Türkiye'de nüfus ve eğitim: uzun vadeli (2010-2050) nüfus projeksiyonları ve eğitim sistemine yansımaları

Türkiye'nin uzun vadeli (2010-2050) nüfus projeksiyonlarının eğitim sektörüne nasıl yansıyacağını ele alan bu çalışmanın amacı, nüfusbilim tarafından sağlanan verilerden, eğitim alanının daha etkili olarak nasıl yararlanabileceği konusunda eğitim yöneticilerine yol göstermek ve eğitim sektöründe veriye dayalı bir yönetim kültürünün oluşturulmasına katkı sağlamaktır. Çalışmanın hedef kitlesi; eğitim politikalarını oluşturanlar, eğitim planlamacıları ve okul müdüründen üst düzey yöneticilere kadar her düzeydeki eğitim yöneticileridir. Türkiye'de eğitimin son on yıllık dönemi incelendiğinde önemli gelişmeler yaşandığı gözlenmektedir. Örneğin; okul öncesi eğitimde %378'lik bir artış, ortaöğretim ve yükseköğretimde de %60'm üzerinde bir sayısal artış gerçekleşmiştir. Bu artışlara karşın, özellikle okul öncesi eğitim ve yükseköğretimdeki okullaşma oranları gelişmiş ülkelerin oldukça gerisinde bulunmaktadır. Son yıllardaki gelişme ve eğilimler ile ulusal ve uluslar arası politika belgelerinde yer alan hedefler dikkate alınarak yapılan uzun vadeli projeksiyonlar, okul çağı nüfusundaki azalmaların doğuracağı fırsatla, Türkiye'de okul öncesi eğitim, ortaöğretim ve yükseköğretim kademelerinde 2010-2023 döneminde önemli sayısal gelişmeler olacağını göstermektedir. Bu bağlamda, mevcut eğilimlerin devam edeceğine ilişkin varsayım çerçevesinde, 2010-2023 döneminde okul öncesi eğitimde okullaşma oranının %70'e, yükseköğretimde ise %60'a çıkması beklenmektedir.

Population and education in Turkey: long-term (2010-2050) population projections and repercussions on Turkish education system

The aim of this study examining the repercussions of long-term (2010-2050) population projections on Turkish education system is to guide the education administrators about how to benefit from the data in the education field more effectively provided through the demography and contribute to build up a data driven management culture in education sector. The target group of the study involves the education policymakers, educational planners and educational administrators in every level from school principals to executives. When the last decade of education in Turkey is examined, significant developments have been observed. For example, pre-school education has quadrupled and there has been growth over 60 percent in higher education. Despite the growths, the enrolment rates especially in pre-school and higher education are still far from the developed countries. The long-term projections, organized considering the goals in national and international policy documents and the developments and trends with the opportunity to be created via the decrease in school-age population, indicate that significant quantitative developments will occur in pre-school, secondary school and higher education levels in the period of 2010-2023. In this regard, within the frame of assumption concerning the continuation of existing trends, the rise of enrolment rates to %70 in pre-school education and to %60 in higher education are expected.

PDF

___

Becker, G. S. (2002). The Age of Human Capital. (Ed. E. P. Lazear). Education in the Twenty-First Century. Palo Alto: Hoover Institution Press, ss.3-8. http:/ /economics.dlut.edu.cn/uploadfiles/2(X)81106200614853-,pdf (12.11.2009 tarihinde indirilmiştir).
Châu, T.N. (2003). Demographic aspects of educational planning. Second edition. UNESCO IIEP, Paris.
Council of the European Union. (2009). "Council conclusions of 12 May 200,9 on a strategic framework for European cooperation in education and training CET 2020')",Official Journal of the EU (2009 /C119/02).http://eurlex.eu/LexUriServ/LexUrserv.do?uri=OI:C:2009:119:0002:0010:EN:PDF(13.11.2009 tarihinde indirilmiştir).
DPT (2000). Uzun Vadeli Strateji ve Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı 2001-2005. DPT yayınları, Ankara.
DPT (2006). Dokuzuncu Kalkınma Planı 2007-2013. DPT yayınlaRI, Ankara.
Ekinci, C. E. (2009)."Türkiye'de Yükseköğretimde Öğrenci Harcama ve Maliyetleri", Eğitim ve Bilim, Cilt: 34, Sayı: 154, ss. 119-133.
Gradstein, M. ve Kaganovich, M. (2004). "Aging population and education finance", Journal of Public Economics, Sayı: 88, ss. 2469-2485.
Hanushek, E. A. ve Kimko, D. D. (2000). "Schooling, Labor Force Quality and the Growth of Nations", American Economic Review, Cilt: 90, Sayı: 5, ss.l 184-1208.
Hanushek, E. A. ve Woessmann, L. (2.007). Education, Quality and Economic Growth. The World Bank, Washington, DC.
Hoşgör, Ş. ve Tansel, A. (2010). 2050'ye Doğru Nüfusbilim ve Yönetim: İşgücü, Eğitim, Sağlık ve Sosyal Güvenlik Sistemine Yansımalar. Ayrıca, CD eki. TÜSİ/vD ve UNFPA ortak projesi, İstanbul.
Karakütük, K, (1998). "Nüfus ve Eğitim", Demokratik Eğitim Kurultayı Bildiri Kitabı. Eğitim-Sen, 2-6 Şubat, ss.604-644.
Kavak, Y. ve Ergen, H. (2007). "Türkiye'de İlköğretime Katılım ve Okula Gidemeyen Çocuklar. (Güncellenmiş versiyon)", Milli Eğitim, Sayı: 173, ss. 8-26.
Kavak, Y„ Ergen, H. ve Gökçe, F. (2.007). "Türkiye'de İlköğretim: Durum Analizi", Türkiye'de Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Sistemi: Temel Sorunlar ve Çözüm Önerileri. (Ed. S. Özdemir, H. Bacanlı ve M. Sözer). Türk Eğitim Derneği, Nisan, Ankara.
McMahon, W. W. (2002). Education and Development: Measuring the Social Benefits. Oxford University Press. New York.
MEB (2009a). Milli Eğitim Bakanlığı Stratejik Planı 2010-2014. Ankara.
MEB (2009b). Milli Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2008-2009. Ankara.
MEB (Farklı Yıllar). Milli Eğitim Sayısal Bilgiler (1999-2004 yılları). Ankara.
OECD (2006). Education at a Glance 2006: OECD Indicators. Paris.
OECD (2008). Trends Shaping Education. OECD-CERÎ (Center for Educational Research and Innovation). Paris.
OECD (2009). Education at a Glance 2009: OECD Indicators. Paris.
ÖSYM (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi). (Farklı yıllar). Yükseköğretim İstatistikleri. Ankara.
ÖSYM (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi) (2001). Yükseköğretime Girişte Okul Türü ve Öğrenim Durumuna Göre Başvuran-Yerleşen Aday Sayıları. ÖSYM Yayınları, 2001-9. Ankara.
ÖSYM (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi). (2009). 2008-2009 öğretim Yılı Yükseköğretim İstatistikleri. Ankara.
ÖSYM (öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi). (2010). ÖSYS Okul Türü ve öğrenim Durumuna Göre Başvuran ve Yükseköğretim Programlarına Yerleşen Aday Sayılan (Sınavsız Geçiş Dahil), http://osvm.gov.tr (18.02.2010 tarihinde indirilmiştir).
Psacharopoulos, G. (2006). "The Value of Investment in Education: Theory, Evidence, and Policy", Journal of Education Finance, 32:2, Fall, ss. 113-136.
Psacharopoulos, G. and Patrinos, H. A. (2004). "Returns to Investment in Education: A Further Update", Education Economics, 12 (2), ss. 111-134.
TÜBİTAK (Türkiye-Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu) (2005). Vizyon 2023: Teknoloji Öngörü Projesi- Eğitim ve İnsan Kaynakları Sonuç Raporu ve Strateji Belgesi. Ankara.
TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu). (2006). Yıl Ortası Nüfus Projeksiyonları 1990-2010. http; // WWW,sgb.meb,gpy.tr (14.06.2006 tarihinde indirilmiştir).
TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu). (2008). 2008 ADNKS (Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi).
UN (2004). World Population Monitoring 2003: Population, education and development. Economic and Social Affairs.
UNDP (2010). Human Development Report 2010. New York.
UNESCO (2000). The Dakar Framework for Action. Education for All: Meeting Our Collective Commitments. World Education Forum, 26-28 April 2000, Dakar.Senegal.http: / / www.unescobkk.org / fileadmin/user upload / efa/DakarFrame workEnglish.pdf (28.10.2009 tarihinde indirilmiştir).
UNESCO (2009). EFA (Education for all) Global Monitoring Report 2009. Oxford University Press.
UNESCO-UIS (UNESCO Institute for Statistics) / OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development) (2005). Education Trend in Perspective-Analysis of the World Education Indicators. World Education Indicators Programme.
Vincent-Lancrin, S. (2008). "What is the Impact of Demography on Higher Education Systems? A Forward-looking Approach for OECD Countries", Higher Education to 2030: Volume 1-Demography. OECD - CERI (Center for Educational Research and Innovation), ss.41-104.
YÖK (Yükseköğretim Kurulu). (2007). Türkiye'nin Yükseköğretim Stratejisi. Ankara: Şubat.
YÖK (Yükseköğretim Kurulu). Yayımlanmamış Bütçe Verileri.
YPK (Yüksek Planlama Kurulu) (2009). Hayat Boyu Öğrenme Strateji Belgesi ve Türkiye Hayat Boyu Öğrenme Stratejisi Eylem Planı. 5 Haziran 2009 tarih ve 2009/21 Sayılı Karar.http: / /mesbil.meb.gov.tr/genel /havat%20boyu%20%C3%B6%C4%9Frenme%20dokuman.pdf (12.08.2009 tarihinde indirilmiştir).