Türkiye'de ve dünyada organize türev piyasaların gelişimi
Finansal piyasalardaki belirsizliklerin ve fiyat dalgalanmalarının artmasıyla birlikte risktenkorunma ihtiyacının artması, ayrıca spekülatörlerin yüksek kaldıraç etkisinden ve ortaya çıkan yenifırsatlardan faydalanmak istemesi türev piyasaların işlem hacmini çok yüksek düzeylere ulaştırmıştır.Bu çalışmanın amacı, hem global olarak organize türev piyasaların gelişimini, hem de Türkiyedekiorganize türev piyasaların global organize türev piyasalar içerisindeki yerini ve gelişiminiincelemektir.Türkiyede türev piyasaların gelişimine engel olan en önemli faktörler, yaşanan ekonomik vesiyasi istikrarsızlık ve yüksek enflasyon olmuştur. VOBun kurulması, ulusal ve uluslararası düzeydeortaya çıkan risklerden korunma imkanı ve yeni yatırım fırsatları sunmuştur. VOB kısa bir geçmişesahip olmasına rağmen hızlı bir büyüme göstermiştir. VOBda işlem gören vadeli işlem sözleşmelerinin toplam işlem miktarından aldıkları pay dikkate alınarak bir değerlendirme yapıldığında, Türkiyede faiz oranına kıyasla döviz kuru riskine karşı daha fazla risk algılamasının olduğu söylenebilir. VOB Türkiyede firmalar tarafından yeterince tanınmamakta ve vadeli işlem sözleşmelerinin riskten korunmak amacıyla nasıl kullanılacağı yeterince bilinmemektedir. Opsiyon sözleşmelerinin işleme açılması ve lisanslı depoculuk faaliyetlerinin başlaması VOBun gelişimine olumlu katkıda bulunacaktır.
Development of organized derivatives markets in Turkey and in the world
As a result of increase in uncertainties and price fluctuations in the financial markets,increase in the need of hedging, and the speculators demand to benefit from high leverage effect andnew opportunities have raised trading volume of derivatives markets to very high levels. The aim ofthis study is to examine both the development of derivatives exchanges globally and the place and thedevelopment of derivatives exchanges in Turkey in organized derivatives exchange in the world. The most significant factors preventing the development of derivatives exchanges in Turkeyhave been economic and political instability, and high inflation. The foundation of TurkDEX hasenabled hedging opportunities for risks appearing nationally and internationally, and new investmentopportunities. Although TurkDEX does not have a long historical background, it has shown a rapidgrowth. When an assessment is made considering the share that each futures contract receives fromtrading volume, it can be said that there is a higher risk perception against foreign exchange risk incomparison to interest rates risks in Turkey. TurkDEX is not known enough by the firms in Turkey,and how futures contracts can be used in hedging is not known sufficiently. Starting trading of options and launching licensed warehousing activities will make positive contribution to the development of TurkDEX.
___
- Akgüç, Öztin (1998), Finansal Yönetim, 7. Baskı, Avcıol Basım-Yayın, İstanbul. Aşıkoğlu, Rıza - Kayahan, Cantürk (2008), Global Finansal Sistem Etkileşimiyle Türkiyenin Türev Piyasa Görünümü, Afyon Kocatepe Ünv. İİBF Dergisi, Cilt X, Sayı 2, s. 157-179.
- Aydın, Nurhan - Başar, Mehmet - Coşkun, Metin (2007), Finansal Yönetim, İkinci Baskı, Genç Copy Center, Eskişehir.
- Bağcı, Hamdi (2004), VOB Türev Ürünlerin Gelişimini Hızlandıracak, ActiveLine Ekonomi, Siyaset, İş Dünyası Dergisi, Sayı 55, Ekim, s. 1-7.
- Baklacı, Hasan F. (2007), Türkiyede Vadeli Döviz İşlemlerinin Spot Döviz Piyasa Volatilitesi Üzerine Etkileri", İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, Sayı 250, s. 53-68.
- Chambers, Nurgül (2009), Türev Piyasalar, Üçüncü Baskı, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
- Dikmen, Aytaç (2008), Türkiyede Vadeli İşlemler Piyasasının Gelişimi Perspektifinde Hisse Senedi Endeks Vadeli İşlem Sözleşmelerinin Gelişimi ve Spot Piyasa ile Etkileşimi, SPK Piyasa Gözetim ve Düzenleme Dairesi, Yeterlilik Etüdü, Ankara.
- Dönmez, Ç. Ali (Nisan 2010), Genel Müdürün Mesajı, Vobjektif Dergisi, Sayı 15, Nisan, s. 3.
- Dönmez, Ç. Ali (Temmuz 2010), Genel Müdürün Mesajı, Vobjektif Dergisi, Sayı 16, Temmuz, s. 3.
- Dönmez, Ç. Ali (Ekim 2010), Genel Müdürün Mesajı, Vobjektif Dergisi, Sayı 17, Ekim, s. 4.
- Ergincan, Yakup (1996), Endekse Dayalı Vadeli İşlem Sözleşmeleri, Portföy Yönetiminde Kullanımı ve Türkiyede Uygulanabilirliği, SPK Yayın No: 33, Ankara. Erol, Ümit (1999): Vadeli İşlem Piyasaları, İMKB Yayınları, İstanbul.
- FIA, (2010), 2009 Derivatives Exchange Volume Webinar, Presented by Will Acworth and Galen Burghardt, FIA, March 18.
- İMKB, (2003), İMKB Faaliyet Raporu, İMKB, İstanbul.
- Kayahan, Cantürk (2009), Finansal Türevler: Efsaneleri ve Algılanma Hataları, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Cilt 16, Sayı 1, s. 23-37.
- Nurcan, Belma (2005), Türev Piyasası İşlemlerinin Vergilendirilmesi ve Örnek Ülke Uygulamaları, TCMB Uzmanlık Yeterlilik Tezi, TCMB Muhasebe Genel Müdürlüğü, Ankara.
- Özalp, Pınar (2003), Türev Araç Piyasalarının Finansal Sistemin İşleyişi İçindeki Rolü: Türkiyede Bu Piyasalara İşlerlik Kazandırma Çalışmaları, TCMB Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Ankara.
- Özşahin, A. Kerem (1999), Vadeli İşlem Sözleşmesinin Hukuki Niteliği, SPK Yeterlilik Etüdü, Ankara.
- Satıcı, Oğuz (2011), Dosya: İhracatçıyı Kaçıran Şeytan Üçgeni, Vobjektif Dergisi, Sayı 15, Ocak, s. 30-34.
- Sayılgan, Güven (2002), Endeks Vadeli İşlem Sözleşmeleri, Takas Odası ve Teminatlar, İktisat-İşletme ve Finans Dergisi, Yıl 17, Sayı 201, s. 32-43.
- VOB, (Ocak 2009), Yatırımcı Rehberi, VOB Yayınları.
- Vobjektif, (Ocak 2010), VOBdan Haberler, Vobjektif Dergisi, Sayı 14, Ocak, s.6.
- Vobjektif, (Temmuz 2010), ABDli Tüm Yatırımcılar Artık VOBda İşlem Yapabilecek, Vobjektif Dergisi, Sayı 16, Temmuz, s.10.
- Vobjektif, (Ekim 2010), VOBdan Haberler, Vobjektif Dergisi, Sayı 17, Ekim, s.7.
- Yıldırım, A. Celalettin (2010), 2010 Yılı: Beklentiler ve VOB, Vobjektif Dergisi, Sayı 15, Nisan, s. 15-18.
- Yılmaz, M. Kemal (2007), Ekonomik Parametreler Çerçevesinde Döviz Vadeli İşlem Sözleşmelerinin Türkiyede Gelişimi ve Kur Riski Açısından Değerlendirilmesi, İktisat- İşletme ve Finans Dergisi, Yıl 22, Sayı 254, s. 61-72.
- Yılmaz, Mustafa K. - Kurun, Engin (2007), The Impact of Derivatives on Financial Stability in Turkish Economy Evidence from the İstanbul Stock Exchange and TurkDEX, International Research Journal of Finance and Economics, Issue 9, pp. 180-199.
- (http://www.fointelligence.com/VolumeSearch.aspx, 01.03.2011)
- (http://www.futuresindustry.org, 01.02.2011)
- (http://www.spk.gov.tr/mevzuat/mevzuat_index.html, 16.03.2010)
- (http://www.spk.gov.tr/mevzuat/mevzuat_index.html, 16.03.2010)
- http://www.vob.org.tr, 01.03.2011)
- ISSN: 2146-3042
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 2005
- Yayıncı: Muhasebe ve Finansman Öğretim Üyeleri Derneği (MUFAD)
Sayıdaki Diğer Makaleler
The forecasting of stock prices in ıse ınsurance ındex with artificial neural networks
Türkiye'de ve dünyada organize türev piyasaların gelişimi
Menkul kıymetleştirme şirketleri fannie mae ve freddiemac nasıl kurtarılabilir? 1
Konut finansmanı sistemi ve Türkiye'de Toki uygulamalarının analizi
Examination of self-selection bias and big $N^{1}$ audit fee premiums-evidence from norway2
Sistematik riskin belirleyicileri: İmkb'de sektörel karşılaştırma