncılık, 16. Baskı, Ankara.
  • KAYA, Cemil (Haziran 2005). “Memur Disiplin Suç ve Cezalarına ve Disiplin Soruşturmasına Hâkim Olan Temel İlkeler”. Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 38, Sayı: 2, ss. 61-87.
  • KÜÇÜK, Çolpan Mücahit (2019). 657 sayılı Kanun Kapsamında Disiplin Cezaları ve Ceza Hukuku ile Ceza Muhakemesi Hukuku Genel İlkelerinin Disiplin Hukukunda Uygulanabilirliği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • ODABAŞI, Orhan (2018). “TTB Yüksek Onur Kurulu 2008-2010 ve 2010-2012 Dönemi Kararları Üzerinden Değerlendirme” Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, Cilt 27, Sayı 1, ss. 45-55.
  • MUĞLA TABİP ODASI (2013). Muğla Tabip Odası Hekim Rehberi, https:// www.muglatabip.org.tr/wpcontent/uploads/documents/28531_HEK%C4%- B0M%20EL%20REHBER%C4%B0.pdf (Erişim Tarihi: 03.01.2022)
  • OĞURLU, Yücel (2001). İdari Yaptırımlar Karşısında Yargısal Korunma, 2. Baskı. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • ÖGET, Mehmet (2020). Tıbbi Uygulama Hatalarına İlişkin Tam Yargı Davalarında Zamanaşımı, Seçkin Yayıncılık, Ankara. PINAR, İbrahim ve Ömer Çalışkan (2013). Açıklamalı İçtihatlı Disiplin Suç ve Cezaları Disiplin Soruşturması, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • TAHANCI, Fatih (2022). “Doktorlar Hakkında Disiplin Soruşturması, Cezası, İtirazı, İptal Davası, TTB.” https://www.tahanci.av.tr/doktorlar-hakkinda-disiplin-sorusturmasi-cezasi-itiraz-iptal-davasi-ttb-ankara-avukat (Erişim Tarihi: 03.01.2022).
  • TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİ (2006). Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi Çalışma Raporu 2002-2006 Belgeler, Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi Yayını, Ankara. TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİ(2012). Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi Çalışma Raporu 2010-2012, Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi Yayını, Ankara.
  • SAĞLIK BAKANLIĞI (2015). Denetim Hizmetleri Başkanlığı İnceleme Soruşturma Rehberi, Sağlık Bakanlığı Denetim Hizmetleri Başkanlığı Yayınları, Ankara.
  • YILMAZ, E. Neval (2019). Karşılaştırmalı Hukukta Tıbbî Malpraktis ve Arabuluculuk Uygulamaları, Yetkin Yayınları, Ankara.
  • YILMAZ, Ejder (2008). “Kamuda Çalışan Avukatlar”, Ankara Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 57, Sayı:3, ss. 733-751.
  • ZOR, Burç Volkan (2021). “Disiplin Hukukunda Uygulanan İdari Usul İlkeleri”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı:155, ss. 331-337.