Bir bellek mekanı olarak televizyon: Bu kalp seni unutur mu?

Bu çalışma televizyonun bir bellek mekânı olarak toplumsal hafızanın güçlenmesine ve geçmişle yüzleşmeye sunduğu imkânları tartışmayı amaçlamaktadır. Makalede, popüler görsel temsil alanında işleyen dışlama siyaseti ve bunun yol açtığı eksik-temsiller kadar, Holokost gibi travmatik olayların korkunç hatıraları etrafında tartışılan "temsiledilemezlik" meselesi de bellek çalışmaları ile ilişkili bir literatür içinden değerlendirilmektedir. Bu bağlamda, yerli televizyon dramasının "travmatik geçmiş"e yönelik artan ilgisini sorunsallaştıran çalışmada, 12 Eylül 1980 darbesi ve darbenin Diyarbakır Cezaevi'nde yaşanan baskı ve işkence gibi sonuçlarının temsiline odaklanılmaktadır. Çalışmada bu çerçevede, Bu Kalp Seni Unutur mu? adlı yerli dizi, popüler televizyon dramasının geçmişin hatırlanmasında ve geçmişle yüzleşmede bir kaynak olarak potansiyel rolüne ilişkin kavrayışı güçlendirmek amacıyla incelenmektedir.

Television as a space for memory: How does my heart ever forget you?

This article aims to argue the potentials of television as a space for memory that make it possible to strengthen the social memory, and to come to terms with the past. Through the conceptual framework of memory studies, the article evaluates the politics of exclusion that operates in the domain ofpopular visual narratives and leads to the underrepresentation of the traumatic past, as well as the debates that arguefor the unrepresentablity ofthe awful memories of the traumatic events like Holocaust. Problematizing the domestic television serials' recent upsurge of interest in the past, the article focuses on the representation of military coup d'etat of September 12, 1980 and its aftermaths, including the torture and coercion continued at Diyarbakır Military Prison Number 5 in the same period. Within this context, the domestic television serial titled How Does My Heart Ever Forget You will be examined to extend our understanding of the potential role ofpopular television serials as a source of remembering the traumatic past, and eventually coming to terms with it.

PDF

___

Agamben, Giorgio (2010). Tanık ve Arşiv: Auschwitz'den Artakalanlar, çev. Ali İhsan Başgül, Ankara: Dipnot Yayınları.
Anderson, Steve (2001). "History, TV and Popular Memory", Edgerton, G. R. ve P. C. Rollins (der.). Television Histories: Shaping Collective Memory in the Media Age, USA: University Pres of Kentucky içinde, s.19-36.
Baker, Ulus (2010). Kanaatlerden İmajlara: Duygular Sosyolojisine Doğru, İstanbul: Birikim Yayınları.
Barthes, Roland (2000). Camera Lucida: Fotoğraf Üzerine Düşünceler (3. Baskı), çev. Reha Akçakaya İstanbul: Altıkırkbeş Yayınları.
Doane, Mary A. (2001). "Information, Crises, Catastrophy" Landy, M. (der.) The Historical Film: History and Memory in Media, New Brunswick: Rutgers UP içinde, s.269-285.
Doğruöz, Hakan Ş. (2007). "Sinemada 12 Eylül: Bellek Yitimine Direnmek ve Temsil Stratejileri", Birikim. S.222, Ekim, s.68-80.
Düzel, Neşe (2003). "Üç Yılını Cehennemde Geçirdi", http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType= RadikalHaberDetay&ArticleID=673856, (Erişim tarihi: 11.07.2010).
Edgerton, Gary R. (2001). "Introduction", Television Histories: Shaping Collective Memory in the Media Age, Edgerton, Gary R. ve Peter C. Rollins (der.). USA: University Pres of Kentucky içinde, s.1-18.
Esen, Şükran (2000). 80'ler Türkiyesi'nde Sinema (2.Baskı), İstanbul: Beta Yayınları.
Göle, Münir (2007). "Doğru Olmadığını Biliyorum Ama Öyle Hatırlıyorum" Cogito, S.50, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, s.23-30.
Heath, Stephen (1990). "Representing Television" Logics of Television, Mellencamp, P. (der.). Bloomington: Indiana University Press içinde, s.267-302.
Holdsworth, Amy (2008). Cinema Journal, CA1, S.3, Spring, s.137-144.
Hron, Madelaine (2008). "Torture Goes Pop!" Peace Review: A Journal of Social Justice, 20, s.22-30, DOI: 10.1080/10402650701873684, (Erişim tarihi: 10.08.2010).
Huyssen, Andreas (1999). Alacakaranlık Anıları: Bellek Yitimi Kültüründe Zamanı Belirlemek, çev. Kemal Atakay, İstanbul. Metis.
Huyssen, Andreas (2003). Presents Pasts: Urban Palimpsests and the Politics of Memory, Stanford University Press.
İnsan Hakları Derneği Diyarbakır Şubesi (1991). Kamber Ateş Nasılsın? Hapishanelerden Öyküler, İstanbul: Belge Yayınları.
Longford, Barry (1999). "You Cannot Look at This: Thresholds of Unrepresentability in Holocaust Film", The Journal of Holocaust Education, C. 8, S. 3, Winter, s.23-40.
Maktav, Hilmi (2000). "Türk Sinemasında 12 Eylül", Birikim, S.138, Ekim. s.79-84.
Nalçaoğlu, Halil (2009). "'Arşivselliğin' Kapanışı: Toplumsal Hafıza ve Arşiv Olarak İnternet", Osmanlı Bankası Arşiv ve Araştırma Merkezi, http://www.obarsiv.com/pdf/halil_nalcaoglu.pdf. (Erişim tarihi: 20.07. 2010).
Nora, Pierre (2006). Hafıza Mekânları, çev. Mehmet Emin Özcan, Ankara: Dost.
Özcan, Nazan, "Hikaye Anlatmayı Seven Adam", http://www.radikal.com.tr/ek_haber. php?P.k=r2&haberno=529L (Erişim tarihi: 17.8.2010).
Özgüç, Agah (2005). Türlerle Türk Sineması, İstanbul: Dünya Kitapları.
Özkök, Ertuğrul, "Biz ne sesi ile uyanmıştık", http://hurarsiv.hurrivet.com.tr/goster/haber. e^r.?id=351673&vazarid=10. (Erişim tarihi: 05.08.2010).
Robben, Antonius C. G. M. (2005). "How Traumatized Societes Remember: The Aftermath of Argentina's Dirty War", Cultural Critique. S.59, Winter, s. 120-164.
Sancar, Mithat (2007). "Geçmişle Yüzleşme: Bir Adalet ve Özgürleşme Sorunu", Geçmişin Yükünden Toplumsal Barış ve Demokrasiye Uluslararası Geçmişle Hesaplaşma Konferansı (24-25 Şubat), İstanbul Bilgi Üniversitesi Dolapdere Kampüsü, http://old.boell-tr.org/images/cust_files/080311151508. jjdf (Erişim tarihi: 12.07.2010).
Sancar, Mithat (2008). Geçmişle Hesaplaşma: Unutma Kültüründen Hatırlama Kültürüne, İstanbul: İletişim.