Hüseyin ÜNLÜ, Turgut KAPLAN, Mutlu ÖNER, Alpaslan İNCE

Okullarda Sportif Aktivitelerde Ortaya Çıkan Ani Ölümler

Bu çalışma; Türkiye’de okullarda sportif aktivitelerde ortaya çıkan ani ölümlerin retrospektif olarak incelenmesini amaçlayan ilk çalışmadır. Bu çalışma ile öğrencilerde sportif aktivitelerde ortaya çıkan ani ölümlerin yaşa, cinsiyete, branşa, zamana ve ölüm nedenine göre belirlenmesi ile bu tür ölümlerin önlenmesine ilişkin tedbirlerin tartışılması amaçlandı. Bu amaçla 1991-2005 yılları arasında ortaya çıkan 15 ani ölüm vakası tespit edildi. Bu vakalardan 10’u (% 66.7) ilköğretim, 5’i (% 33.3) ise lise öğrencisi olup 13’ü erkek 2’si kız öğrencidir. Erkeklerin kızlara oranı 1/7.5, ani ölen öğrencilerin yaş ortalaması 15.0’dır. Okullarda sportif aktivitelerde ortaya çıkan ani ölümlerin 6’sı beden eğitimi dersinde, 4’ü teneffüste top oynarken, 2’si Ders dışı eğitim faaliyetinde (egzersizde), 1’i Okullar ve sınışar arası yarışmada, 1’i ise 19 Mayıs provalarında ortaya çıktığı bulundu. Bu vakalardan 9’u futbol oynarken, 4’ü basketbol oynarken, 1’i halkoyunları yarışmasında ve 1’i de bayram provalarında ortaya çıkmı ştır. Okullarda sportif aktivitelerde ortaya çıkan ani ölümlerin 2004 ve 2005 yıllarında artış gösterdiği belirlendi. Gerçekleşen ani ölümlerin 12’si (% 80) kardiyovasküler 3’ü (% 20) ise travmatik nedenlidir. Ani ölümlerin % 33.3 otopsi yapılırken % 66.7’sine otopsi yapılmamıştır. Öğrencilerdeki ani ölümlerin nedenlerini; % 80‘i Kalp Krizi, % 13.3‘ü Beyin Kanaması ve % 6.7‘si Kalp Yetmezliğ i oluşturmaktadır. Okullarda sportif aktivitelerde ortaya çıkan ani ölümlerin önlenmesinde öğrenci sağlık muayenelerinin yapılması, spor sakatlıkları ve ilk yardım konusunda uygulamalı eğitim verilmesi ve otopsi yapılması oldukça önemlidir.

Sudden Deaths that Occures During the Sportive Acrivities at Schools

This is the first study which aims to investigate to sudden deaths in sportive activities at schools in Turkey retrospectively. The aim here is to dedicate the sudden deaths according to age, sex, branch, time and cause and take caution for these. Fifteen sudden deaths cases between 1991-2005 are examined with this target. These cases are 10 % (% 66.7) primary school students, 5 % (% 32.3) high school students. Moreover 13 boys and 2 girls. The rate of the boys to the girls are 1/7.5 and age rate of sudden deaths are 15.0. The sudden deaths in schools took place 6 % in Physical Educations, 4 % at the break while they were playing with ball, 2 % in the exercises out of lessons, % 1 in competitions between schools or classes and 1 % in the rehearsals in 19 th May exercises. 9 of the cases happened while they were playing football, 4 while playing basketball, 1 in a competition of folklore, and 1 in the rehearsal of exercises. It’s declared that sudden deaths in sportive activities increased in 2004 and 2005. The cause in 12 case (80 %) is cardiovascular, 3 (20 %) is traumatic. Autopsy is hold in 33.3 % of the cases and autopsy is not hold in 66.7 % of the deaths. The causes in 80 % hearth attack, 13.3 % brain blood and 6.7 % inefficiency of heart. In order to prevent sudden deaths in sportive activities, students’ heart should be examined and information about diagnosis, sport emergency and first aid autopsy should be given to the students.

PDF

___

ACIKADA, Caner ve ERGEN, Ergen (1990). Spor ve Bilim, Tez Matbaacılık, 1990, Ankara.
AKGÜN, Necati (1985).“Sporda Ani Ölümler”, Spor Hekimliği Dergisi, 1985, 20(4), 131-143
BİLGE, Nalan (1989). Türkiye’de Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Yetiştirilmesi, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
BİLGE, Ahmet Kaya (2005).“Genç Sporcularda Ani Ölümler ve Kardiyovasküler Tarama Yöntemleri, Türkiye Gelişşimsel Elektrofizyoloji Dergisi, Şubat 2005, 1-7
BORAİTA, AP. and SERRATOSA, LF (1999).“Sudden Death”, Rev Esp Cardiol, 52, 1139-1145
COŞKUN, Meltem Yenal (2003) Ani Ölüm, Bilim ve Teknik, Ağustos 2003, 60-63
DİNÇ, Cengiz ve KAYSERİLİO⁄LU, Abidin (1996).“Sporla İlişkili Ölümler”, Spor ve Tıp, 1996, 5, 14-18
DUPUIS, JM., TABIB, A., REIX, P., DUPUIS, L., DAUDET, G., JOCTEUR-MONROZIER, D., MALICIER, D. and BELLON, G. (2005).”Sudden unexpected death of cardiac orgin in the 6 to 18 years population. Pathologic data. Role of sport? How can we prevent it?”, Arch Pediatr., 2005 12(8), 1204-8
FONTAINE, G., FONTALIRAN, F., FRANK, R., CHOMETTE, G., and GROSGOGEAT, Y. (1989).” Causes of Sudden Death in Athletes”, Arch Mal Coeur Vaiss, 1989, 2, 107-11
GÜÇLÜ, Mehmet (2001).“Avrupa, Amerika Birleşik Devletleri, Çin ve Türkiye’de Beden Eğitimi ve Sporun Gelişimi”, Milli Eğitim Dergisi, Bahar 2001, Sayı:150, 33-38
http://www.nvi.gov.tr, “Ölüm İstatistikleri”, 2004, 12 Aralık 2005.
ITO, S., and HARADRA, K. (2005).“Sudden Cardiac Death Of School-Age Children”, Nippon Rinsho, 2005, 63(7), 1261-71
KANBİR, Oğuz (2000). Sporda Sağlık Bilinci ve İlk Yardım, Ekin Kitapevi, Bursa.
KAŞIKCIOĞLU, Erdem ve AKHAN, Hülya (2003).“Sporcularda Kardiyak Değerlendirme”, Sendrom Dergisi, 2003, 11(4), 15-19
KAYABAŞI, Mevlüt (1997).” Beden Eğitimi ve Spor”, Eğitim ve Yaşam, Kış 1997, 35-37
KITADA, M., NAKAJIMA, S., UHEDA, K., YASUTAKE, K., NAKAGAWA, T., and MATSUMOTO, T. (1980).“Studies on Sudden Unexpected Death Among School Children and High School Students in Osaka Prefecture”, Jpn Cire J., 1980, 44(10), 859-62
KURTOĞLU, N., ve DİNDAR, İ. (2005).“Genç Sporcularda Ani Kalp Ölümleri”, Tam Saha Dergisi, şubat 2005, 35-37
MARON, BJ. (2003).”Sudden Death in Young Athletes”, NEMJ Medical Journals, 2003, 349 (11), 1064-1075
MARON, BJ., GOHMAN, ET., and AEPPLIE, D. (1998).”Prevalence of Sudden Cardiac Death During Competitive Sports Activities in Minnesota High School Athletes”, Journal of the American College of Cardiology, 1998, 32(7), 1881- 1884
MEB (1993) MEB 2. Eğitim Kurumlarında Beden Eğitimi ve Spor Sempozyumu, MEB Yayınları, 1993, Manisa
NEUSPIEL, DR. and KULLER, LH. (1987).”Sudden Nontraumatic Death in Adolescence. Deaht at School”, J Adolesc Heart Care, 1987, 8(2), 208-10
NIIMURA, I., and MAKI, T. (1989).”Sudden Cardiac Death in Childhood”, Jpn Cire J., 1989 53(12), 1571-80
OKUNI, M. and SUMITOMO, N., (1987).“Sudden Death of School Shildren in Japon”, Jpn Cire J., 1987, 51(12), 1397-9
ÖNER, Mutlu ve OĞUZ, Halis (2004).“Türkiye’de Sporda Ani Ölüm Olayları ve Nedenlerinin Araştırılması”, Spor ve Tıp Dergisi, Sayı:5, Cilt:13, 4-18
REISDORFF, EJ., and PRODINGER RJ. (1998).”Sudden Cadiac Death in Athletes, Emerg Med Clin North Am., 1998, 281-294
SÖNMEZ, Tolgahan ve SUNAY, Hakan (2003). “Ankara’daki Orta Öğretim Kurumlarında Uygulanan Beden Eğitimi ve Spor Dersinin Sorunlarına İlişkin Bir İnceleme”, Milli Eğitim Dergisi, Sayı:162, Bahar 2004, 270-274
TAKADA, K., NAGASHIMA, M., TAKADA, H., SUGITA, S. and HARRELL, JS. (1997).”Sudden Death in School Childrens Role of Physical Activities and Meteorological Conditions”, Pediatr Int., 1997, 41(2), 151-6
VAN CAMP, SP., BLOOR, CM., MOULLER, FO., CANTU, RC., and OLSON, HG. (1995).”Nontraumatic Sports Death in High School and College Athletes”, Med Sci Sports Exerc., 1995, 27(5), 641-7
YAYLACI, Filiz (1998).“İlköğretim Okulları Beden Eğitimi Dersi Öğretim Programlarının Değerlendirilmesi”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1998, 95-106
YILDIRAN, İbrahim ve YETİM Azmi (1996).“Ortaöğretimde Beden Eğitimi Dersinde ÖncelikliAmaçlar Üzerine Bir Çalışma”, GÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1996, 1(3),36-43