Fatmanur ÖZEN, Aysun KOÇYİĞİT AKDENİZ, Sevilay GÜNEŞ

Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Okulların Proje Kapasitelerinin Örnek İller Bağlamında Değerlendirilmesi

Projeler eğitim örgütlerinin öğretme ve öğrenme işlevleri ile oldukça uyumludur. Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okulların proje kapasitesinin değerlendirildiği bu araştırma bir durum çalışmasıdır. Araştırma Giresun, Ordu ve Sivas illerinden toplanan verilerle tamamlanmıştır. Bu kapsamda araştırmanın veri setinde ilgili illerin 2015-2022 yılları arasında tamamlanmış/süren proje istatistikleri, araştırma-geliştirme birimi (Ar-Ge) uzmanları ile proje yöneten okul yönetici ve öğretmenlerin projelere ilişkin görüşleri bulunmaktadır. Araştırmada il istatistiklerinden elde edilen veriler nitel ve nicel içerik analizi, yüz yüze görüşmelerden elde edilenler ise fenomenolojik kodlanarak analiz edilmiştir. Araştırma bulguları seçili illerde farklı tür ve düzeyde ki okullarda farklı maksatlarla (eğitim-öğretimi geliştirme, icat, hareketlilik, sosyal sorumluluk..) yapılmış/yapılan, farklı kurumlarca (Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu-TÜBİTAK, Ulusal Ajans, kalkınma ajansları..) desteklenen/desteklenmiş projelerin olduğunu göstermektedir. Araştırmanın sonuçları eğitim örgütlerinin proje kapasitesini olumlu ve olumsuz yönde etkileyen etmenlerin varlığına işaret etmektedir. Eğitim örgütlerinin proje kapasitesini olumlu etkileyen etmenler: güçlü yönler ve fırsatlar, olumsuz etkileyen etmenler: zayıf yönler ve tehditler eksenlerinde analiz edilmiştir. Araştırma sonuçları okul kültürü, yönetici-öğretmen liderliği, okulların fiziki koşulları ve gelişim beklentilerinin proje kapasitesini olumlu etkilediğini; sürdürülebilirlik, etkililik, öğrenci nitelikleri ve proje rollerinin diğer rollerle çatışmasının proje kapasitesini olumsuz etkilediğini göstermektedir. Müfredatın proje kapasitesi üzerinde öğrenim seviyelerine bağlı olarak hem olumlu hem de olumsuz etkisi bulunmaktadır. Araştırma sonuçlarının diğer araştırma bulgularıyla birlikte tartışıldığı metinde, eğitim örgütlerinin proje kapasitesinin geliştirilebilmesi için bir grup öneride bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

proje, proje yönetimi, proje kapasitesi, eğitim örgütleri

PDF

___

Akçöltekin, A., & Engin, A. O. (2019). Öğretmenlerin proje yarışmalarına yönelik tutumlarının incelenmesi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 5(3), 401-408. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ekuad/issue/51148/666831Akçöltekin
Akıllı, C. (2017). Proje döngüsü yönetim aşamaları açısından öğretmen ve yöneticilerin hazırladıkları ve yürüttükleri eğitim projelerinde karşılaşılan sorunlar (Elazığ ili örneği). (Tez No 466156) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü-Elazığ]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
Arabacı, İ. B., & Akıllı, C. (2020). Eğitimcilerin proje hazırlama ve yürütme süreçlerinde karşılaştıkları sorunların proje döngüsü yönetimi aşamalarına göre incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 49(225), 129-152. https://dergipark.org.tr/tr/pub/milliegitim/issue/52526/690633
Barak, M. (2012). From ‘doing’ to ‘doing with learning’: Reflection on an effort to promote self-regulated learning in technological projects in high school. European Journal of Engineering Education, 37, 105–116.
Bell, S. (2010). Project-based learning for the 21st century: Skills for the future. The Clearing House, 83(2), 39-43. https://doi.org/10.1080/00098650903505415
Berg, B. L., Lune, H. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. H. Aydın (Çev. Ed. ). Eğitim Kitapevi.
Blumenfeld, P. C., Soloway, E., Marx, R. W., Krajcik, J. S., Guzdial, M., & Palincsar, A. (1991). Motivating project-based learning: Sustaining the doing, supporting the learning. Educational Psychologist, 26, 369–398. https://doi.org/10.1207/s15326985ep2603&4_8.
Börekçi, C., & Uyangör, N. (2019). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımını temel alan etkinliklerin özdüzenleme ve üstbiliş becerilerine etkisi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 23(3), 812-829.
Burga, R., & Rezenia, D. (2017). Project accountability: an exploratory case study using actor network theory. International Journal of Project Management, 35(6), 1024-1036. https://doi.org/10.1016/ijproman.2017.05.001
Çetin, F. (2014). Proje temelli öğrenme. Sevil B. Filiz (Ed.). Öğrenme ve öğretme kuram ve yaklaşımları içinde (ss. 356-370). Pegem Akademi.
Çetin, O., & Şengezer, B. (2013). Ortaokul öğrencilerinin proje çalışmalarına ilişkin görüşleri. Ege Eğitim Dergisi, 14(1), 24-49.
ChanLin, L. J. (2008). Technology integration applied to project-based learning in science. Innovations in Education and Teaching International, 45, 55–65. https://doi.org/10.1080/14703290701757450.
Christensen, L. B., Johnson, R. B., & Turner, L. A. (2014). Research methods, design, and analysis. Pearson.
Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research design, choosing among five approaches. Sage.
Creswell, J. W. (2012). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. Pearson.
Demir, C., & Kocabaş, İ. (2010). Project Management Maturity Model (PMMM) in educational organizations. Procedia-Social and Behovioral Sciences, 9, 1641-1645.
Duke, N. K., Halvorsen, A.-L., Strachan, S. L., Kim, J., & Konstantopoulos, S. (2021). Putting PjBL to the test: The impact of project-based learning on second graders’ social studies and literacy learning and motivation in low-SES school settings. American Educational Research Journal, 58(1), 160-200. https://doi.org/10.3102/0002831220929638
Erss, M. (2017). Curriculum as a political and cultural framework defining teachers' roles and autonomy. T. Autio, L. Hakala and T. Kujala (Edts.), Curriculum studies: Beginning the conversation regarding the finnish school and teacher education içinde (ss. 193-222). Tampere University.
Fraenkel, J. R. & Wallen, N. E. (2018). How to design and evaluate research in education. McGrawHill Education.
Gulesin, Z., & Gurol, Y. (2018). The impact of project citizenship behaviours, project commitment and learning project organization on the success of the project: a model proposal. Journal of Management, Marketing and Logistics (JMML), 5(4), 275-285. http://doi.org/10.17261/Pressacademia.2018.988
Güçlü, İ. (2019). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri: Teknik, yaklaşım, uygulama. Nobel.
Güler, A., Halıcıoğlu, M. B. & Taşğın, S. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma. Seçkin.
Gültekin, M. (2005). The effect of project based learning on learning outcomes in the 5th grade social studies course in primary education. Educational Sciences, Theory and Practice, 5(2), 548-557.
Günday, R. (2019). Ortaöğretim özel program ve proje uygulayan eğitim kurumları’nın arka planı ve proje okul uygulamaları. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2) , 144-151. https://dergipark.org.tr/tr/pub/turksosbilder/issue/52046/624714
Gündüz, S., (2004). Matematik projeleri ve sınıf etkinlikleri. Toroslu Kitaplığı.
Gür, Ç., Özbiler, Ş., Eser, B., Göksu, H., & Karasalih, Ş. (2021). Positive thinking schools: projects from teachers. Education Quarterly Reviews, 4(4), 352-369. https://doi.org/10.31014/aior.1993.04.04.398
Harris, C. J., Penuel, W. R., DeBarger, A. H., D’Angelo, C., & Gallagher, L. P. (2014). Curriculum materials make a difference for next generation science learning: Results from Year 1 of a randomized controlled trial. SRI International. Erişim https://www.sri.com/wp-content/uploads/2021/12/pbis-efficacy-study-y1-outcomes-report-2014.pdf : 30.09.2022
Hernández-Barco, M. A., Sánchez-Martín, J., Corbacho-Cuello, I., & Cañada-Cañada F. (2021). Emotional performance of a low-cost eco-friendly project based learning methodology for science education: an approach in prospective teachers. Sustainability, 13, 3385. https://doi.org/10.20944/preprints202103.0010.v1
Hycner, R. H. (1999). Some guidelines for the phenomenological analysis of interview data. Bryman, A., Burgess, R. G. (Eds.), Qualitative research içinde (Vol. 3, ss. 143–164). Sage.
Jensen, J. L., & Rodgers, R. (2001). Cumulating the intellectual gold of case study reserach, Public Administration Review, 61(2), 236-246. https://doi.org/10.1111/0033-3352.00025
Julien, H. (2008). Content analysis. M. L. Given (Ed.), The SAGE encyclopedia of qualitative reserach methods içinde (Volume 1, ss. 120-121). Sage.
Kavak, Z. (2015). Fizik ve fen bilimleri öğretmenlerinin bilimsel proje hazırlama sürecinde karşılaştıkları sorunların tespit edilmesi (Tez No 388170) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü-Ankara]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
Koc, A., & Bastas, M. (2019). Project schools as a schoolbased management model. International Online Journal of Education and Teaching (IOJET), 6(4). 923- 942. http://iojet.org/index.php/IOJET/article/view/679
Kokotsaki, D., Menzies, V., & Wiggins, A. (2016). Project-based learning : A review of the literature. Improving Schools, 19(3). 267-277. https://doi.org/10.1177/1365480216659733
Koparan, T., & Güven, B. (2015). The effect of project-based learning on students’ statistical literacy levels for data representation. International Journal of Mathematical Education in Science and Technology 46(5), 658-686. https://doi.org/10.1080/0020739X.2014.995242
Marriam, S. B., & Tisdell, E. J. (2016). Qualitative research, a guide to design and implementation. Jossey-Bass. Milli Eğitim Bakanlığı Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü. Projeler. Erişim https://yegitek.meb.gov.tr/www/projeler/kategori/12 23.09.2022
Nacaroğlu, O., & Mutlu, F. (2020). Bilim ve sanat merkezi öğrencilerinin proje kavramına ilişkin metaforik algılarının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 992-1007. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2020..-587573
Oğuz Ünver, A., Arabacıoğlu, S., & Okulu H. Z. (2015). Öğretmenlerin bu benim eserim proje yarışması rehberlik sürecine ilişkin görüşleri. MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 12-35.
Önen, F., Mertoğlu, H., Saka, M., & Gürdal, A. (2010). Hizmet içi eğitimin öğretmenlerin proje ve proje tabanlı öğrenmeye ilişkin bilgilerine ve proje yapma yeterliklerine etkisi: ÖPYEP Örneği. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1) , 137-158. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefad/issue/59507/855658
Özden, M., Aydın, M., Erdem, A., & Ekmekçi, S. (2009). Öğretmenlerin proje tabanlı fen öğretimi konusunda görüşlerinin değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(30), 92-102. https://dergipark.org.tr/tr/pub/esosder/issue/6144/82464
Öztürk, E., & Ada, Ş. (2010). Sosyal bilgiler eğitiminde proje tabanlı öğrenme ve portfolyo değerlendirme yaklaşımlarının eğitim ve sınama durumlarına yansıması. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 93-103. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunikkefd/issue/2774/37144
Padilla-Diaz, M. (2015). Phenomenology in educational qualitative research: Philosophy as science or philosophical science. International Journal of Educational Excellence, 1(2), 101-110. https://doi.org/10.18562/ijee.2015.0009
Paker, T. (2015). Durum çalışması. F. N. Seggie & M. A.Yıldırmış (Edt.). Nitel araştırma, yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımlar içinde (ss. 119-134). Anı.
Project Management Institute. (2008). A guide to the project management body of knowledge. Project Management Institute, Inc.
Purkey, S. C., & Smith, M. S. (1985). School reform: The district policy implications of the effective schools literature. The Elementary School Journal, 85(3), 353-389. https://www.journals.uchicago.edu/doi/pdf/10.1086/461410
Saçlı, Ö. A. (2004). Proje çalışmalarının eğitimdeki önemi ilk ve orta öğretimde araştırma teknikleri ve proje. Maltepe Üniversitesi.
Saydam, G. (2012). İlk ve orta dereceli okullarda fen öğretimi: Proje tabanlı yaklaşım. Milli Eğitim Dergisi, 42(196), 228-231.
Seggie, F. N., & Yıldırmış, M. A. (2015). Nitel araştırmaların desenlenmesi. F. N. Seggie & M. A.Yıldırmış (Edt.). Nitel Araştırma, Yöntem, Teknik, Analiz ve Yaklaşımlar içinde (ss. 23-35). Anı.
Shenton, A. K. (2004). Strategies for ensuring trustworthiness in qualitative research projects. Education for Information, 22, 63-75.
Sözer, Y. (2017). TÜBİTAK ortaöğretim proje yarışmasına hazırlanan öğrencilerin proje geliştirme sürecinin incelenmesi: Bir eylem araştırması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 139-158. https://doi.org/10.17679/inuefd.334887
Summers, E. J., & Dickinson, G. (2012). A longitudinal investigation of project–based instruction and student achievement in high school social studies. Interdisciplinary Journal of Problem-Based Learning, 6(1), 82-103. https://doi.org/10.7771/1541-5015.1313
Turner, M., & Mariani, A. (2016). Managing the work-family interface: Experience of construction project managers. International Journal of Managing Projects in Business, 9(2), 243-258. https://doi.org/10.1108/IJMPB-07-2015-0057
Türkmenoğlu Şahin, B. (2021). Okullarda ve milli eğitim müdürlüğü’nün ar-ge projeler biriminde yürütülen eğitim projelerinin farklı açılardan değerlendirilmesi(Malatya İli Örneği). (Tez No 669859) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü - Malatya]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
Türkoğlu, M. E. (2015). Öğretmen hesap verebilirliği: özel bir okulda durum çalışması. (Tez No 391157) [Yayımlanmamış doktora tezi, Osman Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü- Eskişehir). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
United Nations Development Group. (2017). Capacity developmen, UNDAF companion guidance. Erişim https://unsdg.un.org/sites/default/files/UNDG-UNDAF-Companion-Pieces-8-Capacity-Development.pdf : 28.09.2022
Uysal, Ö. (2016). Harmanlanmış öğrenme ortamında proje tabanlı öğrenmenin gerçekleştirilmesi. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 2(2), 89-113. https://dergipark.org.tr/tr/pub/auad/issue/34017/376903
Ünal, M., & Ünal, Z. (2015). Proje yönetiminde paydaş ilişkilerinin rolü ve önemi. Selçuk İletişim, 8(4), 90-103. Erişim https://dergipark.org.tr/tr/pub/josc/issue/19030/201101
Yıldız, M., Makinist, İ., & Akıllı, C. (2017). Eğitimcilerin proje hazırlama ve yürütme süreçlerinde karşılaştıkları sorunların araştırılması- Elazığ ili örneği. Milli Eğitim Dergisi, 46(216), 103-115. https://dergipark.org.tr/tr/pub/milliegitim/issue/39114/461976