Stanisław Chlebowski, Sultan Abdülaziz’in Sarayında

Bu makale, Polonyalı ressam Stanisław Chlebowski ile Osmanlı padişahı Sultan Abdülaziz’in ortak çalışmalarını elealmaktadır. Chlebowski, İstanbul’a 1864 yılında gelmiştir. Sanatçı Doğu’da, tarihî tabloları için “yöresel özellikler” ve esinkaynakları arayışındaydı. Yüksek kazanç beklentisi ve Sadık Paşa’nın (Michał Czajkowski) aracılığıyla 1864’te sultanın sarayındaçalışmaya başladı. Padişahın ve ailesinin portrelerini yaptı. Türk ordusunu yücelten; saray hayatını, en çok da savaşsahnelerini tasvir eden resimler yaptı. Bu eserlerin sanatsal formlarını sultan kendisi oluşturdu. Sanatçıya kompozisyonçözümleri önerdi, tavsiyelerde bulundu. Söz konusu tabloların doğa çalışmalarına fırsat kalmadan, aceleyle yapıldıklarıbellidir. Chlebowski muhtemelen Versay’daki çoğu 19. yüzyılda yapılmış savaş temalı tablolardan esinlenmiştir. Fakatonun eserleri, dönemindeki savaş tablolarından oldukça farklıdır. Ödemelerde karşılaştığı sıkıntılar, sultanın eserlerinformlarına müdahalesi ve sağlık problemleri onu 1872 yılında saray ressamlığından istifa etmeye zorlamıştır. Saraydageçirdiği dönem, sanatçının sonrasında yaptığı eserlerin sanatsal biçimini etkilemiştir.

___

  • Stanisław Chlebowski’den Kamilla, Ksawera ve Helena Chlebowska’ya gönderilen, 28 Eylül 1875 tarihli bir mektup;26 Ekim 1875, BJ, Przyb. 241/04.