Bu çalışma Hıdırellez geleneğinin Balıkesir'in Edremit ilçesine bağlı Mehmetalan köyündeki uygulamaları üzerinden kültür-çevre ilişkileri açısından değerlendirilmesini içermektedir. Tarihin çok eski dönemlerinden beri dünyanın belirli bölgelerinde yaşayan insanlar kışın zorlu günlerinin sona erip, yazın bereketli günlerinin yaşanacağı döneme geçişi önemli bulmuş ve bu olayın etrafını çeşitli kültürel pratiklerle bezemişlerdir. Bu mevsimsel geçişler özellikle de tarımcı toplulukların dikkatini çekmiş ve o günü yerel halk takvimlerine "belirli bir gün" olarak işaretlemişlerdir. Anadolu'da yaygın bir şekilde bilinen Hıdırellez de bu şekilde doğada meydana gelen değişimin, halk takvimine yansıtılması sonucu ortaya çıkmış ve her dönemin geçerli inanç sistemi içinde kendine yer edinerek günümüze taşınmıştır. Miladi takvime göre 6 Mayıs'a denk gelen ve halk takviminde kış döneminin bitişi, yaz döneminin başlangıcını gösteren Hıdırellez, bu açıdan "geleneksel çevre bilgisi" olarak değerlendirilmeyi hak etmektedir. Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlı geçen karasal ikilimin hüküm sürdüğü Anadolu coğrafyasında Hıdırellez, zorlu koşulların sona ermesi ve yeni döneme ilişkin umutların yeşermesi anlamına gelmektedir. Bu nedenle de çeşitli pratiklerle kutlanmaktadır. Anadolu'daki Hıdırellez kutlamalarının ortak yönünü; gelecek yılın sağlıklı, mutlu geçirilmesi yönündeki beklentiler ve bunlara ilişkin pratikler oluşturmaktadır. Doğayla bütünleşmenin yaşandığı Hıdırellez kutlamalarında karşımıza su, yeşil, ateş gibi doğa unsurları çıkmakta ve bunlar eski Türk inançlarından izler taşımaktadır. Balıkesir'in Edremit ilçesine bağlı Mehmetalan köyünde yaşayan Tahtacı Türkmenlerinde de Hıdırellez kutlanmakta ancak buradaki kutlamaların üç gün sürdüğü, ikinci ve üçüncü günde atalar kültüyle yakından ilişkisi olan mezarlık ve yatır ziyaretlerinin yapıldığı görülmektedir. Mehmetelan'daki Hıdırellez kutlamaları; bilgi, uygulamalar ve inanışlarıyla birlikte değerlendirildiğinde; insanın doğa ile bağını yeniden kurmaya dönük ipuçları içermektedir. Bunu ortaya çıkarmak amacıyla Hıdırellez geleneği, Balıkesir'in Edremit ilçesine bağlı Mehmetalan Köyü örneğinde ekolojik bakış açısıyla değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Çalışmanın konusunu oluşturan veriler 2014 yılının Hıdırellez zamanı Balıkesir ili Edremit ilçesi Mehmetalan köyünde yapılan alan çalışmasından elde edilmiştir. Bu çalışma ile günümüzün doğadan kopuk hayat tarzından kaynaklanan çevre sorunlarına çözüm üretmek ve insanın doğa ile bağını hatırlatmaya dönük farkındalığı arttırmak hedeflenmiştir.

This study includes the evaluation of the Hıdırellez tradition in terms of culture-environment relations over the practices of Mehmetalan village, Edremit district of the province of Balıkesir. People who live in specific regions of the world since ancient times assign special significance to the season in which winter and difficult days come to an end and summer and its promise of fertile days begin and establish various ceremonies in their faith systems to mark that transition. These seasonal transitions are particularly important for agricultural societies, who usually mark the day of transition as "a special day" on their local calendars. The widely followed tradition of Hıdırellez is also a reflection, in local Anatolian calendars, of this transformation in the nature. And it was placed in the current belief system of each period and transferred today. In folk calendars, Hıdırellez marks the end of winter and the beginning of summer, and is celebrated on May 6 according to the Gregorian calendar. In this respect it contains "traditional environmental knowledge". In the Anatolian geography where the summers are hot and arid, the winters are cold and snowy, Hıdırellez means the end of difficult conditions and the hope of new season. For this reason, it is celebrated with various practices. Hıdırellez celebrations in Anatolia are occasions for voicing hopes of good health and happiness in the new year, and festivities around that theme. These festivities, in which people integrate with nature, are surrounded by natural elements such as water, greenery and fire, and have traces of ancient Turkish beliefs. Tahtaci Turkmens of Mehmetalan Village, Edremit district of the province of Balıkesir, also celebrate Hıdırellez. However, their celebration lasts for three days and on days two and three, they visit tombs and graves, which is a practice closely related to the cult of ancestors. When the Hıdırellez celebrations in Mehmetelan are evaluated together with the knowledge, practices and beliefs they also offer clues, among other things, on the relationship Tahtaci Turkmens have with nature. In order the uncover it Hıdırellez tradition has been evaluated in terms of ecological point of view in the example of Mehmetalan willage. The data of this study was obtained from field work which is conducted in Mehmetalan village, Edremit district of the province of Balıkesir during the Hıdırellez time of 2014. With this study, it is aimed to provide solutions to the environmental problems arising from the life style of today and to increase the awareness of people of their relationship with nature.