Kitab-ı Mukaddes Araştırmalarına Münferit Bir Yaklaşım: Kemal Salîbî Örneği

17. yüzyılla birlikte hemen her alanda kendini gösteren rasyonalistbakış açısından Kitab-ı Mukaddes de nasibini almış ve metin, özellikletarihselliği bakımından incelemelere tabi tutulmuştur. Söz konusu çalışmalarsürdürülürken metinde yer alan anlatıların geçtiği coğrafyanıntam olarak bilindiğine kesin gözüyle bakılmış ve yer isimlerinin tetkikihususunda ciddi araştırmalar içine girmek gerekli görülmemiştir. Çalışmamızınkonusu olan eserin yazarı Kemal Salîbî ise bu alanda cesur biradım atmış ve gelebilecek tepkileri göze alarak yazdığı çok tartışılan kitabındaKitab-ı Mukaddes coğrafyasının yeniden değerlendirilmesi gerektiğinisavunmuştur. İddiasını temellendirirken etimoloji ve topoğrafyanınverilerinden yararlanan Salîbî dikkatli bir Kitab-ı Mukaddes okumasıyapmış ve kendisine göre sorunlu olan noktalara temas etmiştir. Eser,alanında yer alan ön kabulleri ters yüz etmiş olması ve Kitab-ı Mukaddesile ilgili çalışmaların bu gözle yeniden ele alınması ihtiyacını doğurmasıaçısından önemlidir. Bu bağlamda elinizdeki çalışmada başlıca amaç,Salîbî’nin tezini ana hatlarıyla ortaya koymak ve iddianın geçerliliğinifarklı kaynaklardan elde edilecek bilgiler ışığında tartışmaktır.

___

  • Abu Husayn, Abdul Rahim. “Kamal Salibi: The Man and the Historian, 1929-2011.” One Hundred and Fifty. ed. Nadia Maria El-Cheikh, Lina Choueiri, Bilal Orfali, 287-293, American University of Beirut, 2016.
  • Ali, Cevad. el-Mufassal fi Tarihi’l-Arab Kable’l-İslâm. Beyrut: Dârü’l-İlm li’l-Melayin, 1968.
  • Apak, Adem. Anahatlarıyla İslam Öncesi Arap Tarihi ve Kültürü. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2012.
  • Beeston, A. F. L. “The Bible Came From Arabia. By Kamal Salibi.” The Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland, 2 (1988): 389-393.
  • 92 Beloe, William. çev., The History. London: AJ Valpy, 1830.
  • Büyükcoşkun, Kudret. “Arabistan: Fizikî ve Beşerî Coğrafya.” TDV İslam Ansiklopedisi, Ankara: Türk Diyanet Vakfı, 1991.
  • Casir, Hamed. El-Mu’cem el-Coğrafi li’l-Bilad el-Arabiyye el-Suudiyye. Riyad: Dârü’l-Yemame, 1981.
  • Dallal, Ahmad. “Historian Kamal Salibi Dies.” Kaftoun, http://www.kaftoun.com/archived/432-historian-kamal-suleiman-salibi-dies (Erişim 18.03.2017).
  • Eph‘al, Israel. The Ancient Arabs: Nomads on the Border of the Fertile Crescent 9th-5th Centuries BC. Jeusalem: The Magnes Press, The Hebrew University, 1984.
  • el-Ğamedi, Abdulkerim Abdullah S. “The Influence of the Environment on Pre-Islamic Socio-Economic Organization in Southwestern Arabia.” Yayınlanmamış Doktora Tezi, Arizona State University, 1983.
  • Fisk, Robert. “Kamal Salibi: Scholar and Teacher Regarded as One of the Foremost Historians of the Middle East.” Independent, 6 Eylül 2011, http://www.independent.co.uk/news/obituaries/kamal-salibi- scholar-and-teacher-regarded-as-one-of-the-foremost-historians-of-the-middle-east-2350184. html (Erişim 20.03.2017).
  • Forster, Rev. Charles. The Historical Geography of Arabia. London: Duncan and Malcolm, ts.
  • Groom, Nigel. Frankincense and Myrrh: A Study of the Arabian Incense Trade. London and New York: Longman, 1981.