Yerelleşmenin ve Evrenselleşmenin Ötesinde Kürt Sorununu Yeniden Düşünmek1

Türkiyede kültürel çeşitliliğin inkârının farklı biçimleri var. Bunlardan en kadim ve yerleşik olanlarından biri devletin nötrlüğü olarak kavramsallaştırılan devletin herkeseeşit mesafede durduğu ya da durması gerektiği fikri üzerinden iş gören kurumsal inkâr biçimi ise, diğeri AK Parti döneminde yükselen İslami evrensellik üzerinden işleyen inkârdır. Bunun dışında sol ve liberal çok kültürcü çevrelerin söylemlerinde kültür ile ekonomi, kimlik ile sınıf, simgesel şiddet ile ekonomik sömürü ve nihayetinde tanıma ile yeniden dağıtım arasındaki gerilimli kurucu bağın görünmez kılınması üzerinden işleyen başka türlü inkâr biçimleri de mevcut. Bu yazı, ilk olarak, söz konusu kimliksınıf ayrımı üzerinden işleyen inkârı (post-) kolonyal bağlamı içine oturtarak ana hatlarıyla tartışacak. Daha sonra bu ayrımı aşmanın bir arayışı olarak önerilen ve esasını yerelleşerek evrenselleşmenin oluşturduğu demokratik özerklik fikrini Rojava örneği üzerinden tartışmaya açacak.

Re-thinking the Kurdish Issue beyond the Localization and Universalization

There are different ways in which cultural differences are denied in Turkey. A most established among them is grounded upon the idea of neutrality of state , which argues that state is supposed to stand in equal distance towards difference. The other most effective form of denial is based upon the idea of Islamic universalism (Islamic fraternity), which has become hegemonic during the AK Party government in the last decade. Apart from these two major modalities, there are also the leftist and the liberal multiculturalist ways of denial of difference that operate through negating the constitutive link between culture and economy, identity and class, symbolic violence and economic exploitation, and ultimately between recognition and redistribution. This paper, at first, disputes this third kind of denial that operates through the forging of a strict distinction between identity and class, specifically by way of demonstrating the mutual constitution of class and identity within the context of post-coloniality. Thereafter, based on the exemplary practices and experiences carried out in Rojava, the paper examines the project of democratic autonomy the kernel of which is universalization through localization- as a methodology of de-colonization that seeks to transcend the aforementioned distinction.

PDF

___

Ahmed S (2007). Multiculturalism and the Promise of Happiness. New Formations, 63(1), 121-138.
Aktar A (1996). Trakya Olaylarını Doğru Yorumlamak. Tarih ve Toplum, 155, 45-57.
Altuğ S (2013). Claims to self-rule in the fever of war in Syria, Boğaziçi Chronicles Translocal Commons. A Colloquium with Susan Buck-Morss.
Appadurai A (2002). Deep Democracy: Urban Governmentality and the Horizon of Politics. Public Culture, 14(1): 2147.
Balibar É (1994). Masses, Classes, Ideas: Studies on Politics and Philosophy Before and After Marx. London: Routledge.
Balibar É (2003). Droit de citeor Apartheid?. We, the People of Europe? New Jersey: Princeton University Press, 31-50.
Balibar É (2007). The Philosophy of Marx. New York ve London: Verso.
Beşikçi İ (1977). Kürtlerin Mecburi İskanı. Ankara: Komal Yayın.
Beşikçi İ (1990). Devletlerarası Sömürge Kürdistan. Paris: Institut Kurde de Paris.
Beşikçi İ (1992a). Doğu Anadolunun Düzeni: Sosyo-ekonomik ve Etnik Temeller. Ankara: Yurt Yayın.
Beşikçi İ (1992b). Tunceli Kanunu (1935) ve Dersim Jenosidi. Ankara: Yurt Yayın.
Beşikçi İ (1992c). Orgenerâl Muğlalı Olayı, Otuz üç Kurşun. Ankara: Yurt Yayın.
Bhavnani K ve Bhavnani, R (1985). Racism and Resistance in Britain. İçinde: Dcoates, G H ve Bush, R (der). A Social Anatomy of Britain. Cambridge: Polity Press, 146-159.
Bora T ve Erdoğan N (2008). Bu sayıda Toplum ve Bilim, 113, 3-9.
Brown W (1993). Wounded Attachments, Political Theory, 21(3), 390-410.
Butler J (1998). Merely Cultural, New Left Review, I(227), 33-44.
Callari A ve Ruccio D F (1996). Introduction. İçinde: Postmodern Materialism and the Future of Marxist Theory. Essays in the Althusserian Tradition. Wesleyan University Press, 1-50.
Candan A B ve Kolluoğlu B (2008) Emerging Spaces of Neoliberalism: A Gated Town and a Public Housing Project in Istanbul. New Perspectives on Turkey, 39, 5-46.
Çiçek C (2012). Etnik ve Sınıfsal İnşa Süreçleri Bağlamında Kürt Meselesi: Bölgesel Eşitsizlik ve Bölgesel Özerklik. Praksis, 28, 11-42.
Demirtaş S (2015). Türkiye HDPlileşiyor. http://www.medyafaresi.com/m/haber/ Demirtas- Turkiye-HDPlilesiyor_481209.html. Son erişim tarihi, 20.05.2015.
Fanon F (2004). The Wretched of the Earth. New York: Grove Press, 35-106.
Foucault Michael (2003). Society Must Be Defended, Lecture 17 March 1976, New York: Picador, 239-264.
Gibson-Graham J K (2004). The Violence of Development: Two political imaginaries. Society for International Development, 47/1, 27-34.
Gönen Z (2012). Yoksulluğun Suçlulaştırılması, Suçun Irksallaştırılması: Kapitalizmin Tarihsel Mirası ve Türkiye Örneği. Praksis, 28, 57-80.
Gürer Ç (2015). Aktörün Perspektifinden Demokratik Özerkliğe Bakmak: Kürt Siyasal Hareketinin Özerklik Yaklaşımı. Mülkiye Dergisi, 39(1), 57-92.
Honneth A (1996). The Struggle for Recognition. The Moral Grammar of Social Conflicts. Cambridge ve Massachusetts: Polity Press.
International Conference to discuss the perspective of Öcalan in Hamburg (2015). http://en.firatajans.com/news/international-conference-to-discuss-the-perspectiveof-ocalan-in-hamburg. Son erişim tarihi, 15.05.2015.
Öcalan A (2004). Bir Halkı Savunmak. İstanbul: Çetin Yay.
Özselçuk C ve Madra Y (2014). Demokratik Özerkliğin İktisadiyatina Katkı. Demokratik Modernite. 11, 104-110.
Jongerden J P ve A H Akkaya (2013). Democratic Confederalism as a Kurdish Spring: the PKK and the quest for radical democracy. İçinde Michael M G, Mohammed M A A (der). The Kurdish spring: Geopolitical changes and the Kurds. CA: Mazda Publishers, 163-185.
Küçük B (2009). Borders of Europe: Fantasies of Identity in the Enlargement Debate on Turkey. New Perspectives on Turkey, 41: 89-115.
Küçük B ve Özselçuk C (2015). Mesafeli Devletten Şirket Devlete: AKPnin Kısmi Tanıma Siyaseti. Toplum ve Bilim, 132, 162-190.
Küçük B ve Özselçuk C (2014). Yerellik ve Evrensellik Arasında Rojava Deneyimi http:// www.jadaliyya.com/pages/index/19959/yerellik-ve-evrensellik-arasinda-rojavadeneyimi. Son erişim tarihi, 10.05.2015.
Kuyucu T (2014). Law, Property and Ambiguity: The Uses and Abuses of Legal Ambiguity in Remaking Istanbuls Informal Settlements. International Journal of Urban and Regional Research, 38(2), 609-627.
Lipsitz G (2006). The Possessive Investment in Whiteness. Philadelphia: Temple University Press, 1-24 ve 105-108.
Mbembe A (2003). Necropolitics. Public Culture, 15(1): 1140.
Rancière J(2010). Who is the Subject of Rights of Man?. İçinde: Rancière, J, Dissensus. On Politics and Aesthetics. London ve New York: Continuum, 62-76.
Rojava Toplumsal Sözleşmesi (2014). civiroglu.net/Rojava-toplumsal-sozlesmesi. Shayegan D (2012). Yaralı Bilinç: Geleneksel Toplumlarda Kültürel Şizofreni. İstanbul: Metis
Stoler A L (1989): Rethinking Colonial Categories: European Communities and the Boundaries of Rule. Comparative Studies in Society and History, 31(1): 134-161.
Üstündağ N (2014): Roj, Roja, Rojava, http://www.jadaliyya.com/pages/index/19620/ roj-roja-rojava. Son erişim tarihi, 05.05.2015.
Ünlü B (2011). İsmail Beşikçi Fenomeni. Bir Parrhesiastesin Oluşumu. İçinde: Ünlü, B ve Değer, O (der). İsmail Beşikçi. İstanbul: İletişim, 11-44.
Ünlü B (2014). Türklük Sözleşmesinin İmzalanışı (1915-1925). Mülkiye Dergisi, 38(3), 47-81.
Toplum ve Kuram (2013). Giriş. Neoliberal Dönemde Cezalandırıcı Devlet, Kürt Meselesi ve Cezaevleri. Toplum ve Kuram, 14-29.
Yeğen M (2011). Son Kürt İsyanı. İstanbul: İletişim.
Yeğen M (2014). Müstakbel Türkten Sözde Vatandaşa Cumhuriyet ve Kürtler. İstanbul: İletişim.
Yonucu D (2014a). Gazze üzerinden Okmeydanını Düşünmek, Evrensel Pazar, 8 Haziran.
Yonucu D (2014b). İdare Tekniği Olarak Farklılıkların Abartılması, Militarist Mekânsal Ayrıştırma ve Alevilerin yoğUn Olarak Yaşadığı Mahalleler. Birikim, 301, 99-104.
Yörük E (2012). Welfare Provision as Political Containment: ThePolitics of Social Assistance and the Kurdish Conflict in Turkey. Politics and Society, 40, 517-547.
Žižek, S (2008). Tolerance as an Ideological Category. Critical Inquiry, 34, 660-682.