Тіл тарихын танытудағы тұрақты тіркестердің рөлі

Дүине суреті, өмірлік мағлұматтар – бәрі тіліміздегі сөздер мен сөз тіркестері, мақал-мәтелдер мен фразеологизмдер және аңыз-ертегі, халықтық жырлар арқылы ғасырдан ғасырға жетіп, жалғасып отырады. Әлемнің тілдегі көрінісі осылай сақталады. Сөздердің төркінін зерттеу арқылы қазақ халқының өткен өмірін, бай мұрасын, тұрмыс-салтын, мәдени-рухани өміріндегі өзгерістерін, басқа ел-жұртпен қарым-қатынасын көруге болады. Тіліміздегі тұрақты тіркестер – ұзақ дәуірдің жемісі. Олардың мағынасы көбінесе сол тілде сөйлейтін қауымға түсінікті. Алайда кейбір тұрақты тіркестер тізбегіндегі сөздер сан мың жылдарды артқа тастағаннан соң, бастапқы мағынасы ұмытылып көмескілене бастайды. Мақалада осы тұрақты тіркестер құрамындағы мағынасы көмескіленген сөздердің төркіні қарастырылады. 

___

  • Қайдаров Ә. Қазақ тілінің өзекті мәселелері. –Алматы, 1998 Уәлиев Н. Сөз мәдениеті. – Алматы, 1984. Нұрмағамбетов Ә. Бес жүз бес сөз. – Алматы: Рауан, 1994. Әуезов М. 19 т. 144 б. Айтматов Ш., Шаханов М. Ғасыр айрығындағы сырласу. – Алматы 1997. – 257 б. Сағындықұлы Б. Қазақ тілі лексикасы дамуының этимологиялық негіздері. –Алматы, 1994