KINIK HÖYÜK DEMİR ÇAĞ BOYALILARINDA
BEZEME GELENEĞİ
Orta Anadolu Bölgesi Demir Çağ seramikleri içerisinde boyalıların özel bir yeri vardır. Çünkü bir kap üzerine boya bezemenin uygulanışı çömlekçinin teknik bilgide ulaştığı düzeyi, bezeme repertuarı ise o toplumun beğenileri hakkında veriler sunmaktadır. Ayrıca motif türleri, farklı seramik gelenekleri arasındaki kültür ler ilişkilerinin anlaşılmasını ve yapılacak karşılaştırmalar yoluyla seramiğin kronolojik çerçevesinin belirlenmesini sağlamaktadır1. Bu nedenle Kınık Höyük’ün toplum yapısı, beğeni ve gereksinimleri hakkında birçok ipucu verecek olan Demir Çağ boyalıları bu çalışma adı altında değerlendirilmiştir. Kınık Höyük Demir Çağ seramiklerinde boyalılar tek (monochrome) ve çok renklilerden (polychrome) oluşmaktadır. Polychrome boyalılar da kendi içinde iki (bichrome) ve üç renkliler (trichrome) olmak üzere iki alt gruba ayrılmaktadır. Genellikle devetüyü üzerine kahve ya da siyahın tonları kullanılarak boyanmış tek renkli seramiklerde tüm motifler geometrik ve figüratif şekillerden oluşurken, çok renklilerde geometrik, figüratif ve bitkisel motifler görülebilmektedir. Seramiklerimizde gerek bitkisel gerekse figüratif motifler çok az sayıda örnekle temsil edilmektedir. İki renkli boyamada renk çeşitliğinin bulunmadığı sadece kırmızı ve siyahın farklı tonlarının ya da beyaz üzerine kahverenginin tercih edildiği anlaşılmaktadır. Kırmızı ve siyah renkte boyama geleneği ilk Erken Demir Çağ (MÖ 11-9. yüzyıl) seramiklerinde mat ve soluk renkli olarak karşımıza çıkarken, Geç Demir Çağ’da (MÖ 8-6. yüzyıl) boya renkleri daha parlak bir görünüm kazanmıştır. Üç renkli boyama ise sadece açık renkli bir panel ya da çerçeve tekniği uygulanarak bunun üzerinin kırmızı ve siyah renkte boyanması ile elde edilmiştir.
Embellished Ceramic Tradition From Kınık Höyük During
the Iron Age
Painted ceramics have a special place during the Iron Age at Central Anatolia. This is because the embellishment on the cups gives us information on the technical advance of the potter and on the taste of the society. Furthermore, motif types give us clues to understand the cultural relations among different ceramic traditions. Their comparison with each other helps us to determine their chronology. In short, embellished ceramics during Iron Age are evaluated in this study in order to reveal social structure, taste and needs of the Kınık Höyük society. Ceramics from Kınık Höyük are divided into two types: monochrome and polychrome and polychrome is sub-divided into biochrome and trichrome. In general, monochrome ceramics have geometric and figurative motifs. Moreover, brown or black colors are applied over buff in the monochrome ceramics. On the other hand, while color usage is the same for polychrome ceramics, they include geometric, figurative and plant motifs. The number of figurative and plant motifs are few. Biochrome ceramics show no color variation so that tones of red and black or white over brown are used for them. Red and black color tradition appear at the matt and pale colored ceramics during Early Iron Age (11th-9th centuries B.C.). Colors became brighter during Late Iron Age (7th-4th centuries B.C). Trichrome technique is gained by applying red and black colors to bright colored panels or to red or black on frame technique.
