HÂBİL İLE KÂBİL KISSASI VE MİNYATÜR SANATINA YANSIMALARI

Hâbil ile Kâbil’in kıssası hakkındaki en doğru bilgileri, Kuran-ı Kerim’den ediniyoruz. Kuran’ın yanı sıra diğer tek tanrılı ilahi dinlerin kutsal kitaplarında da Hâbil ile Kâbil kıssası anlatılmaktadır. İlâhi kitaplarda aktarılan bilgiler, hikâyenin halk arasında bilinen ve anlatılan metnini oluşturmaktadır. Tüm bu bilgiler özünde aynı olmakla beraber,  detaylarda birbirinden farklılıklarda göstermektedir. Bu kıssanın edebi metinleri süsleyen konusu, görsel sanatlar açısından da merak uyandırıcı ve dikkat çekici olmuştur. Minyatür sanatındaki, dini konulu eserler incelendiğinde Hâbil ile Kâbil’in kıssasını anlatan pek çok örnek görmekteyiz. Hâbil ile Kâbil’in kıssasını anlatan minyatür örnekleri incelenerek bir karşılaştırma yapılmıştır. Bu örnekler farklı dönem ve üsluplarda yapılmış olmasına karşın, kompozisyon düzenleri ve kurgularının birbirleriyle büyük benzerlikler gösterdiği görülmektedir. Bu durumun sebepleri üzerinde duracak olursak, kompozisyonları çizen nakkaşların kıssayı yorumlarken, kutsal kitaplar ve rivayetlerden edindikleri bilgilerin odak noktalarını net bir biçimde, birbirleri ile çelişmeden vurguladıklarını söyleyebiliriz. Bir diger sebepse, kıssayı yorumlayan nakkaşların birbirlerinden etkilenerek aynı odak noktasını benzer bir kompozisyon düzeni ve kurgusu içinde çizmiş olmalarıdır. Hâbil ile Kâbil’in kökeni, kutsal kitaplar ve rivayetlerin anlatıları, Hâbil ile Kabil’in arasındaki mesele, çözüm yolları, Allah’a sundukları sungu, Kabil’in cinayeti, kargaların dersi gibi konular, literatürden araştırılarak aktarılmıştır. Bunun yanı sıra, kutsal kitaplarda kıssa hakkında verilen bilgilerin benzer ve farklı yönleri üzerinde durularak,  yapılan değerlendirmelerin aktarımı sağlanmıştır. 

TALE OF CAIN AND ABEL AND ITS REFLECTIONS ON ART OF MINIATURE

We learn the most accurate information on the tale of Cain and Abel from Quran. The holy scriptures of other monotheistic religions, besides Quran, also cite about the tale.   The information and content that holy scriptures render form the content of the tale known and told among public. The information and content told are essentially identical while there are minor differences in details. The theme and plot of this tale have always attracted visual arts. We come up a number of works that describe the tale of Cain and Abel when investigating the works with religious motives in the art of miniature. This study involves a comparative work exploring the works of miniature depicting the tale of Cain and Abel. It has been found that these works demonstrate significant resemblances in terms of their composition layouts and constructs though they were works of different ages and styles. This can stem from the fact that the miniaturists placed the focus on the same points of information that they derived from the Holy Scriptures and stories without any fail while interpreting the tale. Another reason behind the resemblances could be the fact that the miniaturists that interpreted the tale stayed under the influence of each other and put the focal point on the same composition layouts and constructs. The miniatures involved descriptions of the origins of Cain and Abel, the narrations of Holy Scriptures and stories, the dispute between Cain and Abel, the ways to settle the dispute, their gift to God, description of crow and the murder of Cain. The study also involves the similarities and differences of the information presented in the Holy Scriptures and stories as well as the wrap-up of all information.

___

  • ATEŞ, Süleyman (1995). Kur’ân-ı Kerim Tefsiri. İstanbul: Milliyet Gazetecilik. 2: 770-771. AND, Metin (2007). Minyatürlerle Osmanlı-İslam Mitologyası. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. ATUK,Cengiz (2009) “Âdem ve Havva’nın Kitabı: Eski Ahit Apokrifasında Âdem ve Havva’nın Hayatı”. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2006/2, c. V, sayı: 10. BAĞCI, Serpil ve diğerleri (2006). Osmanlı Resim Sanatı. İstanbul: Mas Matbacılık. DİKBIYIK,Çoşkun (2018). Günah Eyleminin Kökenine Dair Sosyolojik Bir Deneme Âdem Kıssası Örneği. Tekirdağ İlahiyat Dergisi,4 (2)506-538. GÜNSEL,Renda (1977).Türk ve İslam Eserleri Müzesindeki Zübdet-üt Tevarih’ in Minyatürleri:İstanbul Kültür Bakanlığı Yayınları Sanat Dergisi, 3(6) 58-67. ÖZTÜRK, Mustafa (2004). Kur’an, Kitab-ı Mukaddes ve Sümer Mitolojisinde Habil- Kabil Kıssası. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi,4(1),161-162. ŞOLA, Hanefi. ( 2015). “Muhammed Abduh’un Âdem Kıssasına Yaklaşımı”, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 15(1),203-228. YAZIR, M. Hamdi (1979). Hak Dini Kur’an Dili. İstanbul: Eser Neşriyat, Cilt:3 URL-1:Hâbil ve Kābil, Hz. Âdem ile Hz. Havvâ’nın ilk iki oğlu. Ömer Faruk Harman, https://islamansiklopedisi.org.tr/habil-ve-kabil ( Erişim:05:01:2020).