Arapçada cer harflerinin (edatların) birbirinin yerine kullanımı olgusu

Bu makalede Arapçada cer harflerinin temel anlamları ve birbirlerinin yerine kullanımına dair farklı görüşler ve bu görüşlerin öne sürdüğü deliller incelenmiştir. Özellikle bu konudaki Basra ve Kufe dil ekollerinin ayrımına dikkat çekilmiştir. Başka bir cer harfinin yerine kullanıldığı düşünülen, cer harflerinin kendi birincil anlamlarından hareketle ortaya çıkan anlam farklılıkları üzerinde durulmuştur. Çalışmada, cer harflerinin kullanımı ve işlevleri daha çok Kurân-ı Kerimdeki örnekleri üzerinden ele alınmıştır.

The case of the use of the prepositions interchangeably in arabic

This study focuses on the basic meanings of the prepositions in Arabic language and the different opinions about how to use one for another by examining the evidences. The distinction between the schools of Basra and Kufa is particularly important in the use of prepositions. The semantic differences between the prepositions when used in place of one another are examined in the light of the examples in the Quran.

___

  • ‘İBÂDE, Muhammed İbrahîm, (2005). Mu‘cemu Mustalahâti’l-Nahv ve’s-Sarf ve’l-‘Arûz ve’l-Kâfiye,el-Kâhire: Mektebetu’l-Êdêb.
  • EBÛ HAYYÂN el-ENDELÛSÎ [ö. 745H], Muhammed b. Yûsuf, (2001), Tefsîru’l-Bahri’l-Muhîd, c. I-VIII, (Tah. ‘Âdil Ahmed Abdu’l-Mevcûd ve diğ.), Beyrût: Dâru’l-Kutubi’l-‘İlmiyye.
  • ed-DEMÂMÎNÎ [ö. 828H], Muhammed b. Ebi Bekr, (2007), Şer-hu’d-Demâmînî ‘ala Muğni’l-Lebîb, c. I-II, (Tah. Ahmed ‘Azvu ‘İna-ye), Beyrut: Muessetu’Târîh’l-‘Arabî.
  • el-‘AYNÎ [ö. 855], Bedruddîn, (1999), Şerhu Suneni Ebî Dâvûd, c. I-VII, (Tah. Ebu’l-Munzir İbrahim el-Mısrî), Riyâd: Mektebu’r-Rüşd.
  • el-A‘ŞÂ el-KEBÎR [ö. 7H], Meymun b. Kays, (ts.) Dîvânu’l-A‘şâ’l-Kebîr
  • el-ESTERABÂZÎ [ö. 686H], Muhammed İbn’ul-Hasan Rıza-yu’d-dîn, (1996). Şerhu’r-Rıza ala’l-Kafiye.(Tah. Yûsuf Hasan Omer). c. I-IV. Bingazi.
  • el-FERRÂ [ö. 207H], Ebu Zekeriyya Yahya b. Ziyâd, (1983), Ma‘âni’l-Kur’ân,c. I-III, Beyrut: ‘Âlamu’l-Kutub.
  • el-HATÎBU’L-İSKÂFÎ [ö. 420H], (1981), Durratu’t-Tenzîl ve Gurratu’t-Te’vîl fî Beyâni’l-‘Âyâti’l-Muteşâbihât fi Kitâbillah,Beyrut.
  • el-MUBERRİD [ö. 286H], Ebu’l-‘Abbâs Muhammed b. Yezîd, (1994). el-Muktedab, (Tah. Muhammed Abdulhâlik ‘Uzayma), c. I-IV, el-Kâhire.
  • el-MURÂDÎ, el-Huseyin b. Kâsim, (1992), el-Cenâ’d-Dênî fi Hurûfi’l-Ma‘ânî, (Tah. Fahruddîn Kabâveh), Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-‘İlmiyye.
  • es-SABBÂN [ö. 1206H], Muhammed b. ‘Alî, (ts.), Hâşiyetu’s-Sabbân ‘ala Şerhi’l-Eşmûnî ‘ala Elfiyyeti İbn Mâlik,(Tah. Tâha Ab-durraûf Sa‘d.) c. I-IV, el-Mektebetu’l-Tevfikiyye.
  • es-SÂMERRÂÎ, Fâdil Sâlih, (2003), Ma‘ânî’n-Nahv, c. I-IV, el-Kahire: Şeriketu’l-‘Âtik.
  • ez-ZECCÂC [ö 311H], Ebu İshak İbrahîm b. es-Seriyyi, (1988), Ma‘ânî’l-Kur’ân ve İ‘râbuhu, c. I-VI,(Tah. Abdulcelil Abuduhu Şelbî), Beyrut: ‘Âlemu’l-Kutub.
  • ez-ZEMAHŞERÎ [ö. 538H], Mahmûd İbn ‘Omer, (1998), el-Keşşâf, c. I-VI, Riyad.
  • ez-ZERKEŞÎ [ö. 794H], Bedreddîn Muhammed b. Abdillah, (1957), Burhân fî ‘Ulûmi’l-Kur’ân,c. I-IV, Beyrut: Dâru’l-Ma‘rife.
  • İBN AHMAR, ‘Amr el-Bêhilî, (ts.), Şi‘ru ‘Amr b. Ahmar el-Bêhilî, (Tah. Huseyin Atvân), Dimaşk: ts., s. 84
  • İBN CİNNÎ [ö. 392H], Ebu’l-Feth Osmân. (1994). el-Muhtesab fi Tebyîni Vucûhi Şavâzzi’l-Kırâ‘ati ve’l-Îzâhi ‘anhâ. c. I-II. (Tah. Alî en-Necdî Nâsif ve diğ.) el-Kâhire.
  • İBN HİŞÂM [ö. 761H], Ebû Muhammed Abdullah Cemâleddîn b. Yûsuf b. Ahmed İbn Abdillah, (2005), Muğnî’l-Lebîb, c.I-II, (Tah. Muhammed Muhyiddîn Abdulhamîd). Beyrût:el-Mektebutu’l-‘Asriyye.
  • İBN MÂLİK [ö 670H], Cemâluddîn Ebî Abdillah Muhammed b. Abdillah b. Mâlik et-Tâ’î el-Hayyânî, (1982), Şerhu’l-Kafiye eş-Şâfiye, (Tah. Abdulmun‘im Ahmed Hureyrî), c. I-IV, Mekke: Dâru’l-Me’mûn li’t-Turâs.
  • İBN MANZÛR [ö. 711H], (ts.), Lisânu’l-‘Ârab, c. I-VI, el-Kâhire: Dâru’l-Ma‘ârif.
  • İBNU’S-SERRÂC [ö. 317H] en-Nahvî el-Bağdâdî, Ebu Bekr Muhammed b. Sehl, (1999), el-Usûl fi’n-Nahv,c. I-III. Beyrut.
  • KARAAĞAÇ, Günay, (2012), Türkçenin Dilbilgisi, Ankara: Akçağ
  • OMER, Ahmed Muhtar ve diğ., (2008), Mu‘cemu’l-Luğati’l-‘Arabiyyeti’l-Mu‘âsıra, c.I-IV, el-Kâhire: ‘Âlemu’l-Kutub.
  • SIBEVEYH [ö. 180H], ‘Amr b. ‘Osmân b. Kanber, (2004), el-Kitâb, c. I-V. (Tah. Abdu’s-Selam Muhammed Hârûn), el-Kâhire: Mektebetu’l-Hancî.YÜKSEL, Ahmed, (2002), Arap Dilinde Tazmin, Nüsha, Yıl:II, S. 4, Kış 2002