Endülüs’te Toplumsal Kutuplaşmanın Sebepleri ve Kültürel Sonuçları

İslâm tarihinin değişik dönemlerinde Müslümanlar, çeşitli sebeplerle kendi aralarında bir takım sorunlar yaşamışlardır. Müslümanlar arasındaki kutuplaşma ve tefrika sorunu Endülüs’te de görülmüş, ancak bu coğrafyada yaşanan yıkımın telafisi mümkün olamamıştır. Özellikle kültürel tahribatın sonuçları Endülüs’le sınırlı kalmamış, bir şekilde bütün İslâm dünyasını da etkilemiştir. Bu yüzden kutuplaşmanın tahrifatı iyi kavranmalı, İslâm’ın temel kaynaklarından ve Hz. Peygamber’in hayatından beslenerek bu sorunlar tekrarlanmamalıdır. Özellikle de mezhep, tarikat, cemaat vb. alt aidiyetler ihdas edilerek ulvî gayeler peşinde koşulurken Kur’an, Peygamber gibi temel aidiyetlerde kırılmalara ve tahribata yol açılmamalıdır.