Radikal Demokrasi: "Liberalizm mi, Demokrasi mi? Evet, Lütfen!"

Bu çalışmada iki farklı radikal demokrasi yaklaşımı, Ch. Mouffe’un “çekişmeci çoğulcu demokrasi” modeli ile S. Benhabib’in “müzakereci demokrasi” modeli karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Makalede, bu iki modelin metodolojik ve epistemolojik olarak farklı olmalarına rağmen, siyasal proje olarak birbirlerine benzerlik gösterdiği ve Mouffe’un bunlar arasındaki farklılıkları abarttığı fikri savunulmuştur. Her iki düşünür de liberalizm ve demokrasi arasında bir gerilim olduğunu savunmakla birlikte, bu gerilimin kendisinin (Mouffe) ya da bu gerilimin yumuşatılmasının (Benhabib) demokratik açılımları mümkün kıldığını iddia etmektedirler. Artan ve farklılaşan demokratik talep ve kimliklerin tanınması için liberal değer ve kurumların gerekli olduğu ve fakat farklılıkların ortak eylem alanlarının yaratılmasında liberal değer ve kurumların yetersiz kaldığı ve dolayısıyla demokrasi geleneğinin geliştirilmesi gerektiği her ikisinin de ortak sorunsalıdır. Bu nedenle, birbirlerine karşıt olmaktan çok, siyasal liberalizm çerçevesinde birbirlerini tamamlayan iki model olarak görülmeleri ve liberalizmin demokratikleştirilme çabaları olarak değerlendirilmeleri daha doğru olacaktır.

Radical Democracy. "Liberalism or Democracy? Yes Please!"

This study explores and compares two models of radical democracy, namely Ch. Mouffe’s ‘agonistic pluralist’ model and S. Benhabib’s ‘deliberative’ model. It argues that despite their methodological and epistemological differences, these models have similar political implications and the differences between the two are overemphasized by Mouffe. Both theorists maintain that a tension exists between democracy and liberalism, however, they also assert that the very tension (Mouffe) or the efforts to reduce it (Benhabib) fosters democratization. For both theorists, liberal values and institutions are necessary to recognize the ever increasing democratic demands and claims of identity, but they are unable to provide a common ground for the differences; thus democratic tradition must be developed further. Therefore, it is more plausable to take these two models as complementary rather than opposites as they both attempt to democratize liberalism.

___

  • BENHABIB, S. (1999a), Demokrasi ve Farklılık, Siyasal Düzenin Sınırlarının Tartışmaya Açılması, S. Benhabib (der.) , Demokrasi Kitaplığı, Dünya Yerel Yönetim ve Demokrasi Akademisi (WALD), İstanbul. ————(1999b), Modernizm, Evrensellik ve Birey, Ayrıntı Yayınları, İstanbul. ————(1994), “In Defence of Universalism--Yet Again! A Response to Critics of Situating the Self” New German Critique içinde, Spring/Summer 94, Issue 62 (173-190).
  • BOHMAN, J. (1996), Public Deliberation: Pluralism, Complexity and Democracy, MIT Press, Cambridge.
  • BUTLER, J., LACLAU, E. ve ZIZEK, S. (2000), Contingency, Hegemony, Universality Contemporary Dialogues on the Left, Verso, London.
  • HABERMAS, J. (1999), Between Facts and Norms: Contributions to a Discourse Theory of Law and Democracy, (çev. William Rehg), MIT Press, Cambridge.
  • HAUPTMANN, E. (1999), “Deliberation=Legitimacy=Democracy” Review Essay, Political Theory içinde, 27, 6, December (857-872).
  • HUTCHINGS, K. (1997), “Moral Deliberation and Political Judgement: Reflections on Benhabib’s Interactive Universalism”, Theory, Culture & Society içinde, 14(1), (131-142)
  • KEYMAN, F. (1999), “Radikal Demokrasi Kuramları: Türkiye ve Geç-Modern zamanlarda Demokratik Yönetim”, Türkiye ve Radikal Demokrasi içinde, Bağlam Yayınları, İstanbul.
  • LACLAU, E. ve MOUFFE, C. (1985), Hegemony and Socialist Strategy, Towards A Radical Democratic Politics, Verso, London.
  • MACPHERSON, C. B. (1976), The Real World of Democracy, Oxford University Press, New York
  • MOUFFE, C. (1992), Dimensions of Radical Democracy, Verso, London. ————(1993), The Return of the Political, Verso, London. ————(2000), The Democratic Paradox, Verso, London. ————(2001-2002), “ Democracy: Radical and Plural”, CSD Interview, CSD Bulletin içinde, Vol.9, Number 1, Winter .
  • PANITCH, L. (1981), “Liberal Democracy and Socialist Democracy: The Antinomies of C.B. Macpherson”, The Socialist Register, içinde, The Merlin Press Ltd., London.
  • RAWLS, J. (1993), Political Liberalism, Columbia University Press, New York.
  • SCHUMPETER, J. (1942), Capitalism, Socialism and Democracy, Allen and Unwin.
  • YEĞEN, M. (2000/2001), “Liberal Demokrasiden Radikal Demokrasiye: Geçiş(sizlik)ler”, Toplum ve Bilim, Kış, 87 (178-194)