Ümmü YILDIZ FINDIK, Duygu SOYDAŞ YEŞİLYURT, Ayşe GÖKÇE IŞIKLI

Cerrahi Hastalarının Düşme Risklerinin Değerlendirilmesi

Amaç: Bir hasta güvenliği problemi olan düşmeler, cerrahi hastalarında ameliyat öncesi, sırası ve sonrası dönemde fiziksel, psikososyal ve ekonomik sorunlara neden olmaktadır. Bu araştırmanın amacı cerrahi girişim sürecinde hastaların düşme risklerinin değerlendirilmesidir. Materyal ve Metot: Kesitsel ve boylamsal (longitudinal) türde olan bu araştırma, Mayıs – Ağustos 2017 tarihleri arasında, bir üniversite hastanesinin göğüs ve kalp ve damar cerrahisi kliniklerinde, planlı cerrahi girişim geçiren 50 hasta ile yapıldı. Veriler hasta tanıtım formu ve İtaki Düşme Riski Ölçeği kullanılarak ameliyat öncesinde, ameliyat gününde ve ameliyat sonrası birinci günde toplandı. Verilerin analizi SPSS 20.0 programında tanımlayıcı analizler, ki-kare testleri ve Spearman Korelasyon analizi ile yapıldı. Bulgular: Hastaların %48’inin ameliyat öncesinde, %100’ünün ameliyat gününde ve %82’sinin ameliyat sonrası birinci günde düşme risklerinin yüksek olduğu belirlendi. Cerrahi hastalarının ameliyat sonrası düşme risklerinin ameliyat öncesine göre yüksek olduğu bulundu (p<0,001). Ameliyat öncesinde, kalp ve damar cerrahisi kliniğinde düşme riski yüksek olan hasta oranının (%78,9) göğüs cerrahi kliniğine göre (%29) daha fazla olduğu (p<0,05) ve ameliyat sonrası birinci günde, düşme riski ile yaş arasında pozitif yönde bir ilişki olduğu (p<0,001) belirlendi. Sonuç: Araştırma sonucunda, cerrahi hastalarının düşme risklerinin yüksek olduğu ve ameliyat sonrası dönemde arttığı belirlendi. Cerrahi hemşirelerinin hasta düşmelerinin önlenmesi için hastalara özgü önlemler almalarını önermekteyiz.

Anahtar Kelimeler:

Cerrahi hastaları, Düşme riski, Hemşirelik

PDF

___

1. Duman S, Kitiş Y. Yoğun bakımda çalışan hemşirelerin hasta düşmeleri ile ilgili farkındalıklarının belirlenmesi. Türk Yoğun Bakım Derneği Dergisi. 2013;11:72-5.
2. Çeçen D, Özbayır T. Cerrahi kliniklerde yatan yaşlı hastalarda düşme riskinin belirlenmesi ve düşmeyi önlemeye yönelik yapılan girişimlerin değerlendirilmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi. 2011;27(1):11-23.
3. Çelik GO, Zıngal H. Beyin cerrahisi kliniğinde yatan hastaların düşme risklerinin ve alınan önlemlerin belirlenmesi. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2016;1(1):7-11.
4. Bulut S, Türk G, Şahbaz M. Hemşirelerin hasta düşmelerini önlemeye yönelik uygulamalarının belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2013;16(3):163-9.
5. Baris VK, Intepeler SS, Yeginboy EY. The cost of serious patient fall-related injuries at hospitals in Turkey: a matched case-control study. Clin Nurs Res. 2018;27(2):162-79.
6. Dunne TJ, Gaboury I, Ashe MC. Falls in hospital increase length of stay regardless of degree of harm. J Eval Clin Pract. 2014;20(4):396-400.
7. Wong CA, Recktenwald AJ, Jones ML, Waterman BM, Bollini ML, Dunagan WC. The cost of serious fall-related injuries at three Midwestern hospitals. Jt Comm J Qual Patient Saf. 2011;37(2):81-7.
8. Berke D, Aslan FE. Cerrahi hastalarını bekleyen bir risk: Düşmeler, nedenleri ve önlemler. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2010;13(4):72-7.
9. LeCuyer M, Lockwood B, Locklin M. Development of a fall prevention program in the ambulatory surgery setting. J Perianesth Nurs. 2017;32(5):472-9.
10. Bouldin E, Andresen EM, Dunton NE, Simon M, Waters TM, Liu M et al. Falls among adult patients hospitalized in the United States: prevalence and trends. J Patient Saf. 2013;9(1):13-7.
11. Bittencourt VLL, Graube SL, Stumm EMF, Battisti IDE, Loro MM, Winkelmann ER. Factors associated with the risk of falls in hospitalized adult patients. Rev Esc Enferm USP. 2017;51:e03237. doi: 10.1590/s1980-220x2016037403237.
12. Toraman A, Yıldırım NÜ. Düşme ile ilişkili ve ilişkisiz hastalığı olan yaşlı bireylerde düşme riski ve fiziksel uygunluk. Turkish Journal of Geriatrics. 2010;13(2):105-10.
13. Healey F. A guide on how to prevent falls and injury in hospitals. Int J Older People Nurs. 2010;22(9):16-22.
14. Quigley PA, White SV. Hospital-based fall program measurement and improvement in high reliability organizations. Online J Issues Nurs. 2013;18(2):5.
15. Özlü ZK, Yayla A, Özer N, Gümüş K, Erdağı S, Kaya Z. Cerrahi hastalarda düşme riski. Kafkas Tıp Bilimleri Dergisi. 2015;5(3):94–9.
16. T.C. Sağlık Bakanlığı, Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı. İtaki Düşme Riski Ölçeği. Güncelleme tarihi: 13.02.2017 Erişim: http://www.kalite.saglik.gov.tr/TR,13486/itaki-dusme-riski-olcegi.html Son Erişim Tarihi: 15.03.2019
17. Vitor AF, Moura LA, Fernandes APNL, Botarelli FR, Araújo JNM, Vitorino ICC. Risk for falls in patients in the postoperative period. Cogitare Enferm. 2015;20(1):29-37.
18. Tanıl V, Çetinkaya Y, Sayer V, Avşar D, İskit Y. Düşme riskinin değerlendirilmesi. Sağlık Akademisyenleri Dergisi. 2014;1(1):21-6.
19. Kronzer VL, Wildes TM, Stark SL, Avidan MS. Review of perioperative falls. Br J Anaesth. 2016;117(6):720-32.
20. Ferreira da Mata LR, Azevedo C, Policarpo AG, Moraes JT. Factors associated with the risk of fall in adults in the postoperative period: a cross-sectional study. Rev Lat Am Enfermagem. 2017;25:e2904. doi: 10.1590/1518-8345.1775.2904.
21. Costa-Dias MJ, Oliveira AS, Martins T, Araújo F, Santos AS, Moreira CN, José H. Medication fall risk in old hospitalized patients: a retrospective study. Nurse Educ Today. 2014;34(2):171-6.
22. Yüce T, Kavak F. Hastaların bağımlılık dereceleri ile düşme riskleri arasındaki ilişki. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi. 2018;6:47-53.