AMİN MAALOUF’UN DOĞU’DAN UZAKTA ROMANINDA GÖÇ İMGELERİ: GİTMEK VE DÖNMEK İKİLEMİ

Her metnin kendi içinde bir dinamiği vardır ve karakterler metin içinde koşuşturur. Bu aynı zamanda metnin ritmini belirleyen bir şeydir. Doğu’dan Uzakta romanında bu ritim başkarakter Adam üzerinden sağlanmıştır. Adam, olay örgüsünün hem yaşayanı hem de ikinci anlatıcısı konumundadır. Romanda gitme/gelme, unutma/hatırlatma arasında gidip gelen göç deneyimi başkarakter Adam’ın tuttuğu iç hesaplaşmaların yoğun bir biçimde yaşandığı günlük aracılığıyla okuyucuya aktarılmıştır. Böylece gitme, kalma ve dönme arasında gidip gelen göç anlatısının kaydı tutulmuştur. Bu makalede de başkarakter Adam’ın günlüğünden yola çıkarak Âmin Maalof’un Doğu’dan Uzakta adlı romanında göç deneyimi tartışmaya alınmıştır.  Makalede göçle birlikte gelen imgeler ve eylemlilikler bütününe; insanın kendine dönüşüne, kaygılarına, kayıplarına, kazanımlarına, mekânlar arasındaki yolculuğuna odaklanılmıştır. Tanıklık, kaygı, yitim ve ölüm kavramlarından hareketle göç ve mekân arasındaki ilişki incelenmiştir. Baş mekân olarak ‘ev’ tartışmada merkezi bir konuma yerleştirilmiş,  buna bağlı olarak ‘ev’den kopuş/ ‘ev’e dönüş imgeleri mekânın kaybı ve yeniden üretimi aracılığıyla tartışılmıştır.
Anahtar Kelimeler:

Göç, kaygı, tanıklık, yitirmek

___

  • Alver, K. (2012). Edebiyat sosyolojisi. Ankara: Hece Yayınları.
  • Bachelard, G. (1996). Mekânın poetikası. Çev. A. Derman. İstanbul: Kesit Yayıncılık.
  • Bakhtin, M. (2001). Karnavaldan romana. Çev. C. Soydemir. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Butor, M. (1991). Roman üstüne denemeler. Çev. M. Rıfat. S. Rıfat. İstanbul: Düzlem Yayınları.
  • Direk, Z. (2005). Derrida’nın ardından: ölüm, kültür ve dil. Ankara: Toplum ve Bilim Dergisi. S.102- 115.
  • Elias, N. (2000). Zaman üzerine. çev.Veysel Atayman, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Goffman, E (2014). Damga: örselenmiş kimliğin idare edilişi üzerine notlar. Çev. Ş. Geniş. L. Ünsaldı, S.N. Ağırnaslı. Ankara: Heretik Yayınları.
  • Güçbilmez, B. (2006). Lorca’da zamanın temsili ve duende. Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölüm Dergisi. (9).
  • Harvey, D. (2013). Sosyal adalet ve şehir. Ç. M. Moralı. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Heidegger, M. (2001). Zaman ve varlık üzerine. Çev. Deniz Kanıt İstanbul: A Yayınevi.
  • Kolakowski, L. (1999). Modernliğin sonsuz duruşması. Çev. S. Ayaz. İstanbul: Pınar Yayınları.
  • Lefebvre, H. (2015). Mekânın üretimi. Çev. I. Ergüden. İstanbul: Sel Yayıncılık.
  • Maalouf, A. (2008). Ölümcül kimlikler. Çev. A. Bora. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Maalouf, A. (2016). Doğu’dan uzakta. Çev. A. Berktay. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Watt, I., & Barthes. R. (2002). Roman ve gerçek etkisi. Çev. M. Sert. İstanbul: Donkişot Yayınları.
  • White, P. (1995). Writing across worlds literature and migration. London: Routledge.