Ortaokul Öğrencilerinin Beden Eğitimi ve Spor Dersine Yönelik Değer Düzeylerinin İncelenmesi

Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine yönelik değer düzeylerinin incelenmesi amacı ile yapılan araştırmanın çalışma grubunu 2021-2022 Eğitim-Öğretim yılı Muğla ili Milas ilçesindeki ortaokullarda okuyan araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 238’i kadın ve 235’i de erkek olmak üzere toplam 473 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada genel tarama yöntemi kullanılmıştır. Kişisel bilgi formu ile “Adalet”, “Dostluk”, “Özdenetim”, “Sorumluluk” ve “Yardımseverlik” alt boyutlarından oluşan “Beden Eğitimi ve Spor Dersi Değerler Eğitimi Ölçeği (BESDDEÖ)” uygulanarak veriler toplanmıştır. Araştırma sonucunda ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine ilişkin en yüksek değer düzeyini “Adalet” (4,32±0.75), en düşük değer düzeyini ise “Dostluk” (3,88±0.78) boyutunda sergiledikleri bulunmuştur. Cinsiyet değişkenine göre “Adalet” (z=-1.990, p=.047<.05) ile “Özdenetim (z=-2.259, p=.024<.05) boyutlarında kadın öğrenciler lehine istatistiksel olarak anlamlı farklar elde edilmiştir (p<.05). Öğrencilerin sınıf değişkenine göre ise “Adalet (z=-.447, p=.665>.05), “Dostluk” (z=-1.167, p=.243>.05), “Özdenetim” (z=-528, p=.597>.05), “Sorumluluk” (z=-1.239, p=.215>.05), “Yardımseverlik” (z=-.080, p=.936>.05) boyutları ile BESDDEÖ toplam puanlarında (z=-.423, p=.673>.05) istatistiksel olarak anlamlı bir fark elde edilmemiştir (p>.05). Sonuç olarak çalışmaya katılan öğrencilerin BESDDEÖ’den aldıkları puanlara göre kadın öğrencilerin erkek öğrencilere göre daha yüksek düzeyde beden eğitimi ve spor dersine yönelik değerlere sahip oldukları, sınıf değişkeninin ise beden eğitimi ve spor dersi değer düzeyini etkilemediği ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler:

spor, beden eğitimi, değer eğitimi, öğrenci

Investigation of Secondary School Students' Value Levels for Physical Education and Sports Lesson

The study group of the research, which was conducted to examine the value levels of secondary school students for physical education and sports lessons, consists of a total of 473 students, 238 of whom were women and 235 of whom were men, who voluntarily agreed to participate in the research studying in secondary schools in Milas district of Muğla province in the 2021-2022 academic year. Data were collected by applying the "Physical Education and Sports Lesson Values Education Scale" (PESLVES), which consists of the sub-dimensions of "Justice", "Friendship", "Self-control", "Responsibility" and "Helpfulness" with the personal information form. As a result of the research, it was found that secondary school students exhibited the highest value level of physical education and sports lessons in the dimension of "Justice" (4.32±0.75) and the lowest value level in the dimension of "Friendship" (3.88±0.78). According to the gender variable, statistically significant differences were obtained in favor of female students in the dimensions of "Justice" (z=-1.990, p=.047<.05) and "Self-control (z=-2.259, p=.024<.05). According to the class variable of the students, “Justice (z=-.447, p=.665>.05), “Friendship” (z=-1.167, p=.243>.05), “Self-control” (z=- 528, p=.597>.05), “Responsibility” (z=-1.239, p=.215>.05), “Helpfulness” (z=-.080, p=.936>.05) There was no statistically significant difference between the dimensions and the total scores of PESLVES (z=-.423, p=.673>.05). As a result, it can be stated that female students have higher values for physical education and sports lessons than male students according to the scores of the students participating in the study in the PESLVES, and the class variable does not affect the value level of physical education and sports lessons.

Keywords:

sports, physical education, value education, student,

PDF

___

Balcıoğlu, İ. (2003). Sporun sosyolojisi ve psikolojisi (1. Baskı). Hayat Yayıncılık.
Beldağ, A., Özdemir, Ü., ve Nalçacı, A. (2016). İlköğretim yedinci sınıf sosyal bilgiler dersindeki değerlerin kazanılma düzeyinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(3), 1185-1199. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/265513
Çelik, O. B., Esentürk, O., ve İlhan, L. (2020). Sporcularla sedanter bireylerin olumlu düşünme becerileri üzerine bir karşılaştırma. Ulusal Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 50-58. https://doi.org/10.30769/usbd.726995
Doğan, İ. (2015). Beden eğitimi dersinin öğrenciye kazandırdığı değerlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Erdemli, A. (2021). Spor yapan insan (2. Basım). E Yayınları.
Gök, O. (2021). Antrenör davranışlarının sporcuların değer gelişimine etkisi. Gazi Kitabevi.
Göl-Güven, M. (2021). Çocuklukta sosyal ve duygusal öğrenme. Göl-Güven, M. (Edt.), Sdö tanımı, kavramsal çerçevesi ve modeller (s 27-140). Yeni İnsan Yayınevi.
Görgüt İ., ve Tutkun E. (2018). Views of physical education teachers on values education. Universal Journal of Educational Research, 6(2), 317-332. https://doi.org/10.13189/ujer.2018.060215
Güven, Ö. (1999). Türklerde spor kültürü (2. Basım). Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
Işıkgöz, M. E., Esentaş, M., ve Işıkgöz, M. (2018). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine yönelik değer düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi: Batman il örneği. International Journal of Social Sciences and Education Research, 4(4), 661-676. https://doi.org/10.24289/ijsser.464221
İşcan, C.D. (2007). İlköğretim düzeyin de değerler eğitimi programının etkililiği [Yayınlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Kangalgil M., Özgül F., Temel A., Kural T., ve Karagöz Y. (2021). Beden eğitimi ve spor dersi değerler eğitimi ölçeği (BESDDEÖ) geçerlik ve güvenirlik çalışması. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 15(1), 70-80.
Kapan, E. (2014). 7. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersindeki değerleri kazanma durumlarının incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Karasar, N. (2018). Bilimsel araştırma yöntemi (33 b.). Nobel.
Kirschenbaum, H. (1994). 100 ways to enhance values and morality in schools and youth settings. Allyn & Bacon.
Koh KT., Ong SW., ve Camiré M. (2016). Implementation of a values training program in physical education and sport: perspectives from teachers, coaches, students, and athletes. Physical Education and Sport Pedagogy, 21(3), 295-312. https://doi.org/10.1080/17408989.2014.990369
Milli Eğitim Bakanlığı, (2018a). Beden eğitimi ve spor eğitim programı ortaokul 5-6-7 ve 8. sınıflar). http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/2018120201950145-BEDEN%20EGITIMI%20VE%20SPOR%20OGRETIM%20PROGRAM%202018.pdf.
Milli Eğitim Bakanlığı, (2018b). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı ilkokul ve ortaokul 4,5,6 ve 7. sınıflar). http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/201812103847686-SOSYAL%20B%C4%B0LG%C4%B0LER%20%C3%96%C4%9ERET%C4%B0M%20PROGRAMI%20.pdf.
Milli Eğitim Bakanlığı, (2019). Beden eğitimi ve spor dersi ortaöğretim 9-10-11 ve 12. sınıflar öğretmen kılavuz kitabı. Milli Eğitim Bakanlığı.
Osmanoğlu, M. E. (2019). Ortaokul programının değerlerimizi kazandırma düzeyinin sınıf bazında karşılaştırmalı analizi: Ardahan ili örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kafkas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kars.
Pallant, J. (2017). SPSS kullanma kılavuzu spss ile adım adım veri analizi (2 b.) (S. Balcı, & B. Ahi, Çev.). Anı.
Rudd A. (2005). Which “character” should sport develop?. The Physical Educator, 62(4), 205-211.
Sarıçam, H., ve Özbey, A. (2018). Ortaokul öğrencilerinde demokrasi algısı, deontik adalet, toplumsal değerler algısı arasındaki ilişki. Ege Eğitim Dergisi, 19(1), 161-181. https://doi.org/10.12984/egeefd.349907
Suh, B. K., ve Traiger, J. (1999). Teaching values through elementary social studies and literature curricula. Education, 119(4), 723-723.
Şahin, M. (2018). Sporda etik değerler. Spor Yayınevi ve Kitabevi.
Tan, M., Yaşın, İ., Çolakoğlu, F. F., ve Şahin, M. (2020). The effect of sport on perceived social support and future attitudes. African Educational Research Journal, 8(4), 822-830. https://doi.org/10.30918/AERJ.84.20.151
Tan, M., ve Çolakoğlu, F. F. (2022). Okul sporları müsabakalarına katılan öğrencilerin sosyal duygusal öğrenmeleri ile temel demokratik değer düzeylerinin incelenmesi. Gazi Kitabevi.
Temel, A., ve Kangalgil, M. (2021). Oyun ve fiziki etkinlikler dersi öğretim programı kazanımlarının gerçekleşmesine ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 50(229), 445-462. https://dergipark.org.tr/en/pub/milliegitim/issue/60215/874865
Tezcan, M. (1974). Türklerle ilgili stereotipler (kalıp yargılar) ve Türk değerleri üzerine bir deneme. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
Tezcan, M. (2018). Değerler eğitimi sosyolojik yaklaşım. Anı Yayıncılık.
Ulusoy, K., ve Dilmaç, B. (2015). Değerler eğitimi. (3. Baskı). Pegem Akademi.
Winter, P. A., Newton, R. M., ve Kirkpatrick, R. L. (1998). The influence of work values on teacher selection decisions: the effects of principal values, teacher values, and principal-teacher value interactions. Teaching and Teacher Education, 14 (4), 385- 400.
Yaşın, I., Tan, M., Çolakoğlu, F. F., ve Şahin, M. (2020). Investigation of the problem solving and excellence levels of the secondary school students who do sports and does not. Asian Journal of Education and Training, 6(3), 499-504. https://doi.org/10.20448/journal.522.2020.63.499.504
Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
Yücekaya, M. A. (2017). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine ilişkin değerlerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İnönü Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
Zekioğlu, A., Gürsoy, S., Gürsoy, R., ve Çamlıyer, H. (2020). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutumları ile öğrenmeye karşı sorumluluk davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Humanistic Perspective, 2(1), 9-17. https://dergipark.org.tr/tr/pub/hp/issue/52419/67421