Tacitus’un Eserlerinde Savaş Anlatıları ve Bu Anlatılara Göre Roma Ordusu

Theodor Mommsen, “Tacitus militarist bir çağda tarihçilerin en askeri deneyimi olmayanıdır.” demiştir. Mommsen’in bu cümlesinde, Iulius Caesar gibi, Polybios gibi, Ammianus Marcellinus gibi kendi askeri deneyimlerini yazan diğer tarih yazarlarıyla karşılaştırıldığında elbette haklılık payı vardır. Ancak Tacitus’un, Romalıların Germania ve Britannia topraklarında verdikleri mücadeleler ve savaşlar hakkında oldukça faydalı bilgiler aktardığını görürüz. Biz bu çalışmamızda Tacitus’un askeri meseleleri nasıl ele aldığını, Romalıların ve Romalıların “barbar” olarak niteledikleri kavimlerin nasıl savaştığını, nasıl silahlar kullandıklarını ve coğrafi koşulların bu savaşlara ne denli etki ettiğini, Tacitus’un bize aktardıklarının ışığında değerlendirmeye çalışacağız.

Anahtar Kelimeler:

Erken Tunç Çağı, Orta Anadolu, Sosyo-Politik Yapı, Heterarşi

War Narratives in the Works of Tacitus and the Roman Army According to These Narratives

Theodor Mommsen once said that “Tacitus is the most non-military historian in a military age.” Although he is right when compared with other historians, such as Iulius Caesar, Polybios, Ammianus Marcellinus, who wrote about his own military experiences, Tacitus gave very useful information about the battles and wars in the lands of Germania and Britannia. In this study, we will try to convey how Tacitus wrote military issues. We will try to evaluate how the Romans and the tribes that the Romans described as “barbarians” fought, what kind of weapons they used, and how geographical conditions affected these wars, in the light of what Tacitus told us.

Keywords:

Early Bronze Age, Central Anatolia, Socio-Political Structure, Heterarchy,

PDF

___

CAESAR, 2017. Commentarii De Bello Gallico, Çev.: Samet Özgüler, Doğubatı Yayınları, Ankara.
TACITUS, 1937. Annales, çev. John Jackson, Harvard University Press (Loeb), Cambridge, Massachusetts.
TACITUS, 2022. Germania, Britannia, Hatipler Üzerine Diyaloglar, Çev.: Bağış Alper Kovan, Kronik Kitap, İstanbul,
TACITUS, 1925. Historiae, Çev.: Clifford H. Moore, Harvard University Press (Loeb), Cambridge, Massachusetts.
SUETONIUS, 1914. De Vita Caesarum, Çev.: J. C. Rolfe, Harvard University Press (Loeb), Cambridge, Massachusetts.
ASH, R., 1999. “An Exemplary Conflict: Tacitus' Parthian Battle Narrative (“Annals” 6.34-35)”, Phoenix, vol. 53, No. ½, ss. 114-135.
ASH, R., 1999. Ordering Anarchy: Armies and Leaders in Tacitus' Histories, Ann Arbor: University of Michigan Press.
BREEZE, D., 1987. “The Logistics of Agricola’s Final Campaign”, Talanta, 18-19, ss. 7-28.
CLARKE, K., 2001. “An Island Nation: Re-Reading Tacitus' Agricola”, The Journal of Roman Studies, Vol. 91, ss. 94-112.
GWYN MORGAN, M., 2006. 69 AD: The Year of Four Emperors, Oxford University Press, Oxford.
HANSEN, M. H.. 1993, “The Battle Exhortation in Ancient Historiography. Fact or Fiction?”, Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte, Bd. 42, H. 2, ss. 161-180.
HARDY, E. G., 1908. “Tacitus as a Military Historian in the Histories”, The Journal of Philology, Londra, Vol. 31, Iss. 62, ss. 123-152.
HENDERSON, B.. 1908, Civil War and Rebellion in the Roman Empire A.D. 69-70, MacMillan & Co., Londra.
HIND, J. G. F.. 1985, “Summers and Winters in Tacitus’ Account of Agricola’s Campaigns in Britain”, Northern History: vol. 21, No. 1, ss. 1-18.
KAJANTO, I., 1970. “Tacitus' Attitude to War and the Soldier”, Latomus, T. 29, Fasc. 3, ss. 699-718.
KIETEL, E., 1894. “Principate and Civil War in the Annals of Tacitus”, The American Journal of Philology, vol. 105, No. 3, ss. 306-325.
LEVENE, D. S., 2009. “Warfare in Annals”, The Cambridge Companion to Tacitus, Ed.: A. J. Woodman, Cambridge University Press, Cambridge, ss. 225-238.
REED, N. 1971. “The Fifth Year of Agricola’s Campaigns”, Britannia, Vol. 2, ss. 143-148.
ROBERTS, M., 1988. “The Revolt of Boudicca (Tacitus, Annals 14.29-39) and the Assertion of Libertas in Neronian Rome”, The American Journal of Philology, vol. 109, No. 1, ss. 118-132
SADDINGTON, D. B., 1991. “Tacitus and the Roman Army”, Aufstieg und Niedergang der Römischen Welt II. 33, Ed.: Hildegaard Temporini, Wolfgang Haase, De Gruyter, Berlin, ss. 3485-3515.
SEEGER, R. M., 2002. Romans and Barbarians in Tacitus’ Battle Narratives, University of Georgia, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atlanta.
SMITH, J., 2021. The Military Values of Legionary Soldiers in Tacitus, University of California, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Santa Barbara.
SYME, R., 1958. Tacitus, Vol. I, Clarendon Press, Oxford.
VON ALBRECHT, M., 1997. A History of Roman Literature: From Livius Andronicus to Boethius, Brill, Leiden.
WELLESLEY, K., 2000. The Year of The Four Emperor, Routledge, Londra.