Yunus ÖZTÜRK, Hüseyin Çağan KILINÇ, Halil İbrahim ABAMA

KİLİS'TE KONUTSAL SU TÜKETİMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Yerleşim birimlerinin içme, kullanma ve endüstri suyu ihtiyaçlarının doğru saptanması için, yerleşim biriminin nüfusu, sosyo-ekonomik yapısı ve proje hedef yılında bunların ne şekil alacağı doğru tahmin edilmelidir. Su ihtiyaçları, proje sahasına götürülecek hizmeti boyutlandıracak temel unsurların başında gelmektedir. Gelecekteki su tüketimi projeksiyonları için, mevcut su tüketimini doğru tespit etmek amacıyla detaylı bir araştırma yapılmalıdır. Bu durumda, su tüketimini etkilediği kabul edilen faktörler ile yerleşim birimindeki özel şartlar arasındaki korelasyonlar göz önüne alınarak gelecekteki su tüketim değerleri tahmin edilmelidir. Bu araştırmada, Kilis’te konutsal su tüketimini etkileyen faktörler incelenmiştir. Bu amaçla İl’de 228 abone ile yüz yüze görüşülerek mülakat (anket) çalışması yapılmıştır. Anket çalışması İl’in sosyo-ekonomik yapısına göre belirlenen abonelere uygulanmış olup, elde edilen sonuçlar Stepwise Yöntemi ve Regresyon Analizinde, kişi başına günlük su tüketimi bağımlı değişken ve su tüketimini etkileyen faktörler bağımsız değişken kabul edilerek, su tüketim sonuçları bulunmuştur. Bu sonuçlardan, İl’in gelecekteki su ihtiyacının tahmininde kullanılabilecek y=ax2+bx+c regresyon denklemleri elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Kilis, Su Getirme, Su Temini, Su Tüketimi, Evsel Su Tüketimi

FACTORS AFFECTING HOUSING WATER CONSUMPTION IN KILIS

In order to accurately determine the drinking, utility and industrial water needs of the settlements, the population, socio-economic structure of the settlement and what shape these will take in the project target year should be accurately estimated. Water needs are one of the main factors that will determine the service to be delivered to the project site. For future water consumption projections, a detailed study should be conducted to accurately determine current water consumption. In this case, future water consumption values should be estimated by taking into account the correlations between the factors considered to affect water consumption and the special conditions in the settlement. In this study, the factors effecting current water consumption in Kilis province were examined. For this purpose, a face-to-face interview (survey) study was conducted with 228 subscribers in the province. The survey study was applied to the subscribers determined according to the socio-economic structure of the province, and the results obtained were determined by the Stepwise Method and Regression Analysis, by considering the daily water consumption per capita as the dependent variable and the factors affecting the water consumption as the independent variable, and the water consumption results were found. From these results, y=ax2+bx+c regression equations were obtained, which can be used in the estimation of the city's future water need.

Keywords:

Kilis, Water Supply, Water Need, Water Consumption, Domestic Water Consumption,

PDF

___

Adler, I. 2011. Domestic water demand management: implications for Mexico City. International Journal of Urban Sustainable Development 3 (1), 93–105.
Ağaç, S., Çivitçi, Ş. ve Dengin, S., 2015. Öğrenci Yurtlarında Giysi Bakım ve Muhafaza Durumunun Belirlenmesi ve Yaşanılan Sorunlar. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3 (3), 189-197. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/jesd/issue/20874/224020
Akdağ, R., 2015. Kentsel Su Sunumunda Bir Yönetim Aracı Olarak Su Talep Tahmini. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Yıl: Temmuz-2015, Cilt-Sayı: 8(3) ss: 69-81 ISSN: 2148-5801 e-ISSN 1308-4216
Aküzüm, T., Çakmak, B. ve Gökalp, Z., 2010. Türkiye’de Su Kaynakları Yönetiminin Değerlendirilmesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, (1 , 67-74 ). Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/tabad/issue/34782/385073
Arıkan, R., 2018. Anket Yöntemi Üzerinde Bir Değerlendirme. Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (1), 97-159. Retrieved from: https://dergipark.org.tr/tr/pub/husbd/issue/39647/452737
Athuraliya, A., Roberts, P. & Brown, A. 2012. Residential Water Use Study. Yarra Valley Water, Mitcham, Australia.
Browne, A. L., Pullinger, M., Medd, W. & Anderson, B., 2014. Patterns of practice: a reﬂection on the development of quantitative/mixed methodologies capturing everyday life related to water consumption in the UK. International Journal of Social Research Methodology 17 (1), 27–43.
CESCR, 2003. United Nations Committee on Economic, Social and Cultural. Right General Comment No. 15: The Right to Water (Arts. 11 and 12 of the Covenant), E/C.12/2002/11.
Chakravartty A. 2015. Down to earth. July 04. [accessed 2020 Jun]. https://www.downtoearth.org.in/; https://www.down to earth. org.in/news/delhis-water-supply-skewed-and-mismanaged– 38489
Crouch, M.L., Jacobs, H.E., and Speight, V.L., 2021. Deﬁning domestic water consumption based on personal water use activitie. AQUA Water Infrastructure, Ecosystems and Society Vol 70 No 7, 1002 doi: 10.2166/aqua.2021.056
ÇED, 2011. Çevre Durum Raporu. Kilis Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Kilis.
Demir Y., 1993. Türkiye ve Susuzluğa Doğru Yolculuk. Dünya Su Günü Konferansı, OMÜ, Ziraat Fakültesi, 22 Mart 1993, Samsun.
DSİ, 2013. Kilis İli Yeraltı Suyu Potansiyeli Araştırma Raporu. DSİ 20. Bölge Müdürlüğü, Kahramanmaraş.
Dünya Bülteni, 2006. http://www.dunyabulteni.net/haber_detay.php?haber_id=2127
EEA, 2018. Water use in Europe. Quantity and quality face big challenges, European Environment Agency, Erişim tarihi 2023, erişim adresi: https://www.eea.europa.eu/signals/signals-2018-content-list/articles/water-use-n-europe-2014
Gentle, J. E., 2003. Random Number Generetion and Monte Carlo Methods. Second Edition, USA.
Gokalp I., Ozinal Y., Uz V. E., 2018. Atık Bitkisel Yemeklik Yağların Saf Bitüm Özelliklerine Etkisinin Araştırılması. Journal of Engineering Sciences and Design, 6(4), 570 – 578.
Green C. 2003. Handbook of water economics, principles & practice. Chichester (UK): John Wiley & Sons.
Hay, E. R., Riemann, K., Van, Zyl, G. & Thompson, I., 2012. Ensuring water supply for all towns and villages in the Eastern Cape and Western Cape Provinces of South Africa. Water SA 38 (3), 437–444.
Heinrich, M. 2009. Auckland water use study – monitoring of water end uses. In: Proceedings of SB10 Conference, New Zealand. Available from: https://www.irbnet.de/daten/iconda/CIB18045.pdf (accessed 5 May 2021).
İKA, 2014. Kilis Yatırım Fırsatları Raporu. İpekyolu Kalkınma Ajansı, Kilis Yatırım Destek Ofisi, Gaziantep.
İLBANK, 2011. Kilis İli İçme Suyu Projesi Hidrolojik Raporu. İller Bankası Genel Müdürlüğü, Ankara.
İLBANK, 2013. İçme Suyu Tesisleri Etüt, Fizibilite ve Projelerinin Hazırlanmasına Ait Teknik Şartname. İller Bankası Genel Müdürlüğü, Sayfa: 8, Çizelge 4.5, Ankara.
İscil, N.,1977. Örnekleme Yöntemleri. Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi, Yayın No: 13, Ankara.
Karamouz, M., Szidarovszky, F. and Zahraie, B., 2003. Water Resources System Anallysis, Lewis Publishers, A CRC Press Company Boca Raton London, New York Washington, D.C., USA.
Kılıç, S., 2012. Örnek büyüklüğü, Güç Kavramları ve Örnek Büyüklüğü Hesaplaması. Journal of Mood Disorder, 2 (3), 140-2. DOI: 10.5455/jmood.20120921043306
Mayer, P. W., DeOreo, W. B., Opitz, E. M., Kiefer, J. C., Davis, W. Y., Dziegieliewski, B. & Nelson, J. O. 1999. Residential End Uses of Water. American Water Works Association Research Foundation and American Water Works Association, Denver, CO, USA.
Montgomery, D. C., Peck, E. A. and Vining, G. G. 2001. Introduction to Linear Regression Analysis. 3rd Edition, New York, New York: John Wiley & Sons.
ODTÜ, 1976. Bursa Su Temini Projesi Ana Plan ve Fizibilite Raporu Cilt: 1. ODTÜ Su Kaynakları Lab., DSİ Gn. Md.’ğü, Ankara.
Orhon, Ö., 2007. Demografik Yapıda Görülen Değişimlerin Çalışma Hayatına Etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Tez Danışmanı: Prof. Dr. Sedat Murat, T.C. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Öztürk Y. ve Orhan H., 2000. Kahramanmaraş İlinde Konutsal Su Tüketimine Etki Eden Faktörler. KSÜ Fen ve Müh. Dergisi, Cilt:2, Sayı:1, s:138-148, Kahramanmaraş.
Öztürk, M., 2017. Evlerde ve İşyerlerinde %35 Daha Az Su Kullanma Kılavuzu. Çevre Şehir Kütüphanesi. Erişim tarihi 2023, erişim adresi: https://docplayer.biz.tr/51352718-Evlerde-ve-isyerlerinde-35-daha-az-su-kullanma-klavuzu.html
Rathnayaka, K., Maheepala, S., Nawarathna, B., George, B., Malano, H. & Arora, M. 2014. Factors affecting the variability of household water use in Melbourne, Australia. Resources, Conservation and Recycling 92, 85–94.
Schleich, J. ve Hillenbrand, T. 2009. Determinants of residential water demand in Germany. Ecological Economics 68, 1756–1769.
Tamason, C. C., Bessias, S., Villada, A., Tulsiani, S. M., Ensink, J. H. J., Gurley, E. S., and Jensen, P. K. M., 2016. Measuring domestic water use: a systematic review of methodologies that measure unmetered water use in low-income settings. Tropical Medicine and International Health, DOİ:10.1111/tmi.12769, volume 21 no 11 pp 1389–1402.
TSO, 2013. Kilis İli Endüstri Sektörü İzleme Kayıtları. Kilis Ticaret ve Sanayi Odası, Kilis.
TÜİK, 2015. Belediye Su İstatistikleri 2014. Türkiye İstatistik Kurumu, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Belediye-Su-Istatistikleri-2014-18779
Ünver, Ö. ve Gamgam, H., 1986. Uygulamalı İstatistik Yöntemler. Baskı: Siyasal Kitabevi, Ankara.
WHO, 2003. World Health Organization Office of the High Commissioner for Human Rights (OHCHR), Centre on Housing Rights and Evictions (COHRE), Water Aid, Centre on Economic, Social and Cultural Rights. The Right to Water. http://www2.ohchr.org/english/issues/water/docs/Right_to_Water.pdf
WHO, 2010. United Nations, Office of the High Commissioner for Human Rights (OHCHR), United Nations Human Settlements Programme (UN-HABITAT), The Right to Water, Fact Sheet No. 35. World Health Organization (WHO). http://www.ohchr.org/Documents/Publications/FactSheet35en.pdf
Willis, R. M., Stewart, R. A., Panuwatwanich, K., Williams, P. R. & Hollingsworth, A. L., 2011. Quantifying the inﬂuence of environmental and water conservation attitudes on household end use water consumption. Journal of Environmental Management 92, 1996–2009.