Amik Ovası'nda kurak devre ile buğday, pamuk ve mısır tarımı arasındaki ilişki

Amik Ovası, Akdeniz Bölgesi’nin dogusunda, ülkemizin en önemli tarım alanlarından birini olusturur. Ancak bugün ovadaki tarım hayatı, uzun yıllık ortalamalara göre (1940- 2007) belirlenen kurak devrede ciddi su sıkıntısıyla karsı karsıyadır. Bu çalısmada Amik Ovası’nda yogun olarak tarımı yapılan bugday, pamuk ve mısırın yetisme dönemleri ile kurak devre arasındaki iliski ele alınmıstır. Bunun için önce ovadaki klimatolojik kuraklık ile bugday, pamuk ve mısır için tarımsal kuraklık süreleri belirlenmistir. Klimatolojik kuraklıgın belirlenmesinde De Martonne, Thornthwaite ve Erinç metodları uygulanmıstır. Tarımsal kuraklık ise FAO tarafından gelistirilen CROPWAT bilgisayar paket programında, bitkilerin yetisme dönemlerinde yagıs haricinde ihtiyaç duydukları net su miktarları hesaplanarak belirlenmistir. Elde edilen verilere göre Amik Ovası’nda kurak devreden en az bugday, en çok ise pamuk ve ikinci ürün mısır etkilenmektedir.

The relationship between the arid period and the agriculture of wheat, cotton and crop in the Amik Plain

The Amik Plain, which is one of the most important agricultural areas of Turkey, is located in the eastern part of the country’s Mediterranean region. However, there is a serious agricultural problem in the arid period determined by yearly averages (1970-2007) that threatens agricultural life in the plain. This study analyzes the relationship between the arid period and the agriculture of most common crops in the region namely wheat, cotton, and corn. First, the duration of periodical climatological aridity and agricultural aridity is determined for wheat, cotton, and corn. The methods of De Martonne, Thornthwaite and Erinç have been used to determine the climatalogical aridity. In order to determine the agricultural aridity, the net irrigation need of the crops, except for the precipitation was computed by the CROPWAT computer package program developed by the FAO. According to the results, cotton and the second crop corn are the most affected crops by the arid period while wheat is the least affected crop in the Amik plain.

PDF

___

Bacanlı, Ü. G. ve Saf, B. (2005). “Kuraklık Belirleme Yöntemlerinin Antalya İli Örneginde İncelenmesi”, Antalya Yöresinin İnsaat Mühendisligi Sorunları Sempozyumu, http://www.e-kutuphane.imo.org.tr/pdf/11138.pdf, (Erisim Tarihi:08.10.2008).
Doorenbus,J. ve Kassam, A. H. (1996). Yield Response to Water, Rome, FAO Irrigation and Drainage Paper 33.
Devlet Meteoroloji İsleri (2007). Cklim Verileri, Ankara: Basbakanlık Devlet Meteoroloji İsleri Genel Müdürlügü.
Devlet Meteoroloji İsleri (2008). “Kuraklık Analizi/Kuraklık ve Sınıflandırması”, http://www.dmi. gov.tr/2006/zirai/zirai-aylikkuraklik.aspx, (Erisim Tarihi: 02.9.2008).
Erinç, S. (1965). Yagıs Müessiriyeti Üzerine Bir Deneme ve Yeni Bir Cndis, İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Cografya Enstitüsü, 41.
Erinç, S. (1996). Klimatoloji ve Metodları. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dagıtım.
Food and Agriculture Organization, (2008). CropWat. http://www.fao.org/nr/water/infores_data bases_cropwat. html, (Erisim tarihi: 12.02.2008).
Koçman, A. (1993a). “Türkiye’de Yagıs Yetersizligine Baglı Kuraklık Sorunu”, İzmir: Ege Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Ege Cografya Dergisi, 7, 77-88.
Koçman, A. (1993b). Türkiye Cklimi, İzmir: Ege Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, 72.
Rapor, (2008).http://www.ekonomikrapor.com.tr/rapor/dergi_Haber_detay.asp?id= 497.
Sırdas, S. ve Sen, Z. (2003). “GAP Bölgesinde Kurak Dönem Özelliklerinin Arastırılması”, CTÜ. III. Atmosfer Bilimleri Sempozyum Bildirileri, 305-317, İstanbul.
Türkiye Elektrik Dagıtım Anonim Sirketi (2009). Antakya: Hatay Elektrik Abonesi Arsiv Verileri.
Tarım İl Müdürlügü (2008). Hatay Cli Tarım Envanteri, Antakya: Hatay Tarım İl Müdürlügü Arsiv Verileri.
Tümertekin, E. (1955). “Türkiye’de Bugday Yetisme Devresi ile Kurak Aylar Arasındaki Zaman Münasebeti”, 9. Cografya Meslek Haftası (22-29 Aralık 1954), Meslek Haftaları Serisi:1, İstanbul: Türk Cografya Kurumu Yayını, 2, 135-146.
Tümertekin, E. ve Cantürk, H. (1956). “Cstatistik Metodları ile Türkiye’de Kuraklıgın İncelenmesi”. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Cografya Enstitüsü, Enstitü Dergisi, 7, 107- 123.
Türkes, M. (2001). “İklim Degisikligi, Kuraklık, Çöllesme Süreçleri ve Tarıma Etkileri”, http://www.tema.org.tr/Calismalarimiz/EgitimCalismalari/kitap/calistay/kuraklikSon.pdf, (Erisim Tarihi: 22.10.2008)
United Nations Convention to Combat Desertification, (1995). The United Nations Convention to Combat Desertification in those Countries Experiencing Serious Drought and/or Desertification, Particularly in Africa. Text with Annexes, United Nations Environment Programme (UNEP), Geneva.
Yıldırım, O. (2004). Sulama, Ankara: A.Ü. Ziraat Fakültesi, 1540, 77.