Toledo Koleksiyonu: Sebepleri ve Sonuçlarıyla İlk Oryantalist Çalışmalar

Toledo, Müslümanların hâkimiyeti altına girmeden önce de sonra da çoketnik kökenli, çok dinli ve çok kültürlü bir yapıya sahip olmuştur. Toledo’nunbu şöhreti, Arapça’dan Latince’ye yapılan ilk çevirilere ev sahipliğiyapmış olmasıyla taçlanmıştır. Tarihe “Toledo Koleksiyonu” olarakgeçen çalışmanın ilk zamanlarında Tıp, Astronomi, Geometri, Matematikgibi alanlarda tercümeler yapılmış; daha sonra Haçlı Seferlerinin de etkisiylebaşta Kur’an olmak üzere Peter the Venerable’ın öncülüğünde halkarasında yaygın olan dini metinlerin bir kısmının Latince’ye çevirisi gerçekleştirilmiştir.Böylece hem Batı’da var olan İslam algısında farklılaşmasağlanmış hem de bu tercüme metinlerden yararlanılarak İslam’a karşıreddiyeler/polemikler yazılmaya başlanmıştır. Bu kapsamlı etkisinden dolayı,çevirilerin ilk oryantalist çalışmalar olarak tanımlanması mümkündür.Müslümanların meydana getirdikleri entelektüel birikimle IX.yüzyılda yarattıkları Rönesans, Toledo Koleksiyonundaki çeviriler sonucundaBatı’da XII. yüzyılda ilk Rönesans olarak adlandırılan uyanışı tetiklemiştir.Çalışmamız Toledo koleksiyonunu çevirmenleri ve tercüme edilenkitapları bağlamında ele almakta ve Doğuda ve Batıdaki sonuçlarıyla incelemektedir.