MEHMED SAİD HEMDEM ÇELEBİ’NİN HAZIRLADIĞI KONYA MEVLÂNA DERGÂHI POSTNİŞİNLERİ LİSTESİ

Büyük mutasavvıf ve mütefekkir Mevlâna Celâleddîn-i Rûmî, İslâm dünyasında ve özellikle Türk toplumunda hayatı ve fikirleriyle çok etkili olmuştur. Mevlevîlik tarikatı asırlarca onun soyundan gelen kişiler tarafından temsil edilmiş; bu zatlar, devlet ve toplum tarafından saygı görmüştür. Geçmişte, XIII. asırdan XX. asra kadar Mevlevîlik'in temsilcisi olarak Konya Mevlâna Dergâhında görev yapmış olan şahıslarla ilgili çeşitli listeler yapılmıştır. Bunlardan biri de 1815-1859 yılları arasında çelebilik makamında bulunmuş olan ve Mevlevîlik tarihinde önemli bir yeri bulunan Mehmed Said Hemdem Çelebi tarafından hazırlanmıştır. Onun hazırlamış olduğu liste, üç adet elyazması nüshadan istifade edilerek bu yazıda ilim adamlarının hizmetine sunulacaktır. Listede yer alan isimler hakkındaki gerekli bilgiler, çeşitli kaynaklardan istifadeyle dipnotlarda verilmiştir. Hemdem Çelebi'nin vefatından sonra çelebilik makamında bulunanlar da aynı kaynaklardan istifadeyle tarafımızdan listeye eklenmiştir

The List of Konya Mevlâna Lodge Postnisins Prepared By Mehmed Said Hemdem Chelebi

The Great Sufi and thinker Mevlâna Celâleddîn-i Rûmî has beena very influential figure within the Islamic world and especially withinthe Turkish society with his life and ideas. The Mevlevî order hasbeen represented by descendants of him for centuries and these personshave always been respected by the state and society. In the past,various lists were made about the persons who served as a representativeof Mevlevî order in Konya Mevlâna Lodge from the 13th centuryto the 20th century. One of these was prepared by Mehmed Said Hemdem Çelebi, who had been in the position of “Çelebi” between1815 and 1859 and who has an important place in the history ofMevlevî. In this article, his list will be made available to the scholarsthrough the use of three manuscripts. The necessary informationabout the names on the list is given in footnotes through varioussources. After the death of Hemdem Çelebi, the names of those whooccupied the “Çelebi” position were also added to the list from thesame sources

PDF

___

Ahmed Remzi, Târihçe-i Aktâb, Şam, 1334.
Abdülbaki Gölpınarlı, Mevlâna’dan Sonra Mevlevîlik, (MSM) 2. bs., İstanbul, 1983.
_____, Mevlâna Celâleddin, 2. bs., İstanbul, 1984.
Bedîuzzaman Furûzanfer, Mevlâna Celâleddin, terc. Feridun Nâfiz Uzluk, İst., 1963, s.290-291.
Esrar Dede, Tezkire-i Şuarâ-yı Mevlevîyye, hzl. İlhan Genç, Ankara, 2000.
Ferit Uğur, “Mevlevîlik Üzerine Bazı Notlar” Konya Halkevi
Kültür Dergisi, S. 32, s.1744-1746 (Konya, 1940); Mevlâna Özel Sayısı, s.148-149.
Hüseyin Vassâf, Sefîne-i Evliyâ, hzl. Mehmet Akkuş-Ali Yılmaz, C.I, İst., 1990; C.I-V, İstanbul, 2006.
Konya Ansiklopedisi, I-IX, Konya, 2010-2015.
Konya’dan Dünya’ya Mevlâna ve Mevlevîlik, İst., 2002. (Karatay Bld.yay.)
Manisalı Rifat, Mecma-ı Uşşâk, Selçuk Ün. Ktp. Uzluk Arşivi, Y37.
Metin Akar, Veled Çelebi İzbudak, Ankara, 1994.
Mustafa Sâkıb Dede, Sefîne-i Nefîse-i Mevlevîyân, I-III, Kahire, 1283.
Nail Tuman, Tuhfe-i Nâilî, (tıpkıbasım), I-II, tsz.
Nevin Korucuoğlu, Veled Çelebi İzbudak, Ankara, 1994.
Sahih Ahmed Dede, Mecmûatü’t-Tevârîhi’l-Mevlevîyye (MTM), nşr.Cem Zorlu, İst., 2003.
Sezai Küçük, Mevlevîliğin Son Yüzyılı, İstanbul, 2003, s.53-54.
Şahabettin Uzluk, Mevlâna’nın Türbesi, Konya, 1946, s.160. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, (DİA), I-XLIV, İstanbul, 1988-2013.
Veled Çelebi (İzbudak), Çelebi Cönkü, Selçuk Ün. Ktp. Uzluk Arşivi, Y96.
_____, Çelebi Cönkü, Selçuk Ün. Ktp. Uzluk Arşivi, Y97.
_____-Ahmed Remzî-Tâhirü’l-Mevlevî (2007), Feridun Nâfiz
Uzluk’a Gönderilen Mevlevî Mektupları, nşr. Yakup Şafak-Yusuf Öz, Konya, 2007.
_____, Hatıralarım, hzl. E. Behnan Şapolyo, İstanbul, 1946; 2.bs., Tekke’den Meclis’e Sıra Dışı Bir Çelebinin Anıları, hzl. Yakup Şafak - Yusuf Öz, İstanbul, 2009.
_____, (Mevlevî Menâkıbnâmesi), “Konya Vilâyeti’nin Ahvâl-i Umûmiyye-i Târîhiyyesi”, 1330 tarihli Konya Salnâmesi, s.748-825.
(Uzluk Arşivi, no: 2206; Üsküdar Hacı Selim Ağa Kütüphanesi, Hüdayi Efendi Bölümü, no 1159.)
_____, Muhtârât, Selçuk Ün. Ktp. Uzluk Arşivi, Y95.
X. Millî Mevlâna Kongresi – Tebliğler II (FNU Armağanı), Konya, 2003 (Selçuk Ün. Yay.)
Yakup Şafak, “Mevlâna Dergâhı’nın Son Görevlileri”, Yeni İpek Yolu, S.226, s.51-53. (Konya, Aralık-2006)